Hội nghị thượng đỉnh nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới G20 đã khép lại cuối tuần qua tại Nhật Bản. Bên cạnh những cuộc họp bên lề quan trọng, tốn khá nhiều giấy mực báo chí, còn một chủ đề được lãnh đạo các nước thể hiện rõ sự nhất trí đó là tuyên bố yêu cầu cải tổ Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) - một tổ chức đa phương có 164 thành viên, chiếm 98% dòng chảy thương mại toàn cầu. Đây là năm thứ hai đề xuất cải cách được các nước G20 đưa ra, cho thấy sự thay đổi cấp thiết phải có trong tổ chức thương mại lớn nhất thế giới này. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, một trong những vấn đề lớn nhất các cải tổ đang gặp phải là sự xung đột lợi ích giữa hai nhóm khác nhau.
Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới và là quốc gia đã hạ cánh được cả tàu vũ trụ xuống vùng tối của Mặt trăng. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn muốn được đối xử giống như những nước thành viên nghèo nhất của WTO.
Ông Gao Feng - người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc cho hay: "Vị trí của Trung Quốc tại WTO đã rõ ràng. Trung Quốc là quốc gia đang phát triển lớn nhất trên thế giới".
WTO cho phép các quốc gia tự quyết định nước mình có phải là quốc gia đang phát triển hay không. Vì vậy mặc dù kinh tế chỉ còn kém Mỹ, Trung Quốc vẫn khẳng định họ vẫn là quốc gia đang phát triển.
Cơ chế phân loại chưa rõ ràng của WTO dẫn đến việc trong hơn 2/3 các thành viên được gọi là "đang phát triển" thì có quốc gia sở hữu nền kinh tế mạnh, thậm chí có mặt trong nhóm G20 nhưng vẫn được hưởng các lợi ích và miễn trừ các nghĩa vụ. Đây là lý do khiến Mỹ và nhiều nước thành viên ở vị thế "nước phát triển" trong WTO cảm thấy không hài lòng.
Theo các chuyên gia, sự khác biệt này sẽ tiếp tục là một trong những yếu tố có ảnh hưởng tiêu cực đến những nỗ lực cải cách WTO trong thời gian tới. Để giải quyết tình trạng trên, một số đề xuất cải cách đã được các nước thành viên WTO đưa ra. Nhưng đến thời điểm hiện tại chưa tiến triển được bởi WTO vốn dựa trên sự đồng thuận và việc đạt được thỏa thuận về cải cách giữa tất cả 164 thành viên là không dễ dàng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!