Ảnh minh họa.
Ngày 20/9, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Nguyễn Hữu Độ chủ trì Hội nghị giao ban với Giám đốc các Sở GDĐT. Hội nghị tập trung trao đổi tình hình triển khai công tác dạy học ứng phó dịch COVID-19 của các địa phương, sau gần 1 tháng khai giảng năm học mới.
Dày dặn các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn
Báo cáo tại Hội nghị, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học Thái Văn Tài cho biết, trước bối cảnh đặc biệt khi dịch COVID-19 lan rộng và diễn biến khó lường, Bộ GDĐT đã tăng cường tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các văn bản về thực hiện nhiệm vụ năm học. Trong đó, Chỉ thị số 24 của Thủ tướng về việc đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp tổ chức dạy học an toàn, bảo đảm chương trình và mục tiêu chất lượng giáo dục, đào tạo ứng phó với đại dịch COVID-19, đã giúp việc triển khai năm học được thuận lợi hơn, với sự chung tay của các Bộ ngành, địa phương.
Dựa trên nội dung chỉ đạo xuyên suốt này của Chính phủ cùng việc liên tục cập nhật diễn biến dịch bệnh, Bộ GDĐT đã ban hành nhiều văn bản các cấp, tạo điều kiện cho địa phương linh hoạt, thuận lợi triển khai các nhiệm vụ, chương trình. Trong đó, các văn bản định kỳ thường niên như Chỉ thị năm học, Hướng dẫn thực hiện chương trình các cấp được tiếp thu ý kiến rộng rãi, đánh giá và cập nhật diễn biến dịch, để kịp thời bổ sung những nội dung phù hợp.
"Năm nay là năm học đặc biệt khi cấp Tiểu học có 2 lớp 1 và 2 sẽ dạy học theo chương trình mới, cấp trung học có lớp 6 bắt đầu áp dụng chương trình này; song song với đó các lớp còn lại của 2 cấp vẫn dạy theo CT GDPT 2006. Lãnh đạo Bộ GDĐT đã chỉ đạo thực hiện gấp rút việc ban hành văn bản chỉ đạo, bổ sung thực hiện chương trình trong điều kiện ứng phó với dịch. Các văn bản này thể hiện rõ tính linh hoạt áp dụng với từng chưng trình và sự kịp thời, quyết liệt trong chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương của Bộ GDĐT", Vụ trưởng Thái Văn Tài nói.
Bên cạnh những chỉ đạo về chuyên môn như hướng dẫn thực hiện - điều chỉnh nội dung chương trình các cấp ứng phó diễn biến dịch COVID-19; tổ chức dạy học trực tuyến và học qua truyền hình… Bộ còn ban hành nhiều văn bản chuyên đề "đột xuất", các công điện gửi Chủ tịch UBND các tỉnh đề nghị thực hiện một số công việc cấp thiết như: tiếp nhận học sinh "mắc kẹt" vì COVID-19; tổ chức khai giảng và chuẩn bị cho năm học mới trong tình hình dịch bệnh phức tạp; tổ chức dạy học ứng phó diễn biến dịch…
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Bộ GDĐT, các địa phương đã chủ động triển khai nhiều giải pháp để tổ chức dạy học linh hoạt, với đa dạng hình thức, phù hợp với tình hình kiểm soát dịch bệnh. Trong đó, địa phương cơ bản kiểm soát được dịch đã tận dụng thời gian "vàng" để dạy học trực tiếp; địa phương đang thực hiện giãn cách thì dạy học trực tuyến hoặc kết hợp trực tuyến với học qua truyền hình.
Thực hiện lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ và phát động của Bộ GDĐT, các địa phương cùng ngành giáo dục đang tích cực quyên góp, vận động, ủng hộ "Sóng và máy tính cho em". Bước đầu, một số học sinh đã được hỗ trợ để học tập trực tuyến.
Trao đổi tại cuộc họp, Giám đốc Sở GDĐT một số địa phương đánh giá, hệ thống văn bản rất đầy đủ, kịp thời của Bộ GDĐT đã hỗ trợ đắc lực cho địa phương trong triển khai thực hiện việc dạy học trong năm học đặc biệt. "Bộ đã rất sát sao, song hành cùng địa phương để chúng tôi có thể thực hiện tốt nhất trong điều kiện có thể các nhiệm vụ năm học, phù hợp với diễn biến dịch bệnh", Giám đốc Sở GDĐT Quảng Nam - Hà Thanh Quốc nói.
Linh hoạt dạy học theo nhiều hình thức
Thống kê báo cáo của các Sở, tính đến ngày 20/9, cấp Tiểu học có 25 tỉnh, thành phố chưa tổ chức dạy học trực tiếp. Cả nước có 7.478 cơ sở giáo dục cấp tiểu học đã tổ chức dạy trực tiếp; 5.047 trường dạy trực tuyến; 8.967 trường tổ chức cho học sinh học qua truyền hình;
Cấp trung học có 23 tỉnh, thành phố chưa tổ chức dạy học trực tiếp; 40 tỉnh đã dạy học trực tiếp hoặc trực tuyến; một số địa phương kết hợp cả 2 hình thức này. Trong đó, cấp THCS có 5.873 trong tổng số 9.763 trường (bao gồm trường có nhiều cấp học và cấp học cao nhất là THCS) đã tổ chức dạy học trực tiếp (chiếm 60,16%); 4.509 trường dạy học trực tuyến (chiếm 46,18%); 571 trường dạy học qua truyền hình (chiếm 10,37%); 466 trường chưa tổ chức triển khai dạy học.
Cấp THPT có 1.207 trên tổng số 2.876 trường tổ chức dạy học trực tiếp (chiếm 41,97%); 1.639 trường dạy học trực tuyến (chiếm 56,99%); 102 trường dạy học qua truyền hình (9,27%); 48 trường chưa triển khai tổ chức dạy học.
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ chủ trì Hội nghị
Là địa phương bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh, TP Hồ Chí Minh đã tổ chức dạy học trực tuyến và qua truyền hình. Trong đó, các lớp 1, 2, 6, Sở đã phối hợp với đài truyền hình ghi hình các tiết dạy để hỗ trợ thêm kho học liệu cho giáo viên. Hiện thành phố có khoảng 95% học sinh cấp trung học và hơn 92% học sinh cấp tiểu học đang tham gia học tập theo các hình thức này. Với hơn 70.000 học sinh không có điều kiện học trực tuyến và truyền hình, Sở triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ và hiện đã giảm được số này xuống mức 42.000. Bên cạnh đó, gần 3% học sinh cấp tiểu học của thành phố này đã đăng ký học tại các tỉnh thành mà các em cư trú trong thời gian phòng chống dịch.
Dù còn nhiều khó khăn khi thực hiện công tác dạy học trong điều kiện hết sức khắc nghiệt, một bộ phận thầy cô đang tham gia chống dịch, nhiều học sinh đã trở bệnh nhân, thậm chí mất cả người thân.. Tuy nhiên, Giám đốc Sở GDĐT Nguyễn Văn Hiếu cho biết, với sự chung tay hỗ trợ của các Bộ ngành, đơn vị, tổ chức… thành phố đang nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp để dạy học đảm bảo an toàn, chất lượng.
Bình Dương với 6/9 huyện thị bước vào "trạng thái bình thường mới", 3 địa bàn còn là "vùng đỏ"; gần 200 trường học được sử dụng làm khu cách ly, khu điều trị tập trung, phải đến 15/10 mới bàn giao được hết về cho ngành giáo dục; nhiều giáo viên còn tham gia phòng chống dịch. Ngày 16/9 vừa qua, sau khai giảng năm học mới, 500.000 học sinh các cấp của địa phương này đã bắt đầu học tập trực tuyến. Tuy nhiên, cấp Tiểu học mới chỉ làm quen nề nếp, nội quy, phương pháp học tập và kỹ năng đảm bảo an toàn khi sử dụng các thiết bị học trực tuyến. Vào đầu tháng 10, Bình Dương mới tổ chức học qua truyền hình và dạy học trực tuyến một số môn học của các khối lớp với thời lượng không quá 35 phút/1tiết, không quá 2 tiết/buổi và 3 buổi/tuần.
Do còn những điểm đỏ trong "vùng xanh" và số ca mắc mới mỗi ngày vẫn cao, Sở GDĐT đã xây dựng 4 phương án dạy học tương ứng với 4 cấp độ kiểm soát dịch, để các nhà trường linh hoạt thực hiện. Theo đó, các "vùng đỏ" sẽ tiếp tục học trực tuyến. Vùng có nguy cơ cao học trực tuyến kết hợp trực tiếp với tỷ lệ thời lượng mỗi hình thức là 50-50%. Vùng có nguy cơ ở mức "vàng" có thể học trực tiếp 70% và trực tuyến 30%. Và "vùng xanh", học sinh sẽ tới trường học trực tiếp trong điều kiện đảm bảo phòng chống dịch.
Chủ động lùi thời gian bắt đầu năm học mới, nhưng lãnh đạo Sở GDĐT cho biết, địa phương sẽ linh hoạt tổ chức các hình thức dạy học phù hợp với tình hình kiểm soát dịch, sử dụng hiệu quả thời gian "vàng" khi học sinh đi học trực tiếp, để đảm bảo hoàn thành chương trình đúng tiến độ, chất lượng.
Kịch bản dạy học xây dựng theo từng tháng, phù hợp với từng vùng
Đánh giá cao công tác tổ chức dạy học linh hoạt, chủ động thời gian qua của các địa phương, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ lưu ý từng tỉnh thành cần tiếp tục triển khai hiệu quả các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế theo từng thời điểm, từng vùng. Theo đó, xây dựng phương án, kịch bản tổ chức dạy học không chỉ tính bằng năm mà theo học kỳ, thậm chí là từng tháng. Tùy điều kiện thực tế diễn biến dịch, các địa phương/địa bàn cần linh hoạt áp dụng phương thức dạy hoc trực tiếp, trực tuyến và dạy học qua truyền hình. Trong đó, với những vùng học sinh không thể tới trường, ưu tiên dạy học trên truyền hình với lớp 1, lớp 2; học sinh lớp 3 đến lớp 12 sẽ chủ đạo là học trực tuyến và bổ trợ là học trên truyền hình.
Với sự đóng góp của các Sở GDĐT cho kho bài giảng truyền hình, học liệu dùng chung, và Hội đồng tuyển chọn của Bộ thông qua, dự kiến tháng 10 này sẽ có hệ thống bài dạy trên truyền hình phục vụ học sinh các lớp 1, 2, 6 của cả nước học tập.
Nhấn mạnh cần kiên trì mục tiêu chất lượng trong cả dạy học trực tiếp và trực tuyến, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, trong tuần này, Bộ GDĐT sẽ tổ chức tập huấn về dạy học trực tuyến cho giáo viên. Với những công văn hướng dẫn thực hiện chương trình ứng phó với dịch COVID-19, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ lưu ý, đây là chương trình dùng chung trên cả nước, không phải chỉ dành cho nơi có dịch, nên các nhà trường cần triển khai thực hiện. Những nội dung hướng dẫn học sinh tự đọc, tự học, tự làm, tự thực hiện, không yêu cầu; những nội dung yêu cầu học sinh thực hành, thí nghiệm không được tổ chức kiểm tra, đánh giá định kì. Những nội dung này cũng sẽ không có trong bài thi tốt nghiệp THPT.
Lưu ý có cơ chế kiểm tra chất lượng dạy học trực tuyến, Thứ trưởng đồng thời yêu cầu các Sở GDĐT có kế hoạch ôn tập hiệu quả cho học sinh khi các em quay trở lại trường. Việc tạo thuận lợi để học sinh được học tập tại địa phương và giảm tối đa ảnh hưởng đến tâm lý học trò; thực hiện nghiêm quy định về các khoản thu, đặc biệt là khoản thu ngoài học phí, cũng là các nội dung được lãnh đạo Bộ GDĐT yêu cầu các địa phương thực hiện tốt.
Trong năm học này, để hỗ trợ các địa phương trong triển khai thực hiện CT GDPT mới, Bộ GDĐT sẽ thành lập tổ hỗ trợ các môn học tích hợp. Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ đồng thời đề nghị Sở GDĐT các tỉnh cũng thành lập tổ hỗ trợ chuyên môn này. Thứ trưởng mong rằng, các địa phương sẽ tiếp tục phát huy tinh thần chủ động, linh hoạt, sáng tạo, để thực hiện thành công năm học 2021-2022.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!