Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Environmental Pollution hôm thứ 3 vừa qua, phthalate – chất hóa học tổng hợp được tìm thấy dễ dàng trong những món đồ gia dụng thường ngày như hộp đựng đồ ăn, đồ chơi trẻ em, dầu gội đầu… chính là thủ phạm gây ra khoảng từ 91.000 đến 107.000 ca tử vong sớm mỗi năm. Đối tượng được nghiên cứu trong báo cáo này là nhóm người từ 55 đến 64 tuổi tại Mỹ.
Được biết, phthalate có khả năng can thiệp vào cơ chế sản xuất hormone của cơ thể, gây ảnh hưởng đến sự phát triển nói chung, khả năng sinh sản, bộ não, hệ miễn dịch và nhiều vấn đề khác. Thực chất, trước đây đã có một vài nghiên cứu liên hệ phthalate với các vấn đề sinh sản như dị tật bộ phận sinh dục, tinh hoàn kém hoạt động và nồng độ testosterone thấp ở nam giới. Đồng thời, đây cũng chính là nguyên nhân gây ra bệnh béo phì ở trẻ em, bệnh hen suyễn, tim mạch và ung thư.
(Ảnh: Gwinnett Dailypost)
Có rất nhiều nguyên nhân gây tử vong cho người có hàm lượng phthalate cao, đặc biệt chú ý trong số đó là những căn bệnh về tim mạch. Nghiên cứu ước tính rằng những trường hợp tử vong này có thể khiển Mỹ thiệt hại từ 40 đến 46 tỷ USD mỗi năm do năng suất kinh tế sụt giảm. Tiến sĩ Leonardo Trasande – giáo sư nhi khoa và y học môi trường tại New York cho biết: “Nghiên cứu này đã bổ sung thêm vào cơ sở dữ liệu ngày càng tăng về những tác hại của nhựa với cơ thể con người, môi trường cũng như nền kinh tế”.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, mọi người có thể bị phơi nhiễm phthalate từ không khí ô nhiễm hay từ quá trình ăn uống có tiếp xúc với nhựa. Trung tâm này đặc biệt nhấn mạnh nguy cơ nhiễm phthalate ở trẻ em: “Trẻ em có thể chạm tay vào nhiều thứ trong quá trình hoạt động, sau đó có thói quen đưa tay lên miệng. Do vậy, các hạt phthalate có trong bụi hoặc từ các đồ vật quanh chúng có thể dễ dàng xâm nhập vào cơ thể trẻ”.
Theo nghiên cứu, việc phơi nhiễm phthalate có thể được ngăn chặn bằng các cách sau:
- Tránh sử dụng đồ nhựa càng nhiều càng tốt.
- Không cho hộp nhựa vào lò vi sóng hay máy rửa bát.
- Sử dụng các chất tẩy rửa, làm sạch không mùi hương.
- Bảo quản thực phẩm bằng thủy tinh, thép không gỉ…
- Rửa tay thường xuyên để loại bỏ hóa chất bám trên tay.
- Tránh các loại nhựa có nhãn số 3, 6 và 7.
Tuy nhiên, Eileen Conneely – giám đốc cấp cao về sản phẩm hóa chất và công nghệ của ACC cho rằng nghiên cứu này chưa thật sự tối ưu vì đánh đồng tất cả các loại phthalate với nhau, trong khi độc tính của mỗi loại một khác. Chính tác giả của nghiên cứu cũng thừa nhận rằng đây mới chỉ là kết luận tổng quan, chưa chi tiết, cụ thể.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!