Ðưa gạo lên container xuất khẩu. (Ảnh: NLĐ)
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá gạo xuất khẩu của các nguồn cung lớn trên thế giới tiếp tục điều chỉnh giảm từ 4 - 12 USD/tấn trong phiên giao dịch 7/9.
Trong đó, giá gạo Thái Lan điều chỉnh giảm mạnh nhất, từ 4 - 12 USD/tấn. Theo đó, gạo 5% tấm giảm 10 USD/tấn, xuống 618 USD/tấn; gạo 25% tấm giảm 12 USD/tấn, xuống còn 563 USD/tấn và gạo 100% tấm giảm nhẹ 4 USD/tấn, còn 470 USD/tấn.
Tương tự, gạo của Việt Nam cũng điều chỉnh giảm 5 USD/tấn cho cả 2 loại gạo gồm 5% và 25% tấm, xuống lần lượt còn 628 USD/tấn và 613 USD/tấn.
Theo thương nhân xuất khẩu gạo, việc điều chỉnh giảm là tất yếu bởi hiện giá xuất khẩu đang ở mức cao nên cả người bán lẫn người mua đều trong thế khó. Trong đó người mua không chấp nhận mức giá bán cao của doanh nghiệp Việt, còn người bán nếu chào thấp sẽ thua lỗ bởi phải thu mua gạo trong nước với giá cao.
Ngoài ra, giá gạo xuất khẩu đi xuống được cho là bị tác động bởi lệnh áp trần của Philippines - nước tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam. 7 tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất gần 1,94 triệu tấn gạo sang nước này, chiếm gần 40% tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam.
Ngày 31/8, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr đã thiết lập trần giá gạo ở mức 41 Peso (0,72 USD) một kg đối với gạo xay xát thường và 45 Peso (0,79 USD) một kg với gạo xay xát tốt, tương đương 720 - 800 USD/tấn. Nguyên nhân áp lệnh này là do giá bán lẻ trong nước của Philippines tăng nhanh và có tình trạng đầu cơ.
Đại diện một doanh nghiệp xuất khẩu gạo lớn ở An Giang cho biết từ đầu tháng 9 (sau một ngày xuất hiện lệnh áp giá trần của Philippines), 40% các nhà nhập khẩu ở quốc gia này đã xin hủy hợp đồng mua gạo từ công ty này. Bởi theo các nhà nhập khẩu, càng bán họ sẽ càng lỗ. Hiện mức giá mua gạo tại kho của Việt Nam khoảng 640 - 670 USD/tấn, nếu cộng thêm chi phí vận chuyển, giá lên tới 900 USD một tấn. Trong khi đó, Philippines áp giá trần khoảng 738 - 810 USD/tấn, thấp hơn giá nhập khẩu.
Ở thị trường trong nước, giá gạo nội địa đang cao hơn nhiều so với giá xuất khẩu. Dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho thấy, giá gạo trong nước tuần cuối tháng 8 (từ 25 - 31/8) tiếp tục được điều chỉnh tăng từ 79 - 254 đồng/kg, tùy loại. Cụ thể, mỗi kg gạo lứt loại 1 giá 12.646 đồng, gạo xát trắng loại 1 ở mức 14.750 đồng, gạo 5% tấm là 14.564 đồng, gạo 15% tấm khoảng 14.333 đồng và loại 25% tấm giá 14.033 đồng.
Các thương lái cho biết, nguyên nhân khiến giá lúa gạo ở thị trường trong nước tăng nhanh hơn so với xuất khẩu vì lúa vụ Hè Thu sắp hết. Do đó, nhiều đơn vị mua hàng về kho để tích trữ khiến giá tăng.
Báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ mới đây, VFA cho hay giá gạo tăng quá nhanh dẫn đến chuỗi cung ứng bị đứt gãy từ nông dân đến thương lái, nhà máy xay xát chế biến và doanh nghiệp xuất khẩu gạo. Điều này khiến các doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó khăn trong việc huy động nguồn hàng để thực hiện các hợp đồng đã ký.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, hết tháng 8, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 3,17 tỷ USD, tăng hơn 36% so với cùng kỳ năm 2022. Giá gạo xuất khẩu bình quân trong 8 tháng qua đạt 542 USD một tấn, tăng 11,5% so với cùng kỳ 2022.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!