Lạm dụng Corticoid có thể gây tàn phế vĩnh viễn

Nhiều bệnh nhân tới khám tại Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng, bệnh viện Bạch Mai, đã bị những biến chứng nặng nề: Biến dạng hoàn toàn cột sống, loãng xương, viêm loét dạ dày tá tràng... Những biến chứng do lạm dụng Corticoid sẽ theo bệnh nhân này suốt đời.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trường, Trung tâm Dị ứng Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai đã có cuộc trò chuyện với chuyên mục Sống khỏe về những vấn đề xung quanh việc sử dụng Corticoid.

PV: Bác sĩ đánh giá như thế nào về tình trạng lạm dụng thuốc Corticoid hiện nay?

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trường: Trong hoạt động chuyên môn của chúng tôi, chúng tôi đã thấy tình trạng lạm dụng Corticoid nhiều năm nay và dưới nhiều hình thức khác nhau, hết sức đa dạng. Rất nhiều bệnh lý không có chỉ định sử dụng Corticoid, không cần điều trị bằng Corticoid hoăc thậm chí chống chỉ định dùng Corticoid nhưng vẫn được kê đơn sử dụng các loại thuốc trong nhóm này, thậm chí là dùng với liều rất cao.

Đây là nhóm thuốc độc, bán cần đơn. Tuy nhiên hiện nay rất nhiều các cửa hàng thuốc bán Corticoid mà không cần kê đơn. Không ít các loại thuốc thuộc nhóm Corticoid được trộn vào các loại thuốc Đông dược để sử dụng trong các bệnh như hen suyễn, bệnh phổi, bệnh ngoài da, vảy nến…

Không chỉ trong lĩnh vực y tế mà chúng ta cũng biết có những trường hợp Corticoid được trộn vào thức ăn của trẻ em để kích thích trẻ ăn tại một số nhà trẻ mà các nhà chức năng đã phát hiện ra. Đó là tình trạng lạm dụng Corticoid diễn ra hết sức phổ biến hiện nay.

PV: Vậy tại sao nhóm Corticoid này lại dễ bị lạm dụng tới như vậy?

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trường: Rất nhiều lý do khác nhau, trước tiên là Corticoid có tác dụng rất nhanh, giảm rất nhanh triệu chứng của nhiều loại bệnh lý khác nhau. Tuy nhiên, cần lưu ý giảm nhanh triệu chứng không có nghĩa là giảm bệnh, rất nhiều trường hợp giảm nhanh lúc đầu nhưng sau đó sẽ nặng trở lại, thậm chí còn nặng hơn so với trước khi dùng thuốc.

Thứ 2, các thuốc Corticoid có rất nhiều chế phẩm được bán trên thị trường, dễ mua và rất rẻ tiền, đa dạng về mặt biệt dược.

PV: Bác sĩ có những lời khuyên như thế nào đối với những người bệnh sử dụng nhóm Corticoid này?

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trường: Trước hết, đối với những người mắc các loại bệnh mạn tính mà dễ bị lạm dụng Corticoid như bệnh khớp, bệnh hen suyễn, bệnh phổi, bệnh ngoài da hay bệnh vảy nến… đặc biệt những người có kèm theo những bệnh nhạy cảm hoặc bị ảnh hưởng tiêu cực của Corticoid, ví dụ như: Tiểu đường, cao huyết áp, loãng xương hay dạ dày tá tràng… cần đặc biệt lưu ý khi đi khám bệnh, do những bệnh này rất dễ bị ảnh hưởng bởi tác dụng phụ của Corticoid.

Cần chú ý, người bệnh khi đi khám bệnh, khi được chỉ định dùng bất cứ loại thuốc gì đều phải thận trọng tìm hiểu xem thuốc đó là thuốc gì, có tác dụng điều trị ra sao và có thể gây hại gì cho mình. Có như vậy, khi gặp phải những tác dụng phụ của Corticoid thì bệnh nhân có thể nhận ra, tránh trường hợp như nhiều bệnh nhân dùng Corticoid trong nhiều năm với rất nhiều tai biến nhưng lại không hề hay biết về điều đó mà vẫn tiếp tục sử dụng thuốc.

PV: Xin cảm ơn những thông tin của bác sĩ đã dành cho chương trình.