Đầu năm 2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 08 hoãn một số quy định tại Nghị định số 65/2022 đến hết ngày 31/12/2023 để thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị tốt hơn như các quy định về nâng cao điều kiện xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, xếp hạng tín nhiệm bắt buộc và giảm thời gian phân phối trái phiếu.
Sau gần 1 năm áp dụng các quy định của Nghị định 08 của Chính phủ, đặc biệt với quy định cho phép doanh nghiệp có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu để thanh toán gốc lãi bằng tài sản khác hoặc gia hạn tối đa 2 năm. Bộ Tài chính cho biết thị trường trái phiếu đã dần tìm lại sự ổn định, có được sự tích lũy để chuẩn bị cho những quy định mới sẽ đi vào hiệu lực từ năm sau.
Thúc đẩy sự phát triển minh bạch bền vững của thị trường trái phiếu doanh nghiệp
Tính cả trong 10 tháng qua, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp bất động sản phát hành là hơn 76 nghìn tỷ đồng, tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu đầu năm tỷ lệ đàm phán khắc phục phương án trái phiếu doanh nghiệp chậm trả chỉ là 16% thì cho đến tháng 10 vừa qua tỷ lệ đã lên tới con số 63%.
Theo tinh thần phát triển bền vững thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Chính phủ, Nghị định 65 có hiệu lực từ đầu năm 2024 sẽ yêu cầu nâng chuẩn việc xét nhà đầu tư chuyên nghiệp để được mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
- Danh mục nắm giữ có giá trị trung bình từ 2 tỷ đồng tối thiểu trong vòng 180 ngày bằng tài sản của nhà đầu tư, không bao gồm tiền vay.
- Có chứng chỉ hành nghề chứng khoán hoặc có thu nhập chịu thuế năm gần nhất tối thiểu 1 tỷ đồng.
Nghị định 65 quy định thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt chào bán không vượt quá 30 ngày (quy định trước đây tại Nghị định số 153 là 90 ngày, tương tự như trái phiếu doanh nghiệp chào bán ra công chúng).
Nghị định 65 có hiệu lực cũng sẽ kích hoạt yêu cầu bắt buộc xếp hạng tín nhiệm với những đợt phát hành.
- Tổng giá trị trái phiếu theo mệnh giá huy động trong mỗi 12 tháng lớn hơn 500 tỷ đồng và lớn hơn 50% vốn chủ sở hữu căn cứ trên báo cáo tài chính kỳ gần nhất.
- Tổng dư nợ trái phiếu theo mệnh giá tính đến thời điểm đăng ký chào bán lớn hơn 100% vốn chủ sở hữu.
Theo Bộ Tài chính, việc đưa vào 3 quy định mới nhằm đảm bảo tinh thần trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ tập trung tiếp cận đúng đối tượng là các nhà đầu tư chuyên nghiệp với độ minh bạch thông tin cao, tránh trường hợp phân phối cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ không chuyên... như giai đoạn trước.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẵn sàng cho giai đoạn mới
Chỉ còn khoảng 1 tháng nữa, các yêu cầu mới về thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ đi vào hiệu lực, các thành viên thị trường cũng đã có sự chuẩn bị trước để sẵn sàng cho giai đoạn mới của thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Để quản lý tập trung hiệu quả các trái phiếu riêng lẻ, gần 700 trong số hơn 1000 mã trái phiếu bắt buộc đăng ký giao dịch hiện đã được đưa lên sàn trái phiếu tập trung của HNX. Hệ thống cũng đang được khẩn trương nâng cấp giai đoạn 2 để thực hiện kết nối tốt hơn với các công ty chứng khoán, đảm bảo đúng NĐT chuyên nghiệp được giao dịch trái phiếu riêng lẻ
Ông Trần Trọng Kiên, Phó Giám đốc Phòng thị trường trái phiếu, Sở GDCK Hà Nội (HNX): Sở Hà Nội đang thực hiện giai đoạn của 2 của thị trường riêng lẻ, hoàn thành trong năm 2024, cung cấp kênh kết nối trực tuyến công ty chứng khoán, thêm dịch vụ mới cho nhà đầu tư
Ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng, Vụ Tài chính Ngân hàng, Bộ Tài chính: Với hệ thống này, mọi giao dịch đều được lưu dấu, chúng ta có thể xác định được doanh nghiệp phát hành đúng đối tượng hay không. Thêm 1 lợi ích nữa là chúng ta tăng cường công tác quản lý giám sát.
Theo chia sẻ của chuyên gia tại Hội thảo Thúc đẩy thị trường Trái phiếu của Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, với việc đi vào hiệu lực của 1 số quy định theo Nghị định 65 kết hợp với việc cho phép đàm phán của Nghị định 08, thời gian tới, hành lang pháp lý của thị trường trái phiếu riêng lẻ đã tương đối hoàn thiện. Điều còn thiếu giờ là toàn bộ các thành viên thị trường cần phát huy tinh thần tuân thủ cao hơn, thể hiện qua việc nếu như luật không yêu cầu, nhưng vì lợi ích chung, sẵn sàng làm tốt hơn mức yêu cầu của luật.
Với việc yêu cầu 1 số trường hợp phải xếp hạng tín nhiệm từ 2024, Bộ Tài Chính đã cấp phép thêm cho doanh nghiệp thực hiện xếp hạng. Các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam hiện cũng đã chủ động hợp tác với các đơn vị xếp hạng tín nhiệm uy tín quốc tế như Moody's hay S&P để đảm bảo tính chuyên môn và mức độ uy tín cho sản phẩm xếp hạng.
Theo các chuyên gia, để thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển an toàn hiệu quả bền vững theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tinh thần tuân thủ cao hơn cũng cần được nhìn thấy ở cộng đồng các nhà đầu tư, kể cả quý vị đủ điều kiện là NĐT chuyên nghiệp mà thấy không đủ tự tin trước quyết định đầu tư trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thì xin hãy cân nhắc, bởi khi đã ra quyết định đó là trách nhiệm của chính nhà đầu tư. Vì trái phiếu doanh nghiệp là thị trường đầu tư với tính chất tương tự thị trường cổ phiếu. Có thể lãi, nhưng cũng có thể lỗ và đó hoàn toàn là giao dịch mang tính thị trường giữa doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!