British Steel từng là nhà sản xuất thép lớn thứ hai của Anh, trước khi nộp đơn phá sản hồi tháng 5 năm nay. Jingye là một tập đoàn đa ngành, kinh doanh cả dịch vụ khách sạn, bất động sản, du lịch và đóng góp 1/5 sản lượng thép của Trung Quốc. Rất nhiều quan điểm tại Anh và trong liên minh châu Âu đã nổi lên, xung quanh thương vụ bất ngờ này.
Trang Financial Times của Anh có chùm bài phân tích câu chuyện này từ nhiều góc độ. Theo những thông tin Financial Times có được, giá bán lại British Steel chỉ khoảng 50 triệu Bảng Anh. Thương vụ này được kỳ vọng sẽ cứu 4.000 việc làm tại Anh và 20.000 việc làm khác liên quan đến chuỗi cung ứng của British Steel. Tập đoàn Trung Quốc khẳng định sẽ không mua British Steel với mục đích chỉ để bán lại giá cao hơn. Jingye cam kết đầu tư vào công ty thép Anh 1,2 tỷ Bảng trong 10 năm tới, cắt giảm chi phí và đẩy sản lượng từ 2,5 triệu lên hơn 3 triệu tấn/năm.
Tuy nhiên, những lo ngại bài báo đặt ra là Jingye thấy gì từ ngành thép Anh, để tự tin chi tiền và kỳ vọng về kế hoạch sắp tới của mình với British Steel. Thực trạng ngành thép tại Anh khó khăn vì nhiều lý do. Anh không có mỏ quặng sắt, không có mỏ than, chi phí năng lượng rất cao và các phụ phí thu liên quan đến môi trường cực lớn; cộng với tình trạng thị trường toàn cầu dư cung, và giá thép rẻ từ Trung Quốc. Đây là tất cả những lý do khiến không chỉ British Steel phá sản, mà hầu hết các tập đoàn thép châu Âu đều lao đao trong khoảng 5 năm nay.
Một đại diện từ nghiệp đoàn thép Anh chia sẻ lo ngại, điều tập đoàn Trung Quốc quan tâm thực sự là công nghệ lò cao của tập đoàn thép Anh. Một chuyên gia về công nghiệp Trung Quốc lại bác bỏ lập luận này, khi cho rằng công nghệ sản xuất thép của Trung Quốc đã tiên tiến ở mức không cần thiết đi học hỏi theo cách đó. Theo chuyên gia này, logic kinh doanh ở đây không có gì khó hiểu. Thị trường thép nội địa Trung Quốc đã đạt đỉnh, và thời gian qua, Bắc Kinh liên tục thúc ép các công ty thép trong nước thu hẹp sản lượng. Mục đích của Jingye là đưa thép Trung Quốc sang cạnh tranh ở thị trường châu Âu.
Một nhan đề khác cũng trên Financial Times củng cố cho lập luận này, khi bài báo quan sát được từ giữa năm nay, dấu hiệu dư cung thép tại thị trường nội địa Trung Quốc bắt đầu trở lại, lợi nhuận các tập đoàn thép có dấu hiệu đi xuống.
Xung quanh câu chuyện, một nhóm các nhà sản xuất thép thuộc Liên minh châu Âu cũng tỏ ý lo ngại, yêu cầu Ủy ban châu Âu can thiệp điều tra thương vụ giữa Anh và công ty Trung Quốc. Đây là lần đầu tiên có một công ty Trung Quốc mua lại một tập đoàn thép châu Âu và các doanh nghiệp đề nghị thương vụ này cần phải được trình lên xem xét bởi Ủy ban châu Âu. Lo ngại của phía châu Âu là khả năng doanh nghiệp Trung Quốc có thể khiến tình trạng dư cung thép tại thị trường châu Âu trầm trọng hơn. Hiện tình trạng dư cung thép toàn cầu đang ở mức 450 triệu tấn, với 2/3 con số là từ các công ty thép Trung Quốc.
Chính phủ Anh cho rằng, việc bán lại British Steel cho tập đoàn Trung Quốc là giải pháp tốt nhất cho công ty này và ngành thép Anh hiện tại. Thương vụ vẫn chưa được chốt vì còn chờ thông qua trên giấy tờ. Ngành thép gặp khó khăn vẫn là một trong những chủ đề được quan tâm lớn tại Anh, do những liên quan đến vấn đề việc làm, với lịch sử phát triển công nghiệp và đi kèm với đó là không ít chỉ trích với Chính phủ Anh về những hỗ trợ thiếu hiệu quả cho ngành này trong thời điểm lao đao.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!