Tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói trước báo chí rằng ông đang yêu cầu các quan chức Mỹ xem xét việc quay trở lại Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP). Cho đến nay vẫn chưa có thêm thông tin cụ thể gì về việc này. Vậy khả năng nước Mỹ quay lại khối sẽ như thế nào?
Đây không phải lần đầu tiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump thay đổi trong các chính sách của mình. Việc ông yêu cầu nước Mỹ rút khỏi TPP ngay từ những ngày đầu nhậm chức đã không gây bất ngờ cho giới phân tích và lần này việc ông tuyên bố về khả năng quay lại gia nhập nhóm cũng vậy.
New York Times trích dẫn lại phản ứng của lãnh đạo các nước về ý định của ông Trump. Tờ báo viết: "Nếu Mỹ muốn quay lại chắc chắn sẽ lại có đàm phán căng thẳng và các thành viên hiện tại sẽ trông đợi sự xuống nước nhiều hơn từ phía Mỹ".
Ông Yoshihide Suga, Bộ Trưởng Nội các Nhật Bản cho biết Thỏa thuận của TPP là cân bằng cho 11 nước, sẽ khó để một bên nào đó muốn có thỏa thuận riêng.
Tiếp đó, Bộ trưởng Bộ Thương mại Australia cho rằng: "Chúng tôi đã đạt thỏa thuận rồi, tôi không nghĩ các thành viên sẽ nhượng bộ để thương lượng lại với Mỹ".
Trang Financial Times của Anh viết: "Dù muốn quay lại TPP nhưng ông Trump lại viết trên twitter rằng nước Mỹ chỉ quay lại nếu thỏa thuận đưa ra tốt hơn những gì mà thời ông Obama đạt được". Tờ báo bình 11 nước đã mất rất nhiều công sức cho thỏa thuận cũ, thay đổi câu từ những 2 lần và giờ chắc sẽ không ai muốn thay đổi gì thêm.
Không chỉ vì những yêu cầu mà nước Mỹ đưa ra đối với 11 thành viên khác mà ngay cả thời điểm, đây cũng không phải là lúc thích hợp để Mỹ quay lại TPP. Xét cả góc độ khách quan và chủ quan nội bộ nước Mỹ.
Tờ Washington Post viết: "Trở lại TPP không phải là việc dễ. 11 nước vừa đạt được thỏa thuận. Không rõ là liệu họ có chấp nhận thay đổi điều khoản để chào đón nước Mỹ không. Khối sẽ mạnh hơn khi có Mỹ vì đây là nền kinh tế lớn nhất thế giới nhưng một số nước cho thấy họ thận trọng với lời ngỏ ý của ông Trump".
Canada và Mexico là thành viên của TPP nhưng ông Trump từng chỉ trích 2 nước là lấy mất việc làm của người Mỹ. Còn Nhật cũng không được nằm trong danh sách miễn trừ thuế mới lên thép và nhôm nhập khẩu vừa rồi.
Với tựa đề: "Nước Mỹ có thể đã tuột mất cơ hội quay lại TPP", CNN trích lời ông Edward Alden từ Hội đồng Quan hệ Ngoại giao cho biết: "TPP là cách Mỹ cân bằng ảnh hưởng với Trung Quốc nhưng ông Trump đã không nghe lời của các cố vấn" và "Nước Mỹ có thể có thế hơn nếu đã quyết tâm tham gia TPP ngay từ đầu năm 2017. Giờ thì mọi chuyện đã khác nhiều".
Ngay cả khi chính quyền của ông Donald Trump quyết tâm tham gia lại TPP thì xét ở góc độ nước Mỹ việc này cũng sẽ gặp khó khăn để được Quốc hội Mỹ chấp thuận.
Thời gian để nước Mỹ tái đàm phán với các nước sẽ không thể diễn ra một sớm một chiều được, trong khi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Quốc hội Mỹ sẽ diễn ra vào tháng 11 năm nay. Nếu Đảng Dân chủ nắm giữ Hạ viện thay vì Đảng Cộng hòa như hiện nay, chắc chắn ông Trump khó nhận được sự đồng thuận cho việc quay lại TPP.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!