Trang mạng The New York Times trích dẫn báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) ngày 6/6 cảnh báo rằng nền kinh tế toàn cầu vẫn đang trong tình trạng không ổn định và tăng trưởng kinh tế trong hai năm tới sẽ chậm lại do lãi suất tăng cao làm giảm tiêu dùng và đầu tư doanh nghiệp, đồng thời đe dọa sự ổn định của hệ thống tài chính.
Trong báo cáo "Triển vọng kinh tế toàn cầu" mới nhất, WB đã đưa ra dự báo mờ nhạt nhấn mạnh sự khó khăn mà các nhà hoạch định chính sách toàn cầu đang đối mặt, trong khi họ đang cố gắng kiềm chế lạm phát bằng cách tăng lãi suất, đồng thời đối mặt với tác động kéo dài từ đại dịch và sự biến động liên tục trong chuỗi cung ứng do xung đột ở Ukraine.
WB dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ giảm từ 3,1% năm 2022 xuống còn 2,1% trong năm nay. Con số này cao hơn so với dự báo 1,7% đưa ra hồi tháng Một, song tốc độ tăng trưởng chỉ ở mức 2,4% vào năm 2024, thấp hơn so với dự báo trước đây của WB là 2,7%.
Ông Ayhan Kose, Phó kinh tế trưởng của WB cho biết nền kinh tế thế giới đang trải qua "sự suy giảm đồng thời và rõ rệt" và 65% các quốc gia có tăng trưởng kinh tế trong năm nay sẽ thấp hơn so với năm trước. Việc quản lý tài chính không tốt trong các quốc gia thu nhập thấp phụ thuộc vào việc vay nợ đã làm tình hình trở nên phức tạp hơn. Theo dữ liệu của WB, có 14 trong số 28 quốc gia thu nhập thấp đang gặp khó khăn do nợ hoặc đang đối mặt với nguy cơ bị rơi vào khó khăn do nợ.
Áp lực gần đây lên ngành ngân hàng ở Mỹ và châu Âu đã dẫn đến sự sụp đổ ngân hàng quy mô lớn nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, làm mờ đi tâm lý lạc quan về phục hồi kinh tế trong năm nay. Lo ngại về tình hình sức khỏe của ngành ngân hàng đã khiến nhiều ngân hàng ngừng cung cấp tín dụng cho doanh nghiệp và cá nhân. WB cho biết hiện tượng này có thể làm trì trệ tăng trưởng kinh tế thêm nữa.
WB cũng cảnh báo rằng việc tăng chi phí vay đối với các quốc gia giàu có đã tạo ra thêm áp lực đối với những nền kinh tế nghèo nhất trên thế giới, trong đó có Mỹ với tỷ lệ lãi suất qua đêm vượt 5% lần đầu tiên trong 15 năm.
Báo cáo cảnh báo rằng các nền kinh tế yếu hơn sẽ đối mặt với nguy cơ khủng hoảng tài chính lớn hơn do tăng lãi suất. Lãi suất cao hơn làm tăng chi phí trả nợ đối với các nước đang phát triển, và nếu tiền tệ của họ giảm giá, giá thành hàng hóa nhập khẩu cũng tăng lên.
Ngoài rủi ro do tăng lãi suất, sự kết hợp của đại dịch và xung đột ở Ukraine đã khiến cho sự tiến bộ đã đạt được trong việc giảm nghèo toàn cầu trong nhiều thập kỷ bị đẩy lùi. WB ước tính rằng thu nhập của các quốc gia nghèo nhất trong năm 2024 sẽ giảm 6% so với năm 2019.
Báo cáo cho biết: "Các nền kinh tế mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển đang chỉ cố gắng duy trì; họ đã bị mất nguồn tiền để tạo việc làm và cung cấp dịch vụ cơ bản cho những người dân yếu thế nhất".
WB cũng nhận thấy nền kinh tế các nước phát triển cũng bị chậm lại. Ở Mỹ, dự báo tăng trưởng là 1,1% trong năm nay và 0,8% vào năm 2024.
Trung Quốc là một ngoại lệ rõ ràng trong xu hướng này. Sau nhiều năm áp dụng các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt do đại dịch COVID-19, Trung Quốc mở cửa trở lại nền kinh tế đang hỗ trợ tăng trưởng toàn cầu. WB dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trong năm nay sẽ là 5,6%, và năm sau sẽ là 4,6%.
Lạm phát được dự báo sẽ tiếp tục chậm lại trong năm nay, nhưng WB cho rằng đến năm 2024, nhiều quốc gia vẫn sẽ có mức lạm phát cao hơn mục tiêu mà các ngân hàng trung ương đặt ra.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!