Chỉ trong một trung tâm vàng đã có tới hàng chục, hàng trăm doanh nghiệp nhỏ lẻ kinh doanh vàng trang sức với hàng nghìn mẫu mã khác nhau. Cũng là nhẫn, dây chuyền, lắc… nhưng chỉ nhìn bề ngoài, không ai có thể biết liệu món đồ này có đúng tuổi vàng, trọng lượng và chất lượng có đảm bảo hay không. Chủ doanh nghiệp kinh doanh vàng Trọng Châu đã thừa nhận, việc kinh doanh trang sức bấy lâu nay chủ yếu vẫn dựa trên chữ tín.
Ông Trần Thanh Hải, Tổng Giám đốc Công ty Kinh doanh và Đầu tư vàng Việt Nam cho rằng: “Cơ quan quản lý Nhà nước có thể khẳng định chất lượng, tuổi, trọng lượng vàng nhưng việc kiểm soát lại buông lỏng. Người mua bán vàng dựa trên chữ tín, nhưng cũng chính vì chữ tín đó mà người tiêu dùng bị móc túi bởi vàng không đủ tuổi và chất lượng”.
Theo Hiệp hội Kim hoàn TP.HCM, mặc dù các cơ quan quản lý nhà nước đã nhiều lần vào cuộc kiểm tra chất lượng vàng trên thị trường nhưng không xử lý được, nguyên nhân chính là do quy định về tiêu chuẩn không minh bạch, rõ ràng. Chẳng hạn trong các tiêu chuẩn quốc gia có tới 17 tiêu chuẩn và có đến 4 phương pháp thử vàng, do vậy khi kiểm tra ai cũng đúng theo công bố chất lượng vì có quá nhiều cách lách luật.
Trong một Hội thảo về vàng diễn ra mới đây tại TP.HCM, các chuyên gia đề xuất bộ Khoa học và Công nghệ cần phải can thiệp ngay bằng những quy định cụ thể, chi tiết về tiêu chuẩn chất lượng vàng trang sức, vàng mỹ nghệ trên thị trường, như quy định sản phẩm đóng tiêu chuẩn vàng bằng ký hiệu cara, hay hàm lượng % khối lượng. Đồng thời Nhà nước nên thống nhất trên toàn quốc tiêu chuẩn chất lượng trong sản xuất, kinh doanh mua bán vàng, giao dịch trang sức.
Tiến sĩ Phạm Đỗ Chí, Chuyên gia kinh tế kiến nghị: “NHNN cần chú ý đến quyền lợi của người dân, chú ý nhiều hơn đến vấn đề kiểm soát chất lượng. Trong vai trò đó, NHNN sẽ đẩy mạnh vai trò bình ổn thị trường vàng”.
Theo các chuyên gia, hiện nay nhiều nước đã có biện pháp can thiệp nhằm bảo vệ người tiêu dùng, chẳng hạn ở Ấn Độ, hệ thống tiêu chuẩn chỉ gồm 7 độ tuổi, Hong Kong và Malaysia hệ tiêu chuẩn 5 độ tuổi. Do đó, các chuyên gia kiến nghị, Việt Nam cũng cần giảm hệ tiêu chuẩn riêng cho vàng trang sức, mỹ nghệ từ 17 xuống chỉ còn 6 tiêu chuẩn.