Ngày 5/4, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phối hợp với Tổ chức HealthBridge Việt Nam tổ chức Hội thảo Cung cấp thông tin cho báo chí về tác hại của đồ uống có đường đối với sức khỏe và vai trò của chính sách thuế trong kiểm soát tiêu dùng.
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Hồ Hồng Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Thông tin và Truyền thông - cho biết, đi cùng với sự phát triển của đời sống kinh tế xã hội, các loại đồ uống có đường ngày càng phổ biến trên thị trường, với mức tiêu thụ ngày càng gia tăng trên toàn cầu, đặc biệt là ở trẻ em và vị thành niên. Việc sử dụng đồ uống có đường không hợp lý là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh thừa cân, béo phì và rối loạn chuyển hóa ở cả người trưởng thành và trẻ em, do làm tăng lượng Calo nạp vào cơ thể dẫn tới gia tăng tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, cũng như các biến chứng về bệnh tim mạch, đột quỵ và tử vong.
Ông Hồ Hồng Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Thông tin và Truyền thông - phát biểu khai mạc hội thảo
Chia sẻ tại sự kiện, TS. Angela Pratt - Trưởng đại điện Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam - cho biết, đã có bằng chứng cho thấy tiêu thụ đồ uống có đường làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, sâu răng và góp phần khiến mọi người thừa cân và béo phì. Thậm chí tiêu thụ đồ uống có đường còn có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quy và các tình trạng khác bao gồm ung thư.
WHO khuyến cáo, việc tiêu thụ "đường tự do" - có thể coi là bất kỳ loại đường nào được thêm vào thực phẩm hoặc đồ uống - nên được giới hạn ở mức dưới 10% tổng năng lượng nhưng lý tưởng là dưới 5%, tương đương khoảng 25 g mỗi ngày cho một người trưởng thành trung bình. Tuy nhiên, 1 lon Coca Cola thông thường chứa khoảng 36 g đường.
"Đồ uống có đường là đồ uống có chứa đường tự do. Chúng có thể là nước ngọt có ga hoặc không ga, nước ép rau quả hoặc dạng cô đặc hay dạng bột, nước có hương vị, nước tăng lực và thể thao, trà uống liền, cà phê uống liền và sữa có thêm đường" - TS. Angela Pratt cho biết.
Theo PGS, TS. Trương Tuyết Mai - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, các nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia cho thấy, vị giác hướng ngọt, thích vị ngọt của người Việt Nam cao hơn một số nước.
PGS, TS. Trương Tuyết Mai - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia - chia sẻ tại hội thảo
TS. Angela Pratt cho biết, tại Việt Nam, trong 10 năm qua, người dân đã uống đồ uống có đường nhiều hơn. Người dân Việt Nam trung bình tiêu thụ 1 lít đồ uống có đường mỗi tuần.
"Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên, chúng ta đã thấy tỷ lệ thừa cân và béo phì tăng nhanh, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi. Ở các thành phố, cứ 4 thanh thiếu niên trong độ tuổi 15 - 19 thì có hơn 1 người bị thừa cân hoặc béo phì" - đại diện WHO chia sẻ.
Do đó, TS. Angela Pratt nhấn mạnh, cần hành động kịp thời và quyết đoán để đảo ngược những xu hướng này. Để đạt được Việt Nam khỏe mạnh và an toàn hơn, cần bắt đầu thực hiện một số biện pháp để giảm tiêu thụ đồ uống có đường.
Theo đại diện của WHO, tại các quốc gia trên thế giới, một biện pháp phổ biến để giảm tác hại từ đồ uống có đường là tăng giá của chúng bằng thuế. Hơn 100 quốc gia hiện đã áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm này.
"Bằng chứng, kinh nghiệm hiện tại cho thấy, nếu thuế làm tăng giá đồ uống lên 10%, mọi người sẽ uống ít hơn khoảng 11%. Họ chuyển sang đồ uống lành mạnh hơn như nước suối. Các biện pháp như thế này có thể giúp làm chậm sự gia tăng tỷ lệ thừa cân và béo phì, đặc biệt là ở trẻ em và giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm trong các thế hệ tương lai" - TS. Angela Prat cho biết.
Ngoài thuế, WHO cũng khuyến nghị đưa ra các biện pháp bao gồm: ghi nhãn dinh dưỡng ở mặt trước đồ uống, hạn chế quảng cáo, hạn chế đồ uống có đường trong trường học và giáo dục về dinh dưỡng lành mạnh cho trẻ em và thanh thiếu niên.
Bên cạnh đó, truyền thông đại chúng cũng có thể làm tăng kiến thức về sức khỏe của mọi người và giúp họ suy nghĩ và nhận thức đúng đắn hơn về những gì họ đang uống để có thể đưa ra những lựa chọn tốt hơn về đồ uống để có cuộc sống khỏe mạnh hơn.
Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho rằng, để giảm tiêu thụ ngọt, người dân cần thay đổi nhận thức, hành vi hằng ngày, tăng cường sử dụng nước không đường, thực phẩm tự nhiên, tránh sử dụng sản phẩm bổ sung thêm đường, hạn chế đường làm gia vị nấu ăn. Ngoài ra, người dân cũng cần hạn chế thêm đường vào trà, cà phê khi uống. Đặc biệt, người dân nên có thói quen đọc nhãn thực phẩm trước khi dùng, chú trọng thông tin ghi nhãn dinh dưỡng trên bao bì.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!