Các chuyên gia cho rằng, việc thu thuế bất động sản thứ hai trở đi cần có lộ trình cụ thể. (Ảnh minh họa - Ảnh: PLO)
Trong báo cáo gửi Chính phủ về việc triển khai xây dựng Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 về cơ chế, chính sách thí điểm tạo động lực phát triển TP Hồ Chí Minh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất chưa đánh thuế nhà, đất thứ hai trên địa bàn thành phố.
Việc đánh thuế cao với người sở hữu nhà, đất thứ hai tại TP Hồ Chí Minh tạo nguồn thu ngân sách cho thành phố và kết quả thí điểm là cơ sở để xem xét mở rộng phạm vi áp dụng sau này tại các địa phương khác.
Tuy nhiên, khi tham vấn ý kiến, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thấy còn nhiều quan điểm khác nhau giữa các bộ, ngành và cơ quan trung ương về một số cơ chế, chính sách lần đầu được TP Hồ Chí Minh đề xuất thí điểm chưa có trong luật.
Bên cạnh đó, đề xuất này có thể không đảm bảo tính công bằng trong một số trường hợp, như nhà, đất thứ nhất có diện tích hoặc giá trị lớn nhưng không bị đánh thuế, trong khi đó người sở hữu nhà, đất ở thứ hai nhưng chỉ có diện tích, giá trị nhỏ lại phải chịu thuế cao.
Ngoài ra, việc chưa số hóa giấy tờ giao dịch bất động sản cũng có thể tạo kẽ hở để các tổ chức, cá nhân lách thuế bằng cách cho người khác đứng tên.
Bên cạnh đó, cơ chế này còn tác động đến thị trường bất động sản, làm giảm cả cung và cầu thị trường bất động sản trên địa bàn thành phố. Đặc biệt, hiện có rất ít quốc gia trên thế giới đánh thuế cao đối với việc sở hữu nhà đất thứ hai trở lên. Do đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị cân nhắc chưa đưa vào dự thảo Nghị quyết.
Trước đó, trong tờ trình gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, TP Hồ Chí Minh đề xuất 2 phương án thu thuế nhà đất thứ hai trở lên.
Phương án 1: Thí điểm thu thuế đối với nhà ở và đất ở, mà người có quyền sử dụng đất hoặc sở hữu nhà ở không trực tiếp sử dụng để ở cho cá nhân và gia đình (nhà đất thứ hai trở lên). Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về căn cứ tính thuế, thuế suất, phương pháp tính thuế và thời gian áp dụng.
Phương án 2: Chấp thuận cho TP Hồ Chí Minh tăng mức thu liên quan đến nhà đất thứ hai trở lên, như lệ phí trước bạ khi mua, nhận chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên; thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên.
Khi đó, Hội đồng nhân dân TP. Hồ Chí Minh sẽ quyết định áp dụng tăng mức thuế suất thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đối với đất ở (không quá 5 lần mức thu hiện hành) và tăng mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên (không quá hai lần mức thu hiện hành); tăng tỷ lệ thu lệ phí trước bạ khi mua, nhận chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên từ 0,5% giá trị chuyển nhượng lên 2% và mức tối đa một hồ sơ chuyển nhượng từ 500 triệu đồng/hồ sơ lên 1 tỷ đồng/hồ sơ.
Thời gian vừa qua, đề xuất thu thuế bất động sản thứ hai trở đi cũng là chủ đề được bàn luận nhiều. Nhiều chuyên gia lo ngại việc đánh thuế này có thể gây tác động đối với thị trường bất động sản TP Hồ Chí Minh. Thực tế, từ nửa cuối năm 2022, thị trường bất động sản TP Hồ Chí Minh đã lâm vào cảnh "ảm đạm" do phải đối mặt với nhiều khó khăn. Việc thắt chặt tín dụng cùng điểm nghẽn pháp lý đã giáng đòn nặng nề vào thị trường khiến thanh khoản lao dốc.
Các chuyên gia cho rằng, việc thu thuế bất động sản thứ hai trở đi cần có lộ trình cụ thể (3 - 5 năm) ở các thành phố lớn như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ… Còn ở thời điểm hiện tại, khi thị trường đang gặp khó khăn, trầm lắng, nếu thí điểm đánh thuế bất động sản thứ hai sẽ góp phần khiến thị trường "đóng băng" và khó phục hồi.
Đánh thuế nhà ở: Thuế chồng thuế? VTV.vn - Đề xuất lấy ý kiến về các chính sách thu thuế bất động sản của Bộ Tài chính gần đây đang khiến thị trường nhà đất xôn xao.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!