Cuối tuần trước là những ngày nghỉ đau buồn ở nước Mỹ. Trong vòng hơn nửa ngày, ít nhất 31 người đã thiệt mạng trong 2 vụ xả súng. Trưa ngày thứ Bảy (3/8), tại siêu thị Walmart ở thành phố El Paso, bang Texas, một tay súng đã sát hại 22 người, làm bị thương 24 người.
13 tiếng sau, lúc 1h22 ngày Chủ nhật (4/8), tại thành phố Dayton, bang Ohio, 9 người bị sát hại trong một vụ xả súng khác. Ít nhất 27 người bị thương. Kẻ xả súng bị cảnh sát bắn hạ trong vòng 30 giây.
Người Mỹ hàng ngày phải sống trong nỗi ám ảnh của bạo lực súng đạn. Tờ Bưu điện Washington đăng dòng bình luận đầy chua xót, thừa nhận các vụ thảm sát bằng súng đang trở thành chuyện thường ngày trong xã hội Mỹ.
Nếu định nghĩa, xả súng hàng loạt là các vụ có 4 nạn nhân trở lên thì từ đầu năm đến nay, đã có 255 vụ xả súng hàng loạt xảy ra trên toàn nước Mỹ. Số vụ xả súng còn nhiều hơn số ngày đã qua trong năm. Quyền sở hữu súng đã được ghi trong Hiến pháp Mỹ. Tranh cãi về việc cấm sở hữu súng đã kéo dài hàng thập kỷ và không thể sớm có hồi kết. Câu hỏi mà người Mỹ đau đầu tìm lời giải đó là làm thế nào để hạn chế các vụ xả súng xảy ra?
Tổng thống Donald Trump vừa có bài phát biểu nêu lên các nguyên nhân được cho là động cơ gây ra các vụ xả súng hàng loạt. Trong bài phát biểu dài 10 phút của mình, ông Trump chỉ trích các diễn đàn mạng là nơi cổ súy tư tưởng cực đoan.
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói: "Mạng Internet là nơi tạo ra những kẻ quá khích, khiến chúng trở nên cực đoan và gây ra những hành động điên rồ. Các góc tối của Internet phải được chiếu sáng, ngăn xả súng từ trước khi chúng xảy ra".
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Ông Trump kêu gọi các công ty mạng xã hội, các nhà phát triển trò chơi điện tử phải hành động, chống lại văn hóa cổ súy bạo lực. Giới trẻ Mỹ được cho là tiếp xúc với quá nhiều nội dung giải trí mang tính bạo lực. Nguyên nhân thứ ba bắt nguồn từ vấn đề sức khỏe tâm thần. Một kẻ muốn sát hại những người lạ, xả súng giết càng nhiều người càng tốt thì chắc chắn phải có vấn đề về tâm thần.
"Luật sức khỏe tâm thần phải được cải cách. Tâm thần bất ổn và sự thù ghét mới là nguồn cơn gây ra những thảm kịch này" - Tổng thống Mỹ nói.
Ông Trump cũng khẳng định, Bộ Tư pháp Mỹ sẽ đẩy nhanh quy trình, áp dụng án tử hình đối với những kẻ xả súng giết người hàng loạt.
Các diễn đàn trên mạng Internet được gạch chân là nguyên nhân hàng đầu thúc đẩy bạo lực súng đạn ở Mỹ. 8chan - trang web được coi là "nơi tăm tối nhất của Internet" đã bị kêu gọi đóng cửa bởi chính cha đẻ của nó sau khi vụ xả súng ở El Paso xảy ra.
8chan là diễn đàn tự do phát ngôn. 3 trong số các nghi phạm xả súng trong năm nay đều đăng tải thông điệp thù hận, phân biệt chủng tộc, tôn giáo lên trang web này trước khi cầm súng ra đường giết người.
Feddrick Brennan tạo dựng Eight-chan vào năm 2013 như một diễn đàn để mọi người tự do phát ngôn. Nhưng hiện tại, dưới sự điều hành của người khác, Eight-chan cũng được biết đến như một "loa phóng thanh" dành cho các tay súng giết người hàng loạt, nơi những kẻ cực đoan lên ý tưởng, chia sẻ tài liệu bạo lực.
8chan chỉ là một trong số rất nhiều nền tảng mở giúp lan truyền thông điệp xấu. Các trang web khác như là 4chan, Gab, Daily Stormer cũng đều là nơi ưa thích của những kẻ cực đoan. Khó để đổ lỗi hoàn toàn cho mạng Internet. Nếu 8chan bị cấm, sẽ nhanh chóng mọc lên 9chan, 20chan. Vấn đề nằm ở người Mỹ, nằm ở suy nghĩ của những kẻ cực đoan.
Theo tổ chức nghiên cứu New America, kể từ vụ khủng bố 11/9 đến nay, những kẻ theo lý tưởng chủng tộc da trắng thượng đẳng đã cướp đi sinh mạng của nhiều người Mỹ hơn cả những phần tử khủng bố Hồi giáo cực đoan.
Trong vụ xả súng tại El Paso cuối tuần qua, nghi phạm đã bị điều tra theo hướng gây tội ác do định kiến, giết người chỉ vì "mầu da". Những kẻ theo chủ nghĩa da trắng cực đoan có lẽ mới là mối nguy khủng bố đáng lo ngại nhất đối với nước Mỹ lúc này.
Ngay trước vụ xả súng El Paso chưa đến 1 tuần thì xảy ra vụ xả súng ở 1 lễ hội tại thành phố Gilroy, bang California, thủ phạm trước khi hành sự cũng đăng lên mạng xã hội nội dung về chủng tộc da trắng thượng đẳng và mô tả những người lai giữa hai chủng tộc bằng những từ ngữ miệt thị.
Chưa bao giờ hai vấn đề gây bất ổn suốt chiều dài lịch sử nước Mỹ là bạo lực súng đạn và chủ nghĩa da trắng thượng đẳng lại hòa vào với nhau gây thảm họa liên tiếp như hơn một tuần nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!