An toàn, giá thành rẻ, quan trọng nhất là có thể giảm ùn tắc giao thông là những lợi ích ai cũng nhìn thấy của xe bus. Tuy nhiên, xe bus ở các thành phố hiện nay, nhất là TP.HCM, đang bị tụt hậu so với các loại hình giao thông khác. Trong 5 năm qua, lượng khách đi xe bus ở TP.HCM liên tục giảm khoảng 6,6 %/năm. Trong những năm này, ngân sách TP.HCM chi khoảng 1.000 tỷ đồng/năm để trợ giá. Khi ít người đi xe bus, doanh thu giảm, số lượng và chất lượng của xe bus cũng không thể tăng. Cùng với đó, việc có ít xe phục vụ sẽ khiến tổng lượng khách không thể tăng lên. Vòng luẩn quẩn này cứ lặp đi lặp lại với xe bus ở TP.HCM và đặt ra một bài toán vô cùng nan giải.
Một bức tranh khá ảm đạm đối với hoạt động xe bus. Càng ảm đạm hơn khi trong 7 tháng đầu năm 2019, có hơn 300.000 chuyến xe bus chậm trên 15 phút do ảnh hưởng của các điểm có nguy cơ ùn tắc giao thông. TP.HCM đã giảm 5 tuyến hoạt động, kéo theo sản lượng hành khách giảm. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, để vực dậy xe bus, việc trợ giá hay mạng lưới xe bus không phải là vấn đề cốt lõi. Rõ ràng, chỉ khi đáp ứng được nhu cầu, xe bus mới được người dân tin dùng. Không thể phủ nhận xe bus là loại phương tiện giao thông công cộng luôn cần thiết với người dân, nhưng cần ở đâu và cần bao nhiêu mới là bài toán dành cho những người hoạt động xe bus.
Bức tranh xe bus đô thị tuy là như vậy nhưng không phải là không có những điểm sáng. TP.HCM vẫn đang có những biện pháp tích cực để thu hút người dân đến với xe bus này như: giải pháp nâng cao chất lượng hạ tầng xe bus, tăng chất lượng dịch vụ, áp dụng công nghệ mới vào hoạt động xe bus.
Đã từng có thời xe bus là sự lựa chọn số một của rất nhiều người dân. Trong vài năm đó, hệ thống xe bus luôn rơi vào tình trạng quá tải. Năm 2005, TP.HCM phải đưa 2 tuyến xe bus hai tầng vào hoạt động để tăng khả năng chuyên chở. Vậy câu trả lời cho câu hỏi làm thế nào để đưa xe bus về thời hoàng kim không chỉ là câu trả lời từ phía hợp tác xã, ngành giao thông vận tải mà còn phụ thuộc vào các chính sách phát triển cơ sở hạ tầng, giao thông công cộng một cách bài bản và nghiêm túc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!