Hôm nay 20/5, Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với cựu Bí thư tỉnh Lào Cai cùng 16 bị cáo liên quan các hành vi rửa tiền, vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Theo đó, Viện KSND tỉnh Lào Cai truy tố ra trước tòa án cùng cấp đối với Nguyễn Mạnh Thừa (Giám đốc Công ty Lilama) về tội "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên" và tội "Rửa tiền".
Hội đồng xét xử sơ thẩm vụ án cựu Bí thư và Chủ tịch tỉnh Lào Cai vi phạm.
Liên quan, 7 bị cáo bị đưa ra xét xử về tội "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên". Cựu Bí thư tỉnh Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh, Doãn Văn Hưởng (cựu Chủ tịch UBND tỉnh) cùng 7 bị cáo từng là lãnh đạo, cán bộ sở, ngành tỉnh Lào Cai bị truy tố tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Hội đồng xét xử sơ thẩm vụ án gồm 3 thành viên, trong đó Thẩm phán Bùi Văn Khanh làm Chủ tọa phiên tòa. Phiên xét xử cựu Bí thư tỉnh Lào Cai cùng 16 bị cáo liên quan dự kiến kéo dài từ ngày 20/5 đến ngày 29/5/2024, tại trụ sở TAND tỉnh Lào Cai.
Các bị cáo tại phiên tòa sáng 20/5.
Theo cáo trạng truy tố của Viện kiểm sát (VKS), Nguyễn Mạnh Thừa là người trực tiếp chỉ đạo, tổ chức khai thác, tiêu thụ trái phép 1,5 triệu tấn quặng Apatit các loại tại khu vực thuộc Khai trường 18, trị giá hơn 610 tỷ đồng. Vì vậy, bị cáo phải chịu trách nhiệm chính về tội "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên".
Về hành vi "Rửa tiền", cáo trạng xác định, toàn bộ số tiền hơn 451 tỷ đồng thu được từ việc khai thác, bán 1,3 triệu tấn quặng Apatit từ năm 2013 - 2015, Nguyễn Mạnh Thừa đã chỉ đạo nhân viên Công ty Lilama đưa vào hạch toán hoạt động sản xuất kinh doanh. Theo sổ sách, chứng từ và hồ sơ báo cáo quyết toán thuế hàng năm của công ty thì toàn bộ số tiền thu được từ việc khai thác, bán quặng đã được Công ty Lilama sử dụng vào nhiều việc khác nhau.
Cụ thể, chi phí bốc xúc, vận chuyển quặng; chi phí thuê phương tiện, máy móc để khai thác quặng; chi trả lương, tiền công, tiền thưởng cho công nhân viên, người lao đông; nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường...
Quá trình điều tra xác định, để hợp thức nguồn tiền thu được từ việc khai thác quặng Apatit trái phép, Thừa thỏa thuận với 12 cá nhân mà Công ty Lilama thuê vận chuyển quặng và đất đá cho bị cáo mượn tài khoản để doanh nghiệp chuyển nhờ số tiền thu được vào tài khoản của các cá nhân này sau đó trả lại cho Thừa.
Được các cá nhân này đồng ý, Thừa chỉ đạo kế toán của Công ty Lilama lập các hợp đồng, biên bản nghiệm thu để nâng khống giá cước vận chuyển quặng, đất đá và nâng khống khối lượng đất đá. Sau đó, bị cáo chỉ đạo nhân viên đến Chi cục thuế huyện Bảo Thắng và Chi cục thuế TP. Lào Cai mua hóa đơn bán lẻ theo các hợp đồng kinh tế cùng biên bản nghiệm thu khống.
Tiếp đó, Thừa chỉ đạo nhân viên kế toán của Lilama thực hiện chuyển tiền thu được từ việc bán quặng Apatit đã khai thác trái phép từ tài khoản của công ty vào tài khoản của 12 cá nhân này.
Cáo trạng kết luận từ năm 2013 - 2015, Thừa đã chỉ đạo thực hiện chuyển tiền từ tài khoản của Công ty Lilama vào tài khoản của 12 cá nhân trên nhiều lần với tổng số tiền hơn 182 tỷ đồng, trong đó hơn 5,6 tỷ đồng là tiền cước vận chuyển quặng, đất đá thực tế 12 cá nhân này được nhận; còn lại hơn 177 tỷ đồng là tiền nâng khống.
Sau khi 12 cá nhân nhận được tiền vào tài khoản đã cùng kế toán của doanh nghiệp rút tiền mặt về đưa cho Thừa hoặc nộp vào tài khoản cá nhân của Thừa.
Đối với số tiền hơn 177 tỷ đồng, Nguyễn Mạnh Thừa khai nhận đã sử dụng vào nhiều việc. Trong đó, 2,1 tỷ đồng để mua 1 lô đất diện tích 465m2 tại phường Bắc Cường (TP. Lào Cai) của Công ty Tập đoàn Nam Tiến, rồi cho con trai đứng tên chủ sở hữu.
Chuyển hơn 33 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty CP Đồng Tả Phời để mua cổ phần. Số cổ phần này về sau chuyển cho Công ty TNHH MTV Triệu Tiến Vương do con trai Thừa làm Giám đốc.
Ngoài ra, Thừa rút 5 tỷ đồng và mở tài khoản tiết kiệm cho con gái; sử dụng hơn 6 tỷ đồng mua đất của các hộ dân ngoài phạm vi 3,77ha để khai thác khoáng sản trái phép; sử dụng 5 tỷ đồng để biếu cựu Bí thư Nguyễn Văn Vịnh...
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!