Chắc hẳn với nhiều người, các bảo tàng lịch sử khá khô khan, khi chỉ có thể tiếp xúc với hiện vật qua một lớp kính bảo vệ, còn thông tin phải đọc trên các tấm bảng giới thiệu dài. Một bảo tàng về bưu điện tại Vương quốc Anh lại có cách trải nghiệm về lịch sử khác biệt, khi biến chính tuyến đường sắt thư tín cũ, ngầm trong lòng đất thành đường tàu điện phục vụ khách tham quan.
Bảo tàng Bưu điện thành phố London là nơi lưu giữ 500 năm lịch sử ngành bưu chính Anh. Tại đây, mọi người có thể tìm thấy các hiện vật gốc như bảng tem thư đầu tiên trên thế giới, những chiếc xe vận chuyển thư thời kỳ xa xưa, hay vô vàn các câu chuyện xung quanh. Thú vị là hiện vật lớn nhất của bảo tàng này không được đặt sau các lớp kính bảo vệ, mà lại nằm chính ở dưới lòng đất.
Đường sắt Mail Rail được thiết kế để chuyên chở thư ngầm trong lòng đất.
Đi vào hoạt động từ những năm 20 của thế kỷ trước, đường sắt Mail Rail được thiết kế để chuyên chở thư ngầm trong lòng đất, giữa hệ thống trạm phân loại thư và các ga tàu điện chính ở London.
Hạ tầng thành phố ngày càng phát triển, còn các trạm phân loại dần vắng bóng, đường sắt Mail Rail phải ngừng hoạt động vào năm 2003 do chi phí vận hành quá tốn kém so với công suất phục vụ đã thuyên giảm nhiều. Tuy nhiên, sau 14 năm, Bảo tàng Bưu điện London đã mở lại tuyến đường sắt này với mục đích du lịch và giáo dục. Các đoàn tàu được thiết kế lại để chở người, thay cho tàu chở thư như ngày xưa. Vẫn đường ray đó, nhưng những chuyến tàu mới lại đi ngược thời gian trở về lịch sử ngành bưu chính Anh.
Du khách tham quan tại bảo tàng.
Ông Chris Taft - Phụ trách Bộ phận quản lý hiện vật, Bảo tàng Bưu điện Anh - cho biết: "Thường chúng tôi có khá đông khách đến để thử đi chuyến tàu Mail Rail. Trong tuần có khoảng 300 - 400 khách, còn cuối tuần sẽ đông hơn nhiều. Các hệ thống cung cấp thông tin mang tính tương tác cao, để người đến tham quan có thể trải nghiệm lịch sử ngành bưu chính một cách sâu sắc nhất theo cách riêng của họ".
Thời hoàng kim, Mail Rail được xây dựng để thay thế cho việc vận chuyển thư bằng xe hơi trên mặt đất, nhằm góp phần giảm thiểu tắc đường cho London. Ngày nay, giao thông thuận lợi, không khó để bắt gặp những chiếc xe chở thư chạy ngang dọc khắp thành phố, tiết kiệm và nhanh chóng hơn nhiều. Tuy nhiên, vẫn có những tổ chức, những nhà tài trợ chung tay đóng góp để gìn giữ đường sắt Mail Rail vì dù xã hội có phát triển, có nhiều phương thức thuận tiện hơn để trao đổi thông tin thay cho những lá thư viết tay thì giá trị lịch sử của Mail Rail với người dân, với ngành bưu điện Anh cũng không bao giờ mờ nhạt.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!