Theo quy định, trái cây trước khi xuất khẩu sang Mỹ bắt buộc phải xử lý chiếu xạ. Thế nhưng, hiện nay tại Việt Nam chỉ có duy nhất một doanh nghiệp cung cấp dịch vụ này. Sân chơi "một mình một ngựa" đang gây ra những ảnh hưởng không chỉ đến các doanh nghiệp xuất khẩu trái cây mà còn ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam.
Hàng tấn trái cây của một doanh nghiệp đã không kịp đơn hàng xuất khẩu sang Mỹ, khi phía đơn vị cung cấp dịch vụ chiếu xạ đột ngột yêu cầu công ty phải giảm lượng trái cây đem đi chiếu so với đăng ký ban đầu. Thay vì chiếu khoảng 6 tấn trái cây một lần, doanh nghiệp bị yêu cầu giảm còn 4 tấn.
Lượng hàng nhiều, trái cây không kịp chiếu xạ nên việc trễ lịch hẹn với hãng vận chuyển xảy ra thường xuyên, nhất là vào dịp cao điểm. Theo tính toán, mỗi chuyến hàng bị chậm giờ bay, hãng vận chuyển bị tổn thất khoảng 3 - 4 USD/kg hàng hóa.
Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, hiện nay chỉ có một đơn vị cung cấp dịch vụ chiếu xạ đi Mỹ trong khi nhu cầu xuất khẩu ngày càng lớn. Giá chiếu xạ tại Việt Nam cũng đang cao hơn Thái Lan khoảng 3 lần, ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng cạnh tranh.
Để tham gia cung cấp dịch vụ chiếu xạ trái cây vào Mỹ, phải có sự đồng ý của Cục Kiểm dịch thực vật - Bộ Nông nghiệp Mỹ (APHIS), Cục Bảo vệ thực vật - Bộ NN&PTNT Việt Nam và Công ty Sơn Sơn là đối tác duy nhất thực hiện chiếu xạ trái cây xuất khẩu sang Mỹ. Tuy nhiên, việc tham gia chiếu xạ vẫn là bài toán khó với các doanh nghiệp trong sân chơi này.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!