Nhà Trắng cho biết, việc tăng thuế lần này là cần thiết để bảo vệ các ngành công nghiệp Mỹ khỏi sự cạnh tranh không lành mạnh. Quyết định của Nhà Trắng viện dẫn từ mục 301 của Đạo luật Thương mại, cho phép chính phủ Mỹ trả đũa các hoạt động thương mại được coi là không công bằng hoặc vi phạm các tiêu chuẩn toàn cầu.
Cụ thể, thuế suất với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ tăng 4 lần lên 102,5% trong năm nay. Thép, nhôm và pin lithium ion chịu mức thuế cao hơn gấp ba lần. Nhiều mặt hàng khác như chất bán dẫn, khoáng sản quan trọng cũng sẽ lần lượt bị tăng thuế trong các năm tới.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Biden đang tìm cách ngăn cản làn sóng hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc, bảo vệ lĩnh vực năng lượng sạch trong nước, đồng thời thể hiện cam kết bảo vệ việc làm của người Mỹ trước cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào cuối năm.
Ông Heron Lim - Chuyên gia phân tích của Moody's Analytics cho biết: "Trên thực tế, con số 18 tỷ USD giá trị hàng hoá bị tác động bởi lệnh thuế mới chỉ chiếm khoảng 4% tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hoá từ Trung Quốc vào Mỹ. Như vậy, quy mô áp thuế lần này không quá lớn. Chưa cần đợt tăng thuế mới thì các mức thuế trước đó cũng đã khiến xe điện Trung Quốc gần như không được thâm nhập thị trường Mỹ. Tác động chỉ diễn ra thực sự lớn giai đoạn 2025 - 2026. Ở đây tôi muốn nhấn mạnh tới lĩnh vực bán dẫn hay các thiết bị điện tử".
Một góc Liên Vân Cảng, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc vào ngày 12/4. Ảnh: AFP
Về phần mình, Trung Quốc cam kết sẽ ngay lập tức đáp trả. Bộ Thương mại nước này cho biết Trung Quốc phản đối việc tăng thuế của Mỹ và sẽ thực hiện các biện pháp để bảo vệ lợi ích của mình, đồng thời kêu gọi Mỹ hủy bỏ các biện pháp này.
"Tôi cho rằng, Trung Quốc sẽ không đáp trả Mỹ một cách đột ngột. Nếu có tăng thuế quan trả đũa thì Bắc Kinh cũng sẽ chỉ áp dụng với các mặt hàng nông sản như đậu nành. Bên cạnh đó, việc nhắm vào các công ty lớn của Mỹ hoặc siết chuỗi cung ứng như hạn chế xuất khẩu các khoáng sản quan trọng sẽ chỉ làm tổn thương niềm tin trong và ngoài nước của Trung Quốc, trong bối cảnh họ đang nỗ lực tăng kích thích dòng vốn đầu tư nước ngoài", ông Heron Lim - Chuyên gia phân tích của Moody's Analytics nhận định.
Dự kiến chủ đề thuế quan sẽ nóng trở lại trên các bàn đàm phám giữa Mỹ và Trung Quốc trong thời gian tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!