Các công nghệ dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) đã học hỏi và cải tiến các kỹ năng theo cách tương tự như con người. Tuy nhiên, khả năng xử lý và lưu trữ dữ liệu của chúng vượt trội hơn rất nhiều, gần như không giới hạn.
Một chương trình ứng dụng trí tuệ nhân tạo để chẩn đoán bệnh lao phổi đối với các tù nhân tại một nhà tù được canh gác nghiêm ngặt ở Mozambique mang lại hy vọng công nghệ mới này có thể giúp xóa bỏ căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này.
Tại nhà tù ở thủ đô Maputo của Mozambique, một tù nhân đứng áp ngực vào chiếc máy tính bảng lớn gắn trên giá 3 chân. Với sự trợ giúp của một nhân viên y tế, máy X-quang kết nối với chương trình AI chụp hình ảnh phổi của tù nhân này và truyền tới máy tính của một kỹ thuật viên gần đó. Chương trình này sẽ xử lý hình ảnh trong thời gian thực và cho kết quả trong vòng chưa tới 5 phút. Hình ảnh X-quang phổi chẩn đoán người này không mắc bệnh lao. Thông thường quy trình xét nghiệm nước bọt, mẫu da hoặc máu để phát hiện bệnh lao phải mất 3 ngày mới cho kết quả. Những tù nhân có kết quả dương tính sẽ được đưa vào phòng cách ly, các trường hợp mắc bệnh nặng sẽ được đến cơ sở y tế điều trị.
Chương trình trên là một phần của cuộc thử nghiệm quy mô lớn về công nghệ AI chẩn đoán bệnh lao đối với tất cả tù nhân tại 3 nhà tù ở Maputo. Chương trình do một tổ chức phi lợi nhuận triển khai dưới sự hỗ trợ của Liên minh phòng chống lao toàn cầu (Stop TB Partnership) - một tổ chức được Liên hợp quốc (LHQ) hậu thuẫn. Việc chẩn đoán sớm bệnh lao được xem là chìa khóa để cứu sống người bệnh và ngăn chặn sự lây lan của căn bệnh này.
Theo ông Suvanand Sahu, Phó Giám đốc điều hành TB Partnership, việc kết hợp công nghệ AI với máy chụp X-quang di động sẽ cho kết quả sớm hơn, giảm thời gian thăm khám cũng như lượt bệnh nhân đến khám, đặc biệt tại các khu vực hẻo lánh vốn thiếu nhân lực. Ông Sahu hy vọng rằng, thành công của chương trình thí điểm trên có thể giúp huy động nguồn tài trợ để mở rộng quy mô sử dụng AI trong chẩn đoán bệnh lao.
Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), các nhà tù đông đúc thường là những điểm nóng về bệnh lao, căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm thứ hai trên thế giới sau COVID-19. Với dân số 32 triệu người, Mozambique đã ghi nhận khoảng 120.000 ca mắc bệnh này vào năm ngoái. LHQ cho biết cũng trong năm ngoái, các nhà tù ở Mozambique quá tải tới 50% và có nguy cơ bệnh lao dễ lây lan do không gian kín và đông tù nhân.
Thống kê của WHO cho thấy trong năm 2022, thế giới ghi nhận hơn 10 triệu ca bệnh lao, trong đó có 1,3 triệu ca tử vong. Đáng chú ý, 25% trong số ca mắc tập trung tại châu Phi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!