Đó là một viễn cảnh mà những người làm tại VTV sợ hãi nhất. Đó là khi cả triệu người hâm mộ bóng đá tại Việt Nam la ó và cả "beep beep" nữa vì đột nhiên dừng phát sóng các trận đấu của World Cup 2018 mà đúng ra nó sẽ phải kéo dài đến hết ngày 15/7.
Đây không phải là cảnh báo bâng quơ bởi kịch bản này là hoàn toàn có thật. Nó sẽ xảy ra không phải do những người phát sóng mà có thể là do một ai đó hồn nhiên dùng những chiếc smartphone để livestream trận đấu lên Facebook. Bởi khi đó, FIFA sẽ tuýt còi vì lỗi vi phạm bản quyền. Một chiếc "thẻ đỏ" cho VTV nói riêng và toàn bộ khán giả Việt Nam nói chung là điều tệ nhất có thể xảy ra.
Nhiều người hiện không để ý mấy đến chuyện này bởi khi thử dùng ứng dụng thống kê trên Google để tìm hiểu xem cụm từ "VTV bản quyền World Cup" được quan tâm như thế nào trong vòng 7 ngày qua, kết quả cho thấy như sau:
Kết quả khảo sát trên Google của cụm từ "VTV bản quyền World Cup".
Từ ngày 6/6 đến 8/6, giai đoạn cao điểm với rất đông lượng tìm kiếm về bản quyền World Cup của VTV, đã có lúc đạt mức cao nhất trên thang 100. Cũng dễ hiểu bởi đó là lúc chuyện có hay không bản quyền mùa World Cup này đang là tâm điểm của mọi báo chí và tranh luận trên mạng.
Nhưng chỉ đến ngày 9/6 trở đi, thời điểm VTV chính thức công bố đã đạt được thỏa thuận về bản quyền với FIFA, từ khóa "bản quyền World Cup" lập tức không còn được quan tâm nữa. Điều e ngại ở đây nếu nó là một đường thẳng mãi như thế này. Bởi lẽ, nếu mải thưởng thức bóng đá mà quên mất rằng trong từ "bản quyền" không chỉ bao hàm nghĩa của từ "sở hữu" mà còn là cả từ "bảo vệ" nữa.
World Cup 2018: Yêu cầu về bản quyền với các đơn vị thứ 3 khai thác
VTV đã chính thức ra thông báo về việc chia sẻ hình ảnh và thông tin các trận đấu với các đơn vị truyền thông khác trên khắp cả nước nhưng có một số lưu ý sau về bản quyền.
Trong bản "Chi tiết các quy định của FIFA" có nêu rõ: VTV được phép chia sẻ tín hiệu sạch hoặc tiếp phát nguyên vẹn cho một đơn vị thứ 3 để phát sóng trên truyền hình, Internet, mobile với điều kiện:
- Có sự chấp thuận bằng văn bản của FIFA.
- Ký kết hợp đồng đảm bảo đơn vị thứ 3 cũng phải tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ như VTV cam kết với FIFA.
- Đảm bảo các biện pháp khóa mã tín hiệu, biện pháp kỹ thuật để không tràn sóng ra ngoài lãnh thổ.
Ngoài ra, trong việc tiếp sóng, trường hợp được chấp thuận, các đơn vị phải tiếp phát nguyên vẹn, không được thêm bớt bất kỳ yếu tố quảng cáo nào vào cấu trúc chương trình phát sóng trận đấu, bao gồm cả chương trình trước trận đấu, giờ nghỉ giữa hiệp và bình luận sau trận đấu.
Còn nếu muốn sử dụng clip trận đấu của VTV mà không phải trả phí thì sau khi ký kết hợp đồng, bên thứ 3 phải cam kết thời lượng sử dụng phải dưới 90 giây/trận và không được sử dụng vào mục đích thương mại.
VTVCab từng bị xâm phạm bản quyền Champions League 2017
Năm 2017, VTVCab đã mua được bản quyền Champions League 2017 nhưng sau đó bị xâm phạm bản quyền. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp tới việc VTVCab bị tước quyền phát sóng.
Về nguyên tắc, khi bán bản quyền cho bất kỳ đơn vị nào, đơn vị đó ngoài việc kinh doanh (phải trả tiền để mua bản quyền phát sóng) cũng phải có trách nhiệm bảo vệ bản quyền.
Nếu ai đó vẫn nghĩ rằng "làm gì đến nỗi thế, cùng dùng chung, xài ké tí có sao đâu", xin hãy nghe lại lời xin lỗi sau đây, cách đây đúng 1 năm:
Đó là câu chuyện vào những vòng đấu cuối của Champions League 2017. Ai mê xem bóng đá chắc chắn còn nhớ, vào đêm trước khi trận chung kết giữa hai câu lạc bộ Real Madrid và Juventus diễn ra, điều người ta quan tâm nhất không phải chuyện thắng thua của hai đội bóng này mà là làm thế nào để xem được trận đấu khi VTVCab đã bị tước quyền phát sóng vì lỗi vi phạm bản quyền của các đơn vị khác. Những bài viết như "Xem trực tiếp chung kết C1 ở đâu" hay "Người Việt nháo nhào tìm cách xem lậu" khi đó được truyền tay nhau nhiều nhất.
Dĩ nhiên, VTVCab sau đó cũng đã đi gặp các cơ quan chức năng và đơn vị vi phạm để truy cứu trách nhiệm. Tuy nhiên, điều đó để làm gì nữa khi thiệt hại đầu tiên đã rơi vào người hâm mộ. Nhưng cũng đừng quên, chính người hâm mộ chúng ta cũng là người dễ tặc lưỡi mà vi phạm nhất.
Những ngày qua, câu chuyện bản quyền phát sóng World Cup 2018 đã phần nào phá vỡ sự yêu thương nhau trong làng báo nhưng vì thế, khi đã có được rồi, chuyện sử dụng như thế nào cũng cần lưu ý.
World Cup 2018: Cần tôn trọng bản quyền nếu không muốn vui nửa chừng
Về nguyên tắc, chỉ cần những hình ảnh về World Cup 2018 lọt ra nước ngoài thông qua mạng Internet, rất có thể ngày hôm sau, bạn sẽ chẳng còn gì để xem.
Nếu tuần tới khi đang thưởng thức trận bóng, khán giả nào có thấy bạn bè hay người thân định ghi hình bằng điện thoại hay livestream đăng lên Facebook, Youtube hay một trang web nào đó, xin hãy giữ tay người đó lại để tránh vi phạm bản quyền.
Người hâm mộ Việt Nam cũng cần có sự ghi nhận đúng mức với những người đã bỏ công sức để mang bản quyền World Cup 2018 tới cho mọi người được xem giải đấu này miễn phí trong năm nay.
Sau đây là chia sẻ của một số nhà báo về vấn đề tôn trọng bản quyền:
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!