Ngày 5/9 là kỳ điều chỉnh giá xăng, dầu trong nước. Lần đầu tiên, giá bán lẻ dầu (diesel, dầu hoả) đã vượt giá xăng các loại.
Giá xăng RON 95 và RON 92 tương ứng là hơn 24.000 đồng/lít và hơn 23.000 đồng/lít. Thế nhưng, giá dầu DO đã là hơn 25.000 đồng/lít. Nếu quỹ bình ổn không trích lập một phần giá xăng và chi hỗ trợ một phần giá dầu thì mức chênh có thể lên đến 2000 đồng/lít.
Hàng chục nghìn tàu cá đã từng phải nằm bờ hồi tháng 6, tháng 7 vừa qua vì giá dầu DO lên mốc 30.000đ/lít. Dầu, nhiên liệu chính của tàu cá, chiếm từ 45-60% chi phí đầu vào.
Với vận tải hàng khách cũng vậy. Việc giá dầu tăng gần 10% chỉ trong 15 ngày qua khiến các doanh nghiệp đối mặt với không ít khó khăn.
Đã xảy ra tình trạng hết xăng dầu tại các địa phương
Ba ngày nay, cửa hàng xăng dầu của bà Nguyễn Thị Bích Vân và nhiều cửa hàng xăng dầu khác ở Sóc Trăng phải treo chiếc bảng hết xăng. Lý do là nguồn cung từ thương nhân phân phối rất hạn chế.
Bà Nguyễn Thị Bích Vân, đại lý xăng dầu Năm Hung, Sóc Trăng, cho biết: "Hết xăng rồi thì mình phải nghỉ chứ đâu có xăng đâu mà bán".
Để mua 1 lít xăng chạy máy phun thuốc trừ sâu, ông Bùi Văn Thanh ở xã Song Phụng, Long Phú, Sóc Trăng phải mang chai nhựa chạy đi hơn 5 km. Nhưng đã qua 2 cửa hàng, ông vẫn chưa mua được chút xăng nào.
Ông Bùi Văn Thanh nói: "Sản xuất nông nghiệp mà không có xăng thì làm sao mà hoạt động được. Điều này là hết sức khó khăn. Rồi tới đây thu hoạch lúa đồ nữa. Không có xăng, có dầu làm sao mà thu hoạch đây".
Không chỉ Sóc Trăng, tại An Giang có 40 cửa hàng cũng rơi vào tình trạng này.
Ba đoàn kiểm tra kinh doanh xăng dầu
Cuối tháng 8, Bộ Công Thương đã thành lập 3 đoàn công tác về kiểm tra những hoạt động kinh doanh xăng dầu trong kỳ nghỉ lễ.
Các đoàn tập trung kiểm tra tình hình chấp hành pháp luật kinh doanh xăng dầu của các cơ sở kinh doanh xăng dầu bao gồm cả thương nhân kinh doanh xăng dầu, đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu… tập trung kiểm tra, giám sát những nơi thực hiện không đúng quy định, đặc biệt là các cơ sở đóng cửa, có dấu hiệu "găm hàng", không thực hiện đúng nghĩa vụ và các quy định tại Nghị định 95 và Nghị định 83 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.
Theo kết quả cập nhật từ Tổng cục quản lý thị trường đến ngày 5/9, lực lượng quản lý thị trường không phát hiện thêm một số vụ việc vi phạm hành chính trong kinh doanh xăng dầu. Với khu vực miền Trung - Tây Nguyên chỉ có 6/gần 3000 cửa hàng hết xăng dầu.
Xăng, dầu rõ ràng là mặt hàng thiết yếu với mỗi người dân, có mặt trong gần như mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Hiện cứ 10 ngày 1 lần liên Bộ Công Thương, Tài chính lại điều hành giá một lần được 2 Bộ đánh giá là phù hợp. Tuy nhiên, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cũng là doanh nghiệp, cũng kinh doanh vì mục đích lợi nhuận. Ai cũng sẽ tính toán làm sao để tối đa hóa lợi nhuận có thể dự tính sắp tăng giảm để gia tăng lượng nhập hay bán ít đi để chờ tăng giá.
Trong điều kiện một kinh tế như Việt Nam hiện nay, cái khó của cơ quan quản lý nhà nước là một mặt phải chịu sức ép không để giá xăng dầu tăng quá cao tác động tiêu cực đến nền kinh tế, nhưng nếu quản lý giá theo kiểu hành chính, phi thị trường thì cũng lại dẫn đến những hệ quả khác. Việt Nam nước đã sản xuất được 70-80% nhu cầu xăng dầu ở trong nước thì không có lý do gì cứ đến hẹn lại lên, 10 ngày, người dân lại gặp nhìn thấy biển "hết xăng, hết dầu" mà trong kho thì đầy. Đó là một câu hỏi mà các nhà quản lý cần phải có lời giải lâu dài.
Chương trình Vấn đề hôm nay phát sóng ngày 5/9 với khách mời là ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu Việt Nam sẽ trao đổi cụ thể hơn về vấn đề này. Mời quý vị và các bạn theo dõi!
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!