Chủ 1 cơ sở kinh doanh Internet bị bắt giữ để điều tra về tội cho vay lãi nặng. Đối tượng khai nhận, trong thời gian 1 năm trước khi bị bắt đã cho vay 240 triệu đồng, thu lãi bất hợp pháp hơn 70 triệu đồng. Mức lãi này tương đương 182,5%/năm, cao gấp hơn 9 lần mức lãi suất tối đa theo quy định của pháp luật.
"Em cho vay chủ yếu là những người quen biết đến quán nét em chơi. Lãi suất 5.000 đồng/triệu/ngày", đối tượng Trần Mạnh Tùng (thành phố Nam Định) khai nhận.
Tại TP Đà nẵng, 1 ổ nhóm hoạt động tín dụng đen cũng đã bị bắt giữ, khi mới đây lực lượng chức năng phát hiện 2 đối tượng có hành vi thu tiền của người dân. Tang vật thu được gồm 1 điện thoại, 2 triệu đồng, 11 giấy vay tiền, 9 tờ giấy theo dõi việc cho vay.
Các đối tượng khai nhận được 1 đối tượng khác thuê tìm kiếm người muốn vay và thu tiền lãi từ các khoản cho vay lãi nặng, cho khoảng hơn 150 người vay tiền. Lãi suất 15%/25 ngày và 10%/30 ngày. Số tiền ổ nhóm này thu lợi bất chính qua hoạt động cho vay lãi nặng là hơn 100 triệu đồng
"Những đối tượng hoạt động cho vay tín dụng đen thường đưa ra những lời mời chào rất hấp dẫn, thủ tục vay nhanh gọn, nên những người có nhu cầu về kinh tế thường tìm đến chúng", Trung tá Phạm Văn Sơn (Phó Trưởng Phòng Cảnh sát Hình sự Công an thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) cho biết.
Sập bẫy tín dụng đen, nhiều trường hợp đã mất khả năng trả nợ vì vay 50 triệu đồng trong 10 tháng. Số tiền cả gốc và lãi phải trả lên tới 100 triệu đồng.
"Chưa thu xếp được tiền trả thì những người cho vay liên tục nhắn tin, gọi điện đe doạ. Thậm chí họ đưa hình ảnh của tôi lên mạng xã hội để làm tôi bị mất uy tín, danh dự", một nạn nhân vay tín dụng đen chia sẻ.
Công an TP Thanh Hóa cũng đã triệt phá đường dây cho vay lãi nặng lên đến 600% năm, bắt giữ 17 đối tượng.
Các đối tượng hoạt động tín dụng đen thường bắt đầu từ việc dán tờ rơi quảng cáo ở những nơi công cộng. Thời gian gần đây lại có sự chuyển đổi phương thức cho vay và tiếp cận những người có nhu cầu vay tiền qua mạng, vay vốn online, duyệt vay siêu tốc... những lời quảng cáo đang xuất hiện tràn lan trên các trang mạng xã hội thực chất là cái bẫy của các đối tượng cho vay lãi nặng.
"Các đối tượng thường dùng rất nhiều chiêu trò để hợp thức hóa khoản vay của người dân như hẹn gặp người dân để làm các hợp đồng dân sự như mua bán xe. Khi người dân chưa trả đủ lãi thì chúng sẽ sử dụng những hợp đồng này để siết nợ người dân", Đại úy Bùi Đức Bình (Cán bộ Đội Cảnh sát Hình sự Công an thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) cho hay.
Công an TP Thanh Hóa cũng đã triệt phá đường dây cho vay lãi nặng lên đến 600% năm, bắt giữ 17 đối tượng. Các đối tượng cho vay theo hình thức thăm hụi họ, hoặc vay cầm cố tài sản. Kết quả điều tra bước đầu, cơ quan công an xác định số tiền các đối tượng giao dịch trên 3 tỷ đồng. Số tiền thu lời bất chính hơn 1 tỷ đồng từ hoạt động cho vay lãi nặng.
Biến tướng chiêu lừa cho vay tín dụng đen
Đáng lo ngại hơn, tội phạm tín dụng đen đã biến tướng và hoạt động ngày càng nhiều dưới dạng các ứng dụng hay còn gọi là các app (ứng dụng) cho vay tiền qua mạng. Cơ quan công an cảnh báo, người dân cần hết sức cảnh giác vì rất dễ mắc lừa.
Loại tội phạm tín dụng đen đã có sự biến tướng ngày càng tinh vi.
Thực tế, nhiều người đã trở thành nạn nhân sau khi hoàn tất các thủ tục vay tiền qua các app cho vay. Số tiền họ nhận được chỉ được khoản từ 60 - 70% khoản tiền họ muốn vay. Khi gọi điện yêu cầu giải thích, người vay tiền luôn nhận được những câu trả lời chung chung như: đây là do thực hiện yêu cầu của hệ thống hay đây là khoản tiền thực nhận sau khi đã trừ đi các khoản phí dịch vụ. Khi sự đã rồi, người vay chẳng còn cách nào khác là đành chấp nhận chịu thiệt đóng tiền trả lãi đúng hạn.
"Hiện nay các đối tượng hoạt động tín dụng đen quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội, đưa ra những lời mời chào hấp dẫn, vay giải ngân nhanh, lãi suất thấp. Thực tế mức tiền lãi sẽ rất cao. Các đối tượng sẽ yêu cầu người dân chuyển tiền lãi trước hay bịa ra nhiều khoản phí khác. Khi người dân chuyển tiền, các đối tượng sẽ cắt đứt liên hệ nhằm chiếm đoạt tài sản", Đại úy Bùi Đức Bình (cán bộ Đội Cảnh sát Hình sự Công an thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) cho biết.
Đồng bộ các biện pháp ngăn chặn tín dụng đen
Mỗi người dân khi có nhu cầu vay tiền cần lưu ý những vấn đề gì để tránh rơi vào bẫy của các đối tượng tín dụng đen? Chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng đang có biện pháp gì để phát hiện từ sớm, ngăn chặn từ xa loại tội phạm này?
Để phòng ngừa tín dụng đen hoạt động tại địa phương, những buổi phát thanh tuyên truyền được thực hiện thường xuyên. Bên cạnh đó, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, ngăn chặn các hành vi cho vay lãi nặng cũng là vấn đề được quan tâm.
"Chúng tôi cũng tổ chức các xung kích kéo loa đến từng ngõ, ngách để tuyên truyền nhằm giúp người dân đề cao cảnh giác, khi phát hiện tội phạm tín dụng đen thì trình báo cho công an phường, UBND phường để có biện pháp xử lý. Đồng thời chúng tôi tuyên truyền trên hệ thống thông tin điện tử của phường, Zalo, hội nghị tại các khu dân cư", Bà Hoàng Thị Phương (Chủ tịch UBND phường Lộc Hạ, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) cho hay.
Khi có nhu cầu vay tiền, người dân cần cẩn trọng với hình thức vay tiền qua app.
"Người dân nên tìm hiểu kỹ và phải kiểm tra xem app vay tiền có website chính thống hay không; cần đảm bảo app vay tiền được phát triển và quản lý bởi đơn vị đã được đăng ký kinh doanh rõ ràng; kiểm tra kỹ, đảm bảo thông tin về lãi suất, khoản vay, thời hạn vay được quy định rõ ràng", bà Nguyễn Thị Hoài Thu (Phó Giám đốc Ngân hàng Vietcombank, Chi nhánh Hải Phòng) khuyến cáo.
Người dân cũng cần lưu ý, đối với các trường hợp phát sinh giao dịch vay tín dụng, khi phát hiện ra những dấu hiệu bất thường, cần thông báo ngay đến cơ quan công an để được hỗ trợ giải quyết kịp thời.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!