Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, khi một chiếc điện thoại thông minh và mạng xã hội trở thành một phần tất yếu của đời sống, người cao tuổi cũng ngày càng chủ động hơn trong việc sử dụng Internet để học hỏi và kết nối. Thế nhưng, chính sự mở mở rộng ấy lại khiến cho họ trở thành nhóm dễ bị tổn thương nhất trên không gian mạng. Bảo vệ người cao tuổi không chỉ là hướng dẫn sử dụng công nghệ mà còn bảo vệ sự an toàn và tài sản của họ giữa thế giới số đầy rủi ro này.
Thực tế, nhiều vụ việc người cao tuổi bị lừa đảo qua mạng hay qua các cuộc gọi. Điểm chung là các đối tượng đều nhắm đến người lớn tuổi, không rành về công nghệ, đánh vào tâm lý nhẹ dạ, vội vàng muốn giải quyết vấn đề để lừa nạn nhân chuyển tiền. Các chuyên gia cảnh báo người dân cần cảnh giác trước các cuộc gọi sử dụng những từ ngữ cảm tính, giục giã thời gian hoặc yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản cá nhân; không chia sẻ thông tin riêng tư lên mạng xã hội. Người thân cũng nên thường xuyên quan tâm, trò chuyện, hướng dẫn ông bà, cha mẹ nhận diện các chiêu trò lừa đảo, sử dụng công nghệ an toàn. Đây sẽ là lá chắn vững chắc để bảo vệ người cao tuổi trước những hiểm họa lừa đảo trên không gian mạng.
Theo nghiên cứu mới nhất của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, năm 2024, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tội phạm mạng. Chỉ tính riêng trong năm 2024, tổng thiệt hại do các vụ lừa đảo trực tuyến gây ra ước tính lên tới 18.900 tỷ đồng, tức là tăng gấp đôi so với mức từ 8000 - 10.000 tỷ đồng của năm 2023. Trong đó, một tỷ lệ đáng kể nạn nhân là người cao tuổi, những người ít được trang bị kiến thức bảo mật và dễ tin tưởng vào các thông tin giả mạo.
Bảo vệ người cao tuổi trước tội phạm mạng không chỉ là xử lý hậu quả sau khi bị lừa đảo mà quan trọng hơn là phòng ngừa, nâng cao nhận thức và tạo ra một môi trường mạng an toàn. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã phối hợp cùng với Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam triển khai nhiều chương trình tuyên truyền, tập huấn và phát hành sổ tay hướng dẫn an toàn mạng cho người cao tuổi, giúp nhận diện các hình thức lừa đảo phổ biến như là giả danh ngân hàng, cơ quan công an hay Viện kiểm sát hoặc lừa đảo đầu tư tài chính. Đặc biệt, Việt Nam cũng đã có những phần mềm hỗ trợ bảo vệ người dùng tránh bị lừa đảo.
Tại nhiều quốc gia đã triển khai các chương trình huấn luyện kỹ năng số cho người cao tuổi, giúp họ nhận biết được các chiêu trò lừa đảo, bảo mật tài khoản và ứng phó khi gặp rủi ro. Một số mô hình cũng khuyến cáo người cao tuổi trở thành tình nguyện viên số.
Có thể thấy trong kỷ nguyên số, mỗi cú nhấp chuột đều có thêm mở ra cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Bảo vệ người cao tuổi trên không gian mạng là trách nhiệm chung của xã hội, từ cơ quan quản lý, tổ chức xã hội đến từng thành viên trong gia đình. Xây dựng một không gian mạng văn minh, an toàn và nhân văn, nơi mà mọi người dù bất kỳ ở độ tuổi nào cũng có thể kết nối, chia sẻ và sống an toàn chính là nền tảng của một xã hội số bền vững.
Bình luận (0)