Bên trong Trung tâm Điều độ Hệ thống điện quốc gia. (Ảnh: EVN)
Việc điều chuyển này được thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng trước đó, yêu cầu Bộ Công Thương nghiên cứu để điều chỉnh việc quản lý, chỉ đạo Trung tâm Điều độ điện quốc gia về Bộ Công Thương theo đúng quy định, thực hiện trong tháng 6.
Bộ Công Thương đưa ra 2 phương án chuyển đổi quản lý trung tâm này. Theo phương án thứ nhất, Trung tâm trở thành đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện trực thuộc Bộ Công Thương.
Phương án thứ hai, Trung tâm trở thành Công ty TNHH Một thành viên vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện 100% vốn nhà nước trực thuộc Bộ Công Thương.
Theo Bộ Công Thương, cả 2 phương án trên đều đảm bảo các tiêu chí về tính độc lập, khách quan, khả năng phối hợp với các đơn vị liên quan và khả năng linh hoạt đổi mới, sáng tạo.
Bộ Công Thương cho rằng để chuyển nguyên trạng A0 về bộ, có thể thực hiện theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện.
Trong giai đoạn tiếp theo, sau khi Luật Giá và Luật Điện lực sửa đổi được ban hành, có thể xem xét thêm phương án thứ hai.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương cho biết để đảm bảo hệ thống điện vận hành an toàn, tin cậy, A0 có những nhân sự chịu được áp lực công việc rất nặng nề, điều khiển vận hành hàng trăm nhà máy điện, hàng ngàn thiết bị điện cao áp.
Quá trình điều khiển, vận hành các nhân sự cần phải nhanh, chính xác, không được phép sai sót, đảm bảo vận hành 24 giờ mỗi ngày. Do đó, hiện nay các nhân sự đáp ứng yêu cầu được bố trí công việc với lương theo chức danh ở mức cao, có tính cạnh tranh cao, bình quân khoảng 40 triệu đồng/người/tháng.
Vì vậy, Bộ cho rằng, trong trường hợp A0 chuyển thành đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ Công Thương, cần phải có cơ chế tài chính đặc thù đủ đảm bảo duy trì mức lương và phụ cấp tương đương với mức hiện hưởng. Mục đích để đảm bảo tránh xáo trộn về nhân lực của A0 dẫn đến những rủi ro về vận hành ổn định, an toàn và hiệu quả hệ thống điện, đặc biệt trong thời gian chuyển giao và hoàn thiện mô hình tổ chức.
Ngoài ra, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng ban hành quyết định chuyển nguyên trạng A0 về bộ. Tuy nhiên, bộ này cho rằng theo quy định hiện hành, bộ không có chức năng quản lý, điều hành trực tiếp A0. Vì vậy, trường hợp chuyển A0 về Bộ Công Thương, cần sửa đổi các quy định liên quan đến điều lệ tổ chức và hoạt động của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN); quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, cùng các quy định khác có liên quan.
Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) được thành lập từ 1994, thuộc Bộ Năng lượng, có nhiệm vụ chỉ huy điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối điện quốc gia.
A0 hiện có trung tâm điều độ trụ sở tại Hà Nội, các trung tâm điều độ khác được đặt ở A1 ở miền Bắc, A2 ở miền Nam và A3 ở miền Trung. Tổng nhân sự của A0 hiện là 454 người, trong đó 91% có trình độ đại học trở lên và lực lượng sản xuất trực tiếp (chiếm 62% tổng số lao động, tức khoảng hơn 280 người).
Hiện nay A0 là đơn vị hạch toán phụ thuộc EVN, nhưng theo quyết định 168/2017 của Thủ tướng phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành điện đã quy địn A0 sẽ chuyển thành Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện quốc gia và thị trường điện, hạch toán độc lập trong EVN giai đoạn 2019 - 2020, sau đó chuyển thành đơn vị độc lập về nhân sự, pháp lý, tài chính, không chung lợi ích với bên bán điện, bên mua điện, do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ trong giai đoạn 2021 - 2025.
Từ khi thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, việc tái cơ cấu A0 được giao cho cơ quan này nhưng đến nay vẫn chưa được phê duyệt, triển khai thực hiện.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!