Mắc bệnh ung thư là mang bản án tử hình?
PGS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K cho biết: Hệ lụy của định kiến này là tâm lý bi quan quá mức, buông bỏ và không tuân thủ điều trị. Thực tế, các tiến bộ y học ngày nay đã giúp nhiều người chữa khỏi hoặc có thể kéo dài sống thêm đáng kể tùy loại ung thư và giai đoạn bệnh. Một số loại bệnh ung thư có tỷ lệ khỏi bệnh trên 5 năm, vượt quá 90% nếu phát hiện ở giai đoạn sớm và điều trị kịp thời như: ung thư tuyến giáp, ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư đại tràng… Hiện tại, Bệnh viện K đã có rất nhiều bệnh nhân ung thư đã chữa trị ổn định 10 năm, 20 năm, 30 năm…
Lý do có lẽ là mọi người thường có cảm nhận chủ quan, nhận thấy xung quanh mình có nhiều bệnh nhân ung thư sau một thời gian điều trị là tử vong mà ít biết đến, rất nhiều người bệnh ung thư đã được điều trị thành công, đang sống khỏe mạnh. Nhưng tâm lý chung là ít ai "khoe" bệnh của mình cho người khác biết, kể cả khi được điều trị có hiệu quả. Trong khi bệnh đã rất nặng hay cận tử thì người thân, bạn bè ai cũng biết và đến thăm hỏi.
PGS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K.
Ung thư là do quả báo, nghiệp quật, trời hành?
Theo PGS.TS Lê Văn Quảng, trên thực tế ai cũng có thể mắc bệnh ung thư, mọi lứa tuổi, giới tính, sắc tộc và thành phần xã hội. Ung thư xuất hiện ở mọi vùng, hầu như mỗi xóm làng, cơ quan, đơn vị đều thấy có người mắc ung thư. Nhưng đa phần ung thư xuất hiện ở người ngoài 50 tuổi, khi các yếu tố nguy cơ đủ thời gian tích lũy để hình thành phát sinh bệnh. Tỷ lệ mắc ung thư có xu hướng cao hơn ở xã hội phát triển - nơi tuổi thọ người dân tăng cũng như liên quan đến mức độ và lối sống công nghiệp hoá. Vậy nguyên nhân yếu tố nào gây bệnh ung thư?
Ung thư hình thành do các tế bào tiếp xúc với các tác nhân sinh ung thư, gây thương tổn DNA của tế bào không hồi phục. Các tế bào bất thường nhân lên không kiểm soát được, thoát ra khỏi sự kiểm soát sinh lý bình thường, mất khả năng biệt hóa, xâm lấn cục bộ phá hủy các tổ chức xung quanh và di căn đến nhiều cơ quan khác nhau. Trong đó nguyên nhân từ môi trường, ăn uống chiếm tới khoảng 80% nguyên nhân sinh ung thư như dùng thuốc lá, rượu, bức xạ ion hoá, tia cực tím…
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác như di truyền, nhiễm vi sinh vật… Một số yếu tố, tác nhân gây ung thư có thể thay đổi và dự phòng được như hút thuốc, uống rượu, nhai trầu, lối sống ít vận động, thói quen ăn uống không lành mạnh, sinh hoạt tình dục không an toàn lây nhiễm virus HPV, không tiêm phòng viêm gan B dẫn đến lây nhiễm và tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời…
Cũng theo PGS.TS Lê Văn Quảng, có những yếu tố nguy cơ không thể thay đổi được là tuổi tác, các yếu tố di truyền và rối loạn nội sinh. Càng nhiều tuổi, sức đề kháng của cơ thể chống lại bệnh tật càng giảm, thời gian tiếp xúc, tích lũy các yếu tố nguy cơ càng nhiều, ung thư càng dễ phát sinh. Rất may chỉ có dưới 10% bệnh ung thư phát sinh do các rối loạn nội sinh từ bên trong cơ thể, các tổn thương có tính di truyền, những nguyên nhân không thay đổi được.
Mặc dù khoa học đã xác định được các tác nhân, yếu tố nguy cơ gây ung thư nhưng trên thực tế hầu hết từng trường hợp cụ thể, bác sĩ không thể đưa ra chẩn đoán nguyên nhân vì không thể hồi cứu hết các tác nhân, yếu tố nguy cơ mà người bệnh phơi nhiễm trong cuộc sống. Chính vì các bác sĩ không phải lúc nào cũng có thể tìm ra nguyên nhân mắc ung thư chắc chắn, nên nhiều người tự đưa ra những lời giải thích riêng cho mình theo cách tâm linh để trả lời câu hỏi mình đã làm gì để dẫn đến mắc bệnh ung thư. Nhiều người tin rằng mình bị trời phạt do việc đã từng làm ở kiếp trước hoặc trong quá khứ. Cổ nhân cũng có câu nhân định thắng thiên, nếu loại bỏ, tránh hoặc giảm thiểu tiếp xúc với các tác nhân sinh ung thư trên, có thể phòng được 1/3 bệnh ung thư.
Ung thư mà đụng dao kéo sẽ làm bệnh lan tràn nhanh và tử vong sớm hơn?
PGS.TS Lê Văn Quảng khẳng định: Đối với đa số các loại ung thư, phẫu thuật là phương pháp điều trị quan trọng nhất để cứu chữa bệnh nhân ung thư ở giai đoạn sớm. Hậu quả của quan niệm này cũng rất nguy hiểm, tai hại, bệnh nhân sợ hãi và trốn tránh phẫu thuật, thử dùng thuốc này thuốc kia các nơi, khi bệnh đã nặng mới vào viện. Khi đó, thời điểm vàng của quá trình điều trị đã trôi qua, thời cơ chữa khỏi bệnh bằng phẫu thuật đã mất.
Có một số lý do có thể giải thích cho hiện tượng này. Đầu tiên là do nhiều người bệnh, đặc biệt ở giai đoạn muộn, vẫn có chỉ định phẫu thuật để giải quyết biến chứng của khối u chứ không phải là phẫu thuật để khỏi bệnh như phẫu thuật cầm máu, phẫu thuật mở thông dạ dày nuôi dưỡng khi người bệnh không ăn uống được, phẫu thuật tắc ruột... nên sau mổ có thể bệnh vẫn tiến triển xấu đi. Nhưng thường gặp hơn là các trường hợp phẫu thuật thất bại, tai biến phẫu thuật, phẫu thuật quá giai đoạn, quá chỉ định. Tai biến phẫu thuật là điều không ai mong muốn nhưng là rủi ro luôn có thể xảy ra như bất kì can thiệp nào khác trong y khoa, kể cả thông thường như tiêm thuốc kháng sinh.
Cuối cùng, cũng có khi bệnh nhân được phẫu thuật triệt căn, thuận lợi nhưng bệnh vẫn có thể tái phát do đây là bản chất của bệnh ung thư. Trong nhiều trường hợp, sau khi phẫu thuật triệt căn, bệnh nhân không được điều trị bổ sung sau mổ một cách bài bản, bệnh cũng có thể tái phát lại trong thời gian ngắn. Khi điều trị bệnh ung thư, phẫu thuật không phải là sự kết thúc điều trị, mà chỉ là nền tảng cho các điều trị bổ sung tiếp theo.
Khách quan mà nói thì một số cơ chế bệnh sinh học ung thư còn chưa được làm sáng tỏ, căn bệnh này vẫn còn nhiều bí ẩn cần được khám phá, nhiều phương thức điều trị mới cần được nghiên cứu để chữa trị. Dường như điều này lại là nguyên nhân khiến thông tin về bệnh ung thư dễ bị sai lạc, phản khoa học, dẫn tới không ít người bệnh ung thư bị lợi dụng.
"Chúng tôi cho rằng điều đúng đắn nhất và nên làm là người bệnh và gia đình hãy trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa để hiểu rõ nhất về bệnh, điều trị và tiên lượng cũng như dùng các phương thức, thuốc điều trị chính thống tại cơ sở chuyên khoa, không nghe theo những lời đồn đại để mất đi thời gian quý báu có thể chữa được bệnh mà sẽ là tiền mất tật mang" - PGS.TS Lê Văn Quảng khuyến cáo.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm vừa có công văn về việc điều trị bệnh nhân và tổ chức điều tra, xử lý vụ nghi ngờ ngộ độc thực phẩm tại Công ty TNHH Shinwon Ebenezer Việt Nam.
VTV.vn - Nam bệnh nhân 34 tuổi, vào viện trong tình trạng sốt, mệt mỏi, da, đau thượng vị, đau hạ sườn phải, củng mạc mắt vàng đậm.
VTV.vn - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đắk Lắk cho biết, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận một trường hợp mắc bệnh sởi tại huyện Buôn Đôn.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên vừa cấy máy tạo nhịp tim cứu sống bệnh nhân B.C.K. (86 tuổi, trú tại tỉnh Quảng Nam) có nhiều bệnh nền, nhiều lần bị ngưng tim.
VTV.vn - Bộ Y tế vừa có công văn gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur về việc hướng dẫn tiêm vaccine COVID-19.
VTV.vn - Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai cho biết, bệnh nhi T.Đ.N.A. (7 tuổi, ngụ xã Xuân Quế, huyện Cẩm Mỹ) bị rất nặng trong vụ ngộ độc thực phẩm sức khỏe đang dần hồi phục tốt.
VTV.vn - Khoa Chấn thương chỉnh hình và Bỏng, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) vừa tiếp nhận 2 trường hợp bị bỏng nặng do đốt rác bằng xăng.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa thị xã Phú Thọ vừa tiến hành cắt bỏ thận phải mất chức năng do sỏi niệu quản cho một người bệnh 53 tuổi.
VTV.vn - Hoa quả rừng là nguồn thực phẩm phổ biến đối với người dân vùng cao, tuy nhiên, cùng với sự hấp dẫn đó, tồn tại một mối lo ngại về ngộ độc từ các loại hoa quả rừng.
VTV.vn - Mùa nắng nóng, độ ẩm trong không khí khá cao là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, siêu vi… bùng phát.
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có công văn về việc ngăn ngừa, xử lý ngộ độc thực phẩm.
VTV.vn - Người bệnh nam, 28 tuổi, xuất hiện ho kéo dài 3 tháng, ho nhiều từng cơn, khạc đờm vàng đặc đục, tức ngực hai bên, khó thở, ra mồ hôi trộm, người mệt mỏi, ăn kém, sút cân.
VTV.vn - Bệnh chốc là bệnh nhiễm trùng ngoài da thường gặp ở trẻ nhỏ.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) vừa tiếp nhận bệnh nhân nữ (67 tuổi) trong tình trạng tức ngực, mất ngủ, tê miệng môi, tê tay chân, choáng váng...
VTV.vn - Ngày 10/5, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện quận Bình Tân (TP. Hồ Chí Minh) tiếp nhận một bệnh nhân nam, 32 tuổi, nhập viện vì bất tỉnh sau khi bị điện giật.