Báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy sự chênh lệch lớn trong lựa chọn ngành nghề của các thí sinh. Cụ thể, ngành học thu hút nhiều nhất là: Kinh doanh và quản lý, Máy tính và công nghệ thông tin, Công nghệ kỹ thuật. Chỉ 3 ngành này đã chiếm khoảng 46% thí sinh.
Trong khi nhiều ngành khoa học cơ bản lại đang thiếu trầm trọng. Thấp nhất là Nông lâm nghiệp và thủy sản, Khoa học sự sống, Khoa học tự nhiên, Dịch vụ xã hội. 4 lĩnh vực này chỉ chiếm khoảng hơn 2% thí sinh.
Ngành hải dương học của trường ĐH Khoa học tự nhiên năm vừa rồi chỉ tuyển được 2 sinh viên. Ngành Khí tượng thủy văn khá hơn một chút, mỗi khóa tuyển được trên 10 sinh viên. Nhiều năm trở lại đây Khoa Khí tượng thủy văn và Hải dương học có tỷ lệ tuyển sinh chỉ đạt 10% - 30%.
Cùng chung cảnh "trống vắng" tuyển sinh là các ngành nông lâm nghiệp và thủy sản. Khoa Thủy sản - Học viện nông nghiệp Việt Nam, năm 2022, khoa chỉ tuyển được 18 thí sinh. Nhưng còn tuyển được là khá, nhiều nơi đã phải đóng cửa vì không có người học.
Ế ẩm tuyển sinh nhưng đắt hàng tuyển dụng. Khoa Thủy sản có ít nhất 40 doanh nghiệp luôn xếp hàng để nhận sinh viên ngay khi ra trường. Còn tại lễ trao bằng tốt nghiệp vừa diễn ra tại trường ĐH Giao thông vận tải, trong hội trường, các sinh viên nhận bằng tốt nghiệp, bên ngoài hành lang, hàng chục công ty đã xếp hàng.
Hiện học phí các ngành khoa học cơ bản đang ở mức thấp nhất trong các ngành đào tạo. Chính phủ cũng đã giao Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng đề án phát triển các ngành này, bởi việc thiếu hụt nguồn nhân lực về khoa học cơ bản đang diễn ra, chứ không phải chờ 5-10 năm tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!