Theo ADB, ước tính nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng của Việt Nam vào khoảng 480 tỷ USD giai đoạn 2017 - 2030. Để đáp ứng nhu cầu này trong bối cảnh ngân sách còn hạn hẹp, Luật đối tác công - tư PPP hiện đang được xây dựng và hoàn thiện, nhằm tạo ra một cơ chế mới trong thu hút đầu tư tư nhân, đặc biệt là đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, bộ luật này cũng sẽ đặt ra những thách thức mới trong quản lý tài chính, ngân sách. Đây cũng là nội dung được thảo luận và khuyến nghị bởi chuyên gia quốc tế tại hội thảo do Bộ Tài chính tổ chức mới đây.
Chuyên gia lưu ý một cách hiểu sai đối với không ít quốc gia, đó là các dự án PPP không phải là tiền miễn phí đầu tư vào cơ sở hạ tầng, đổi lại, nhiều dự án PPP cần Chính phủ hỗ trợ tài chính trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua nợ dự phòng. Do đó, với ngân sách, chi phí của PPP được trải dài trong nhiều năm.
Theo chuyên gia, vai trò của Bộ Tài chính là cần đánh giá được giới hạn mức rủi ro nhất định Chính phủ có thể chia sẻ cho tư nhân, ít hơn hay vượt quá giới hạn này thì hiệu quả PPP thu về cũng sẽ thấp hơn. Bộ Tài chính một mặt đóng vai trò thúc đẩy PPP, nhưng mặt khác, cũng là người gác đền cho Ngân sách Nhà nước, tránh rủi ro, thất thoát.
Ông Mark Giblett (Chuyên gia cao cấp về tài chính cơ sở hạ tầng, Ngân hàng Thế giới) cho biết, Bộ Tài chính nên thành lập một đơn vị chuyên trách quản lý rủi ro tài khóa để đánh giá và quản lý các cam kết tài chính và nợ tiềm tàng liên quan tới PPP, bao gồm thành viên từ các Vụ/Cục khác nhau, như Cục Quản lý nợ, Vụ đầu tư, Vụ Ngân sách Nhà nước.
Cũng theo các chuyên gia, đơn vị chuyên trách thuộc Bộ Tài chính sẽ đóng vai trò chủ chốt, từ nghiên cứu, phê duyệt, lên kế hoạch dài hạn và giám sát hiệu quả hoạt động của các dự án PPP.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!