Chiều 25/11, tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội thảo tổng kết công tác thư viện năm học 2018-2019; định hướng xây dựng bộ tiêu chuẩn thư viện trường Tiểu học đáp ứng nhu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ cho biết: Bộ luôn đánh giá cao vai trò, vị trí của thư viện trong công tác dạy – học ở trường phổ thông nói riêng và cả hệ thống giáo dục nói chung. Con số 100% trường Tiểu học trên cả nước (13.994 trường) đều có thư viện, trong đó tiêu biểu như thành phố Hà Nội có hơn 1.000 thư viện đạt chuẩn là minh chứng mạnh mẽ cho sự quan tâm của ngành Giáo dục, các địa phương đối với việc phát triển thư viện trong trường học.
Những năm qua, các thư viện trường học đã phát huy được vai trò, tác dụng, nhất là với cấp Tiểu học khi triển khai dạy học 2 buổi/ngày. Song song với các giờ học trên lớp, học sinh có giờ học tại thư viện với những mô hình dạy học tích cực, phương thức giáo dục mở, thân thiện, giúp học sinh được tự do, chủ động tìm hiểu, khám phá kiến thức. Đây cũng là tinh thần của chương trình giáo dục phổ thông mới hướng tới khi chú trọng phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh và một trong những năng lực cốt lõi là tự học, tự chủ.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thư viện tại các trường học Việt Nam vẫn tồn tại một số hạn chế, phát triển chưa đồng bộ. Ở một số địa phương khó khăn, số phòng học còn hạn chế nên việc dành riêng cho học sinh một phòng đọc phải cân nhắc kỹ lưỡng, việc đầu tư cải tạo thư viện phù hợp với hoạt động của học sinh cũng không dễ thực hiện. Đa số các trường hiện nay sử dụng thư viện chung cho cả giáo viên và học sinh. Trang thiết bị cơ sở vật chất, nguồn học liệu của một số thư viện chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng của thầy trò nhà trường. Một số nơi chưa chú trọng công tác bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ thư viện, khiến hoạt động vận hành thư viện chưa phát huy hết hiệu quả.
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ chia sẻ: Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng các văn bản mới quy định tiêu chuẩn cơ sở chất lượng trường học, trong đó có tiêu chuẩn về thư viện nhằm đáp ứng nhu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới. Chức năng, nhiệm vụ của thư viện trường Tiểu học mới là thông tin - giáo dục - chia sẻ kiến thức. Thư viện sẽ là nơi diễn ra các hoạt động khuyến đọc, hình thành thói quen đọc, hướng dẫn sử dụng thư viện, tìm hiểu tra cứu thông tin, phát triển tài nguyên; đồng thời rèn kĩ năng đọc, tạo điều kiện cho học sinh củng cố kiến thức, mở rộng và hệ thống lại kiến thức, hỗ trợ giáo dục suốt đời.
Chia sẻ về dự thảo tiêu chuẩn thư viện trường Tiểu học, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Thái Văn Tài cho biết: Nguyên tắc hoạt động của thư viện trường Tiểu học là lấy học sinh làm trung tâm; tạo môi trường mở, thân thiện, an toàn cho người sử dụng; đa dạng hóa hoạt động thư viện; khai thác tối đa tài nguyên thông tin…
Thư viện là không gian học tập chung của nhà trường, đồng thời là trung tâm của các hoạt động kết nối và làm việc nhóm của học sinh nhằm xây dựng, phát triển năng lực tự học, năng lực giao tiếp, năng lực ngôn ngữ và sáng tạo cho người học. Thư viện trường Tiểu học còn có chức năng giải trí và tạo môi trường nuôi dưỡng văn hóa bằng các hoạt động tìm hiểu văn hóa, lịch sử tại địa phương, ngày hội đọc sách trong nhà trường…
Tại hội thảo, ông David Strawbridge, Phó Giám đốc phụ trách khu vực Đông Nam Á của Tổ chức Room to read đã báo cáo những kết quả đạt được của Tổ chức này trong việc phát triển, phát huy vai trò của thư viện trường học tại Việt Nam.
Theo đó, từ năm 2001 đến nay, Room to read đã hỗ trợ thiết lập 2.512 thư viện cho các trường phổ thông Việt Nam; cung cấp hơn 3,7 triệu xuất bản phẩm là tựa sách tranh dành cho học sinh lớp 1-2; hỗ trợ cải tạo thư viện thành không gian đọc, học tập thân thiện với học trò. Room to read đồng thời tổ chức các lớp tập huấn cho hiệu trưởng, giáo viên, nhân viên thư viện về thiết lập và quản lý thư viện, tiết đọc thư viện, huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng, duy trì bền vững thư viện.
Dịp này, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ đã trao Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng Tổ chức Room to read nhằm ghi nhận, biểu dương những đóng góp tích cực cho sự phát triển thư viện trường học ở Việt Nam.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!