Nền kinh tế thế giới bị ảnh hưởng bởi xung đột và sự cạnh tranh địa chính trị ngày càng gia tăng và đang có nguy cơ mắc kẹt trong tình trạng tăng trưởng chậm, nợ cao. Do đó, người đứng đầu Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vừa ra cảnh báo về điều này.
Giám đốc điều hành quỹ, Kristalina Georgieva nhấn mạnh: "Đây là thời điểm đáng lo ngại". IMF dự báo nền kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng trong năm nay ở mức mà Georgieva gọi là "thiếu sức sống" 3,2%.
IMF, một tổ chức cho vay gồm 190 quốc gia, hoạt động nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định tài chính cũng như giảm nghèo toàn cầu.
Thương mại toàn cầu đang ảm đạm trong thời điểm xung đột và căng thẳng địa chính trị gia tăng. "Thương mại không còn là động lực tăng trưởng mạnh mẽ nữa. Chúng ta đang sống trong một nền kinh tế toàn cầu phân mảnh hơn", bà nói.
Đồng thời, nhiều quốc gia đang vật lộn với các khoản nợ mà họ đã gánh chịu để chống lại đại dịch COVID-19. IMF dự kiến nợ chính phủ trên toàn thế giới sẽ lên tới 100 nghìn tỷ USD trong năm nay. Con số này sẽ bằng 93% sản lượng kinh tế toàn cầu - một tỷ lệ dự kiến sẽ đạt tới 100% vào năm 2030.
Bà Georgieva cho biết thêm: "Nền kinh tế toàn cầu đang có nguy cơ mắc kẹt trong con đường tăng trưởng thấp, nợ cao. Điều đó có nghĩa là thu nhập thấp hơn và ít việc làm hơn".
Tuy nhiên, có một số yếu tố cho thấy, bối cảnh kinh tế không hoàn toàn ảm đạm.
IMF cho biết, thế giới đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc kiềm chế lạm phát tăng vọt vào năm 2021 và 2022 khi các nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ bất ngờ sau lệnh phong tỏa vì đại dịch. Bà Kristalina Georgieva ghi nhận lãi suất cao hơn do Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) và các ngân hàng trung ương khác đưa ra và việc giảm bớt tình trạng tồn đọng tại các nhà máy, cảng và bãi hàng hóa đã gây ra tình trạng thiếu hụt, chậm trễ và giá cả tăng cao.
Đối với hầu hết thế giới, một cuộc hạ cánh mềm đang ở trong tầm mắt
Ở các nước giàu có, quỹ này kỳ vọng lạm phát sẽ giảm vào năm tới xuống mức 2% mà các ngân hàng trung ương mong muốn. Và áp lực giá đã giảm bớt mà không khiến thế giới rơi vào suy thoái. "Đối với hầu hết thế giới, một cuộc hạ cánh mềm đang ở trong tầm mắt", bà Georgieva nói.
Nhưng nhiều người vẫn đang vật lộn với giá cả cao và bất ổn kinh tế. Các nhà lãnh đạo thế giới nói với bà rằng nền kinh tế của họ tương đối lành mạnh. Nhưng "người dân bình thường không cảm thấy tốt về triển vọng kinh tế của họ.''
Fed quyết định tiếp tục giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm, xuống biên độ 4,5%-4,75%. Các nhà hoạch định chính sách đánh giá thị trường lao động của Hoa Kỳ nhìn chung đã nới lỏng và lạm phát tiếp tục tiến tới mức mục tiêu 2%.
Trong báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới mới nhất được công bố sáng nay, 12/11, IMF dự báo nền kinh tế Trung Quốc vốn từng tăng trưởng mạnh mẽ sẽ chỉ tăng trưởng 4,8% trong năm nay và 4,5% vào năm 2025, giảm so với mức 5,2% vào năm 2023.
Do đó, bà Georgieva thúc giục chính phủ Trung Quốc chuyển hướng khỏi sự phụ thuộc vào xuất khẩu và hướng tới sự phụ thuộc nhiều hơn vào chi tiêu của người tiêu dùng, mà bà gọi là động lực tăng trưởng "đáng tin cậy hơn".
Được biết, Trung Quốc vừa khởi động một vòng hỗ trợ tài chính mới trị giá 10.000 tỷ nhân dân tệ (1.400 tỷ USD), tập trung vào việc giảm gánh nặng nợ cho các chính quyền địa phương. Các chuyên gia đánh giá gói hỗ trợ này là một bước đi cần thiết để ổn định nền kinh tế Trung Quốc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!