“Tuổi sinh học” là sự phản ảnh các dấu hiệu suy giảm liên quan đến tuổi tác trong tế bào và mô, không tăng đều theo tuổi thực của con người. Thay vào đó, nghiên cứu mới cho thấy, quá trình lão hóa sinh học có thể tăng trong những sự kiện căng thẳng và lại có khả năng phục hồi sau những sự kiện đó.
Jesse Poganik, một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ và nhà sinh, hóa học tại Trường Y Harvard, người đứng đầu nghiên cứu nói rằng tuổi sinh học "năng động” hơn nhiều so với những gì mọi người nghĩ trước đây. "Bạn có thể gặp phải những sự kiện căng thẳng nghiêm trọng dẫn đến gia tăng tuổi sinh học, tuy nhiên nó chỉ có thể tồn tại trong thời gian ngắn. Nếu sự kiện căng thẳng diễn ra trong thời gian ngắn thì tuổi sinh học có thể được phục hồi”, ông nói.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã kiểm tra sự ảnh hưởng của căng thẳng sinh lý ngắn hạn nhưng nghiêm trọng đối với tuổi sinh học của chuột và người. Đầu tiên, nhóm nghiên cứu thử nghiệm tính linh hoạt của tuổi sinh học ở chuột. Họ phẫu thuật nối các cặp chuột non và chuột già để hòa máu của chúng trong ba tháng, làm tăng đáng kể tuổi sinh học của những con chuột nhỏ hơn. Sau khi tách những con chuột ra hai tháng, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng sự gia tăng tuổi tác đã bị đảo ngược.
Tiếp theo, các nhà nghiên cứu đã điều tra sự thay đổi về tuổi sinh học của những người đang trải qua cuộc phẫu thuật lớn, sinh con hoặc được chăm sóc đặc biệt do nhiễm COVID-19 nghiêm trọng. Các mẫu máu từ những bệnh nhân lớn tuổi được phẫu thuật khẩn cấp cho thấy tuổi sinh học tăng đột biến trong vòng 24 giờ sau khi phẫu thuật, nhưng lại giảm xuống mức bình thường trong vòng một đến hai tuần. Tuy nhiên, những bệnh nhân COVID-19 sống sót sau khi bị nhiễm trùng đã không hồi phục nhanh như vậy. Trong khi phụ nữ trở lại độ tuổi sinh học trước COVID trong vòng hai tuần, nam giới dường như không hồi phục. Điều này có nghĩa, từ góc độ tuổi sinh học, khung thời gian phục hồi có thể phụ thuộc vào loại căng thẳng và giới tính. Trong các mẫu máu của những người mang thai, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra tuổi sinh học tăng tới đỉnh điểm vào khoảng thời gian em bé chào đời, trung bình trở lại mức trước đó trong vòng sáu tuần sau khi sinh.
Poganik cho biết, mặc dù nghiên cứu không đưa ra kết luận về tác động của những yếu tố sinh học này đối với quá trình lão hóa suốt đời, việc không phục hồi sau các sự kiện căng thẳng có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa.
Kết quả nghiên cứu có thể hỗ trợ quá trình thử nghiệm các loại thuốc chống lão hóa. Poganik cho biết: “Nếu có thể xác định một mô hình trong đó tuổi tác tăng lên tạm thời, chúng ta có thể sử dụng khả năng phục hồi đó để kiểm tra tác dụng của các loại thuốc khác nhau”.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!