Suốt 2 tháng sau khi bà Theresa May tuyên bố từ chức, 10 ứng cử viên đã chạy đua cho vị trí tân Thủ tướng Anh - lãnh đạo một trong những quốc gia có ảnh hưởng lớn nhất trên trường quốc tế. Sau hàng loạt phiên tranh luận trực tiếp và các vòng bỏ phiếu sơ bộ, 8 ứng cử viên đã bị loại, chỉ còn lại 2 cái tên là cựu Ngoại trưởng Boris Johnson và Ngoại trưởng đương nhiệm Jeremy Hunt.
Theo kết quả được công bố tối 23/7 (theo giờ Việt Nam), nhận được hơn 66% số phiếu ủng hộ, ông Boris Johnson đã được bầu làm lãnh đạo đảng Bảo thủ, ông cũng sẽ trở thành Thủ tướng thứ 77 của Vương quốc Anh.
Với quan điểm cứng rắn, tân Thủ tướng Anh Boris Johnson nhiều lần khẳng định sẵn sàng đưa nước Anh rời khỏi EU, dù không có thỏa thuận.
Ông Jonhson được tin tưởng đưa Anh rời EU
Ông Jonhson nổi lên là chính trị gia hàng đầu trong đảng Bảo thủ thời gian qua. Ông là một trong những người lãnh đạo phong trào Leave campaign (tạm dịch là Phong trào rời EU) năm 2016 và đã giành chiến thắng. Các cử tri cũng như thành viên đảng Bảo thủ đánh giá cao uy tín của ông Jonhson sau 2 nhiệm kỳ làm Thị trưởng London từ 2008 - 2016, đã làm thay đổi đáng kể bộ mặt của London trong thời gian này.
Bên cạnh đó, cá tính mạnh mẽ cùng khả năng hùng biện trước đám đông là những thế mạnh của tân Thủ tướng Anh. Đây đều là những yếu tố khiến đa số các đảng viên đảng Bảo thủ cho rằng ông Boris Jonhson là người duy nhất hiện nay có thể đưa Anh rời EU và củng cố nội bộ đảng cầm quyền hiện nay.
Tuy nhiên, từ lời hứa đến thực tế còn một khoảng cách dài. Theo nhiều chuyên gia đánh giá, thử thách lớn nhất ông Boris Jonhson phải đối đầu ngay khi nhậm chức là đoàn kết nội bộ đảng Bảo thủ, tìm kiếm sự ủng hộ của các Nghị sỹ đảng này để hoàn thành Brexit sau ngày 31/10 dù có thoả thuận hay không.
Nước Anh sẽ như thế nào dưới thời ông Boris Johnson?
Khi ông Boris Johnson lên nắm quyền lãnh đạo Chính phủ Anh, nước Anh đứng trước quá nhiều vấn đề. Khối khúc mắc lớn nhất đương nhiên là làm thế nào Brexit êm đẹp, ít thiệt hại nhất. Để làm được như vậy, ông phải xóa phẳng được sự chia rẽ trong nội bộ, xoa dịu được lực lượng những người muốn ở lại EU và cả những người phản đối ông.
Kế hoạch của ông Boris Johnson là ra khỏi EU bằng mọi giá, kể cả khi không đạt được thỏa thuận giúp nước Anh giữ được các lợi ích. Quan điểm này không gây ngạc nhiên vì ông là một trong những người đề xướng phong trào Brexit. Nhưng khi nước Anh chia tay EU không thỏa thuận sẽ phải nỗ lực rất nhiều để cạnh tranh sòng phẳng với các nước châu Âu, trong khi hiện EU chiếm tới một nửa trao đổi thương mại của Anh. Vì vậy, rất có thể ông Boris Johnson sẽ lựa chọn hướng ban đầu chỉ đưa Anh ra khỏi EU trên khía cạnh chính trị và vẫn ở lại trong liên minh trong các lĩnh vực khác.
Ông Boris Johnson hứa hẹn nhiều quyền lợi cho giới giàu có, trước hết là giảm thuế cho họ. Nên nước Anh có thể sẽ thành xã hội ưu tiên người giàu. Trong diễn văn đắc cử, ông nói: "Như một người khổng lồ ngủ quên, chúng ta sẽ trổi dậy và phá tung những dây chằng của hoài nghi, tiêu cực".
Không ngạc nhiên khi từ ông Boris Jonhson mọi người liên tưởng nhiều đến Tổng thống Mỹ Donald Trump - người nhất mực ủng hộ ông từ đầu tới cuối. Vì vậy rất có khả năng, ông Boris Jonhson sẽ đưa nước Anh đi theo một đường lối tương tự nước Mỹ hiện nay.
Ngoài chuyện ông Boris Johnson bị phản đối tới mức 4 Bộ trưởng và ngang Bộ trưởng từ chức trước viễn cảnh ông đắc cử, lực lượng phản đối ông trong công chúng cũng rất đông, bao gồm cả những người muốn Anh ở lại EU lẫn những người phản đối cá nhân ông. Thậm chí, Scotland và Bắc Ireland hiện thuộc Anh đang có nguy cơ ly khai nếu Anh rời EU không thỏa thuận.
Có thể nói vị trí Thủ tướng trong quá trình Brexit này thực sự là một chiếc ghế nóng. Cựu Thủ tướng Theresa May kết thúc đỉnh cao sự nghiệp chính trị của mình chỉ sau 3 năm nắm giữ vị trị này.
Khi còn là Ngoại trưởng, ông Johnson cũng hứng chịu rất nhiều sự phản đối vì có quan điểm cứng rắn về Brexit. Những cá nhân phản đối ông hiện vẫn đang là những chính trị gia rất có ảnh hưởng trên chính trường Anh. Nhiệm kỳ của tân Thủ tướng Boris Johnson ở số 10 phố Downing được dự đoán là sẽ vô cùng khó khăn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!