Mặc dù đó là một con số thống kê đáng lo ngại, nhưng có một số điều bạn có thể làm để giúp giảm nguy cơ.
Nếu một người có tiền sử gia đình mạnh về ung thư vú, ung thư buồng trứng, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc xét nghiệm để kiểm tra di truyền. Nếu có tiền sử gia đình mạnh về ung thư tuyến tụy hoặc ung thư đại tràng, hãy nói chuyện với bác sĩ về điều đó.
Các chuyên gia cũng gợi ý sàng lọc thường xuyên và hạn chế tiếp xúc với một số hóa chất gây hại như glyphosate, một loại thuốc diệt cỏ có trong nhiều loại cỏ dại, cùng với benzen, được tìm thấy phổ biến nhất trong khói thuốc lá và xăng.
Mặc dù một số yếu tố như tuổi và di truyền là không thể kiểm soát được, nhưng có những điều bạn có thể làm để giảm nguy cơ phát triển bệnh, bắt đầu bằng việc xóa bỏ một số thói quen xấu dưới đây.
Tắm nắng
Trước đây, nhiều người thích tắm nắng để có được làn da rám nắng. Với ung thư da hiện đang là bệnh ung thư phổ biến nhất ở Mỹ, đây là thói quen nên bỏ. Theo Hội Da liễu Mỹ, một phần năm số người Mỹ sẽ bị ung thư da trong đời.
Tốt nhất là tránh ánh nắng mặt trời từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều. Nếu có thể, hãy mặc quần áo bảo hộ, đội mũ và đeo kính râm. Ngoài ra, hãy chắc chắn bôi đủ kem chống nắng để che phủ toàn bộ phần da hở. Để che phủ đầy đủ, hầu hết người lớn sẽ cần sử dụng lượng kem chống nắng đủ để đổ đầy một ly uống rượu mạnh. Và bôi là khôngđủ. Nếu ở ngoài trời lâu hơn hai giờ, , cũng như sau khi bơi, tập thể dục hoặc đổ mồ hôi, bạn sẽ cần phải bôi lại.
Cuối cùng, giống phơi nắng, việc tắm đèn để có làn da rám nắng cũng gây tổn thương da và lão hóa sớm và làm tăng nguy cơ của tất cả các bệnh ung thư da, bao gồm cả khối u ác tính.
Thuốc lá
Hút thuốc gây hại cho hầu hết mọi cơ quan trong cơ thể và dẫn đến cả bệnh tật và tàn phế. Nó cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong có thể phòng ngừa được. Hiện tại, hơn 16 triệu người Mỹ đang sống chung với bệnh gây ra bởi thói quen không lành mạnh này, bao gồm bệnh tim, đột quỵ, khí phế thũng và viêm phế quản mãn tính, cùng với một loạt bệnh ung thư như phổi, miệng, họng, máu, bàng quang, thực quản và tuyến tụy.
Vì thuốc lá rất gây nghiện, việc bỏ thuốc lá có thể khó khăn. Các nguồn lực có thể giúp ích, bao gồm tư vấn, miếng dán nicotin và kẹo cao su, các ứng dụng không hút thuốc trên điện thoại thông minh và thuốc để giúp kiềm chế cảm giác thèm thuốc.
Bỏ qua chụp nhũ ảnh
Cuộc sống trở nên bận rộn và đôi khi những việc như một cuộc hẹn với bác sĩ bị bỏ sót. Nhưng việc chụp nhũ ảnh đúng lịch là rất quan trọng. Bên cạnh một số ung thư da, ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Có nhiều yếu tố góp phần nào dẫn đến ung thư, bao gồm tiền sử gia đình và đột biến ADN di truyền như gen BRCA, cũng như uống rượu, chế độ ăn và tập thể dục.
Tuy nhiên, dù nguyên nhân là gì, thì phát hiện sớm cũng rất quan trọng. Theo Hội Ung thư Mỹ, ung thư vú được phát hiện sớm, khi còn nhỏ và chưa lan rộng, sẽ dễ điều trị thành công hơn. Và xét nghiệm sàng lọc thường xuyên là cách đáng tin cậy nhất để phát hiện sớm ung thư vú. Hội Ung thư Mỹ khuyên phụ nữ trong độ tuổi từ 45 đến 54 nên chụp nhũ ảnh mỗi năm một lần và phụ nữ có nguy cơ cao nên kiểm tra hàng năm bắt đầu từ tuổi 30.
Nếu bạn không chắc chắn về nguy cơ của mình hoặc nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng bất thường nào, hãy liên hệ với bác sĩ.
Uống rượu nhiều
Bệnh viện Mayo định nghĩa uống rượu vừa phải là một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và hai ly mỗi ngày cho nam giới. Nếu bạn uống nhiều hơn thế, thì có thể bị coi là nguy cơ cao hoặc uống nhiều rượu, điều này có thể gây ra nhiều nguy cơ sức khỏe bao gồm tổn thương gan, bệnh tim và đột quỵ. Uống nhiều rượu hoặc say rượu cũng liên quan đến một danh sách dài các bệnh ung thư bao gồm miệng, họng, thực quản, gan, đại tràng, dạ dày và tuyến tụy.
Và, theo Hội Ung thư Mỹ, uống nhiều rượu cũng liên quan đến tăng nguy cơ ung thư vú, với những phụ nữ uống từ hai đến ba ly mỗi ngày cho thấy nguy cơ mắc bệnh ung thư vú cao hơn 20% so với những người không uống.
Không quan tâm đến những mối nguy hiểm trong nhà
Bạn có thể rất cẩn thận trong việc dọn dẹp những noi bụi bẩn trong nhà, nhưng đã bao giờ bạn kiểm tra radon trong nhà chưa? Là một loại khí phóng xạ, không mùi, radon được tìm thấy trong đất đá và, tùy thuộc vào vị trí địa lý, nó có thể được tìm thấy với hàm lượng cao trong không khí, nước và cả trong các ngôi nhà.
Tiếp xúc lâu dài với khí này có thể gây hại và theo Hội Ung thư Mỹ, nó là nguyên nhân đứng thứ hai gây ung thư phổi, sau hút thuốc lá. Mặc dù không thể tránh hoàn toàn radon, nhưng bạn có thể kiểm tra nhà của mình xem mức độ không an toàn và sửa chữa nếu cần.
Ngại soi đại tràng và các xét nghiệm khác
Xấu hổ và khó chịu, đó là lý do tại sao nhiều người ngại soi đại tràng. Nhưng là nguyên nhân thứ ba gây tử vong do ung thư ở Mỹ, ung thư đại trực tràng là một vấn đề nghiêm trọng và do đó cần được sáng lọc. Soi đại tràng có thể giúp phát hiện polyp và khối u bất thường ở đại tràng, và khi nói đến ung thư, phát hiện sớm là điều cần thiết. Những người có nguy cơ trung bình nên bắt đầu sàng lọc ở tuổi 45 (sớm hơn nếu có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc bệnh) và nếu nội soi đại tràng là không khả thì, thì còn có các xét nghiệm khác, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ để tìm hiểu thêm về chúng.
Xét nghiệm phết cổ tử cung cho phụ nữ và khám tuyến tiền liệt cho nam giới cũng rất quan trọng. Cả hai xét nghiệm thường đi kèm với khám sức khỏe hàng năm. Tuy nhiên nếu không có, thì bạn có thể yêu cầu thêm. Cả ung thư tuyến tiền liệt và cổ tử cung đều có thể điều trị khỏi khi được phát hiện sớm.
Ăn uống vô độ
Ăn uống vô độ những thực phẩm không lành mạnh có thể dẫn đến béo phì, gây ra huyết áp cao, bệnh tim, đái tháo đường và đột quỵ. Người béo phì có nguy cơ mắc nhiều loại ung thư khác nhau bao gồm ung thư vú (đối với phụ nữ sau mãn kinh), đại tràng, trực tràng, thực quản, thận, tụy, túi mật và nội mạc tử cung (niêm mạc tử cung) . Quản lý cân nặng, tập thể dục và ăn một số thực phẩm tốt cho tim là những thói quen tốt. Chăm vận động cũng giúp kiểm soát cân nặng và từ đó giảm nguy cơ ung thư, cũng như giúp cải thiện mức hormon và tác động tích cực đến hệ thống miễn dịch.
Chăm vận động không nhất thiết phải là tập nặng tại phòng tập thể dục. Tham gia vào một loại vận động có thể dễ dàng như đi bộ nhanh ngoài trời, làm việc nhà hoặc làm vườn.
Thờ ơ với vệ sinh răng miệng
Chỉ có 4/10 người Mỹ xỉa răng bằng chỉ nha khoa hàng ngày. Và 20% không bao giờ xỉa răng. Thói quen lành mạnh này không chỉ tốt cho răng và nướu mà còn giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư. Bằng chứng cho thấy viêm mãn tính và nhiễm trùng liên quan đến viêm nha chu có khả năng làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư miệng.
Một nghiên cứu khác cho thấy rằng những nam giới có tiền sử bệnh nha chu có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư tuyến tụy. Mặc dù cần nghiên cứu thêm để thiết lập mối liên quan giữa bệnh nướu răng và ung thư, nhưng sẽ chẳng hại gì nếu bạn bắt đầu chải rằng bằng chỉ nha khoa ngay tối nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!