Gần đây, giới mỹ thuật Việt Nam nóng lên bởi các vụ tranh chấp bản quyền, tố cáo tác giả sao chép ý tưởng của tác phẩm khác. Việc đạo nhái ý tưởng không chỉ là cảnh báo về đạo đức nghề nghiệp mà còn khiến cho uy tín nền mỹ thuật Việt Nam bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Đầu tháng 9, bộ tranh sơn mài An lạc của họa sĩ Nguyễn Trường An bị tố đạo 90% ý tưởng tác phẩm khắc gỗ A di đà Phật của họa sĩ Nguyễn Khắc Hân. Giữa tháng 8, giới chơi tranh phát hiện hai tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Rô Hùng bị một nhà sưu tập xóa chữ ký, mạo danh là tranh Phạm An Hải.
Một tờ báo của Mỹ từng viết, ngay cả tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cũng không phân biệt chắc chắn trong số những bức tranh quý đâu là bản sao và đâu là tác phẩm thật.
Theo họa sỹ Trương Huyền Đức, Hội nghệ sỹ Mỹ thuật Việt Nam: "Khi giá trị của nghệ sỹ mất đi thì giá trị của cả một ngành cũng mất đi về cả giá trị mềm cũng như giá trị vật chất kèm theo".
Vấn nạn tranh giả (tranh chép) là một phần nguyên nhân khiến cho tranh của họa sỹ Việt Nam mất giá trên thị trường quốc tế. Các họa sỹ Việt Nam như Bùi Xuân Phái, Lê Phổ vốn nổi tiếng từ nhiều năm qua thế nhưng, tại các phiên đấu giá, các tác phẩm chỉ được trả ở mức khoảng 1 triệu USD. Trong khi đó, những tên tuổi khác cùng đẳng cấp trong khu vực lại có mức giá tăng chóng mặt. Đáng báo động hơn, khi bản quyền tác giả không được bảo vệ thì mỹ thuật hay các ngành nghệ thuật khác phải đối mặt với nhiều hệ lụy khác.
GS.TS Nguyễn Văn Nam, chuyên gia Luật Bản quyền cho rằng: "Nhiều người sáng tác rồi không muốn đưa ra cho khán giả thưởng thức, không muốn khai thác về kinh tế. Điều này không giới hạn ở nghệ sỹ mà cả ở những ngành như kiến trúc, điện ảnh, khoa học".
Sẽ là cái giá quá đắt nếu chúng ta tiếp tục thỏa hiệp với tình trạng xâm phạm bản quyền và tương lai không xa, nền mỹ thuật sẽ khó giữ được vị trí như hiện nay trên thị trường quốc tế.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!