Nhiều nhà đầu tư tìm hiểu xem liệu Cục Dự trữ Liên bang (Fed) có thể nới lỏng chính sách tiền tệ với tốc độ phù hợp để đạt được "sự hạ cánh mềm" về kinh tế như kỳ vọng đã giúp nâng giá tài sản trong năm nay hay không.
Chủ tịch Fed Jerome Powell hôm 31/7 cho biết "có một cảm giác tự tin ngày càng tăng" rằng ngân hàng trung ương có thể cắt giảm lãi suất vào tháng 9 nếu lạm phát tiếp tục hạ nhiệt. Điều này được coi là dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy các quan chức đang chuẩn bị nới lỏng chính sách tiền tệ sớm.
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, tín hiệu đó còn lâu mới là tín hiệu rõ ràng đối với các nhà đầu tư. Một số nhà quan sát thị trường gần đây đã đặt câu hỏi: liệu Fed có giữ lãi suất ở mức cao quá lâu hay không, có khả năng làm tổn hại đến cơ hội "hạ cánh mềm" của nền kinh tếhay không.
Trên thực tế, các nhà đầu tư lo ngại rằng, việc nới lỏng chính sách tiền tệ khi nền kinh tế tương đối mạnh có thể làm bùng phát lạm phát, hạn chế khả năng cắt giảm lãi suất của Fed.
Nhận định về vấn đề này, George Catrambone, giám đốc thu nhập cố định và giao dịch tại DWS cho rằng, có lý do để nghĩ rằng sự "hạ cánh mềm" vẫn còn tồn tại, nhưng rủi ro là hai mặt. Sự hạ cánh mềm không xảy ra nếu chờ đợi quá lâu.
Hợp đồng tương lai gắn liền với lãi suất chính sách của Fed vào cuối ngày 31/7 cho thấy, các nhà đầu tư định giá 87% khả năng cắt giảm điểm cơ bản vào ngày 25/9. Cổ phiếu Hoa Kỳ giữ được mức tăng mạnh vào đầu ngày, với S&P 500 và khi đóng cửa tăng 1,6%. Lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 2 năm, biến động ngược chiều với giá và phản ánh kỳ vọng về lãi suất, đã giảm khoảng 8 điểm cơ bản xuống 4,278%, mức thấp nhất trong gần 6 tháng qua. Lợi suất chuẩn kỳ hạn 10 năm giảm gần 4 điểm xuống 4,1%.
Nhà đầu tư kêu gọi cắt giảm lãi suất ngay lập tức
Hầu hết các dữ liệu quan trọng của Hoa Kỳ, bao gồm số liệu việc làm cho thấy nền kinh tế vẫn kiên cường mặc dù lãi suất vẫn ở mức cao trong nhiều tháng qua. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp đã tăng lên và các nhà hoạch định chính sách gần đây đã tập trung nhiều hơn vào việc tránh tình trạng thất nghiệp tăng mạnh thường liên quan đến lãi suất cao và lạm phát chậm lại.
Các nhà đầu tư lo lắng nền kinh tế có thể bắt đầu xuất hiện những vết nứt và nếu điều đó là thật, họ lo ngại rằng phải mất một thời gian khá dài để cắt giảm lãi suất thúc đẩy tăng trưởng, làm tăng nguy cơ suy thoái. "Hiện có thể nhìn rõ hiệu ứng trễ vì khi Fed bắt đầu chu kỳ nới lỏng, một số yếu tố tiêu cực có thể được đưa vào nền kinh tế", Jack McIntyre, giám đốc danh mục đầu tư, thu nhập cố định toàn cầu, tại Brandywine Global Investment Management cho biết. Đồng thời, ông nhấn mạnh rằng, ngay cả khi Fed bắt đầu vào tháng 9, thì cũng không đủ để thay đổi tiến trình của nền kinh tế cho đến năm 2025".
Đúng như vậy, nhiều nhà đầu tư tin rằng, thiệt hại đối với nền kinh tế có thể đã bắt đầu. Cựu giám đốc Fed New York Bill Dudley đã kêu gọi cắt giảm lãi suất ngay lập tức trong bài xã luận của Bloomberg tuần trước. Theo đó, ông đã trích dẫn cái gọi là Quy tắc Sahm, lưu ý rằng tốc độ mà tỷ lệ thất nghiệp tăng cao báo hiệu suy thoái hiện đang gần đến lúc được kích hoạt.
Chu kỳ cắt giảm lãi suất nông gây cản trở thị trường
Ở khía cạnh khác, một số nhà đầu tư lo ngại việc chuyển sang lãi suất thấp hơn có thể gây ra sự phục hồi lạm phát tương tự như sự gia tăng giá tiêu dùng vào đầu năm nay. Theo Hans Mikkelsen, giám đốc điều hành chiến lược tín dụng tại TD Securities, điều này sẽ khiến Fed khó có thể thực hiện mức cắt giảm gần 75 điểm cơ bản mà thị trường đang định giá trong năm nay. "Powell nhấn mạnh rằng dữ liệu lạm phát năm ngoái cũng có vẻ khả quan nhưng sau đó lạm phát lại quay trở lại", ông nghi ngờ.
Bên cạnh đó, Jack Janasiewicz, chiến lược gia danh mục đầu tư hàng đầu tại Natixis Investment Managers cho biết, chu kỳ cắt giảm lãi suất nông hơn dự kiến có thể cản trở sự luân chuyển của thị trường vào các cổ phiếu vốn hóa nhỏ và các cổ phiếu hưởng lợi từ việc cắt giảm lãi suất khác diễn ra vào đầu tháng 8/2024.
Hơn nữa, mức tăng ấn tượng của cổ phiếu Hoa Kỳ trong năm nay có thể hiểu là phần lớn hoạt động nới lỏng của Fed đã được tính vào giá tài sản, hạn chế đà tăng trong tương lai.
Dữ liệu từ nghiên cứu của CFRA cho thấy S&P 500 đã tăng trung bình 16,1% giữa lần tăng lãi suất cuối cùng của chu kỳ trước và lần cắt giảm lãi suất đầu tiên của chu kỳ mới. Tuy nhiên, chỉ số này chỉ tăng 4,8% trong 12 tháng sau khi cắt giảm lãi suất. S&P 500 đã tăng 16% trong năm 2024. Theo Tony Rodriguez, giám đốc chiến lược thu nhập cố định tại Nuveen, trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm có khả năng duy trì ở mức khoảng 4% trong nửa đầu năm 2025 trong khi định giá trên thị trường chứng khoán "nhìn chung có vẻ khá đầy đủ".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!