Hàng loạt chỉ tiêu đã được ngành nông nghiệp đưa ra trong Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 01 của Chính phủ. Những chỉ tiêu này đều cao hơn kế hoạch được giao như tăng trưởng GDP toàn ngành đạt 3,2 - 4%. Kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 54 - 55 tỷ USD.
Việc mạnh dạn đề ra các mục tiêu tăng trưởng cao hơn kế hoạch được giao xuất phát từ những tín hiệu tích cực ngay từ những ngày đầu năm mới, khi có nhiều nông sản tiếp tục bứt phá từ đà tăng của cuối năm ngoái như: gạo, cà phê, trái cây…
Ngay đầu năm, Việt Nam đã có 6 tấn xoài tượng xanh được xuất khẩu bằng đường hàng không sang thị trường Mỹ và Australia. Điều này mở ra cơ hội lớn khi Việt Nam là nước trồng xoài lớn thứ 13 thế giới với tổng diện tích khoảng 100.000 ha, sản lượng gần 1 triệu tấn tấn mỗi năm.
"Chúng tôi đã đưa khách hàng của chúng tôi về tại Chợ Mới để chọn trái xoài và hôm nay chúng tôi quyết định đưa trái xoài đó sang Australia", ông Nguyễn Đình Mười, Phó Tổng Giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu Vina T&T, cho biết.
Nếu có sự chuẩn bị tốt, các mặt hàng nông sản tỷ USD của Việt Nam đều khá lạc quan trong năm 2024. (Ảnh minh họa - Ảnh: NLĐ)
Hàng chục nghìn ha dừa đang được nông dân trồng theo hướng hữu cơ, liên kết với doanh nghiệp để vừa đáp ứng xuất khẩu sang thị trường Mỹ, vừa đón đầu cơ hội từ thị trường chính ngạch Trung Quốc.
Cùng với bán trái tươi, các loại củ quả chế biến sâu cũng đang được xác định là sản phẩm xuất khẩu chủ lực. Nếu tính từ năm 2016, chỉ có vài trăm tấn khoai lang xuất khẩu thì năm nay nhờ đa dạng chế biến, cơ sở đã tăng lên 4.500 - 5.000 tấn. Duy trì và mở rộng thị phần sang thị trường Nhật Bản là mục tiêu đặt ra.
"Do tỷ giá đồng Yen so với USD gây khó khăn cho các nhà nhập khẩu ở Nhật Bản, chúng tôi đã đồng hành với họ, giảm bớt chi phí", ông Nguyễn Duy Đa, Giám đốc Công ty CP Viên Sơn, Lâm Đồng, cho hay.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ngành hàng rau quả có đủ tiềm năng để có thể đạt kỷ mục mới là 6,5 tỷ USD trong năm nay.
Giải pháp tăng thị phần tại các thị trường lớn
Nông sản Việt hiện đã có mặt ở thị trường 190 quốc gia, nhưng với những thị trường lớn, thị phần còn khá khiêm tốn. Đơn cử như Trung Quốc, đến nay nông sản Việt mới chỉ chiếm 5% trong tổng sản lượng nông sản nhập khẩu của đất nước 1,4 tỷ dân này. Điều này đặt ra bài toán cho năm nay là làm sao để vừa giữ vững thị trường, vừa tăng thị phần, giá trị ở những phân khúc mà Việt Nam có thế mạnh.
Sau thành công của sầu riêng tươi, năm nay sầu riêng đông lạnh sẽ là đích đến tiếp theo. Hiện Việt Nam đã hoàn thành thủ tục, hồ sơ và sẽ được thị trường Trung Quốc cấp phép nhập khẩu trong đầu năm nay. Dự kiến, tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng sẽ tăng thêm 30% nhờ mặt hàng này.
"Các sản phẩm sơ chế chế biến đòi hỏi thiết kế nhà máy an toàn thực phẩm, phải đảm bảo thiết kế một chiều, không lây nhiễm chéo từ khâu nhập vào, đến khâu chế biến, lưu kho, xuất khẩu", ông Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết.
Nếu có sự chuẩn bị tốt, các mặt hàng nông sản tỷ USD của Việt Nam đều khá lạc quan trong năm 2024. Tuy nhiên mục tiêu trở thành nhà cung ứng hàng xuất khẩu nông sản ngày càng chất lượng vẫn đang cần những nỗ lực và thay đổi.
"Năm 2023, sản phẩm gạo đạt được mức giá kỷ lục, nhưng đó là nhờ vào thị trường nhiều hơn là thương hiệu. Vì vậy, chúng ta cần xây dựng thương hiệu truy xuất nguồn gốc cũng rất cần thiết. Không chỉ EU, Nhật Bản yêu cầu mà cả Trung Quốc và các nước Đông Nam Á cũng đang quan tâm", ông Đỗ Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, nhận định.
Trong bối cảnh cạnh tranh hiện nay, vị trí nhất, nhì về sản lượng đã không còn nhiều tác động, mà thị trường đang cần những câu trả lời về chất lượng. Sản xuất nông sản không phá rừng, nông sản carbon thấp... sẽ là hướng đi để tăng giá trị và thương hiệu cho Việt Nam.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!