Nga cáo buộc máy bay đã bị trúng mảnh đạn trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine (Ảnh: AFP)
Đây là kết quả điều tra sơ bộ do Azerbaijan Airlines chính thức công bố vào ngày 27/12 theo một cuộc điều tra ban đầu, trong bối cảnh xuất hiện nhiều nghi ngờ về khả năng Nga có liên quan đến thảm kịch này.
Ngày 25/12, chiếc máy bay Embraer 190, mang số hiệu J2 8243 của hãng hàng không Azerbaijan Airlines, đã bị rơi gần bờ biển Caspi, cách thành phố Aktau của Kazakhstan khoảng 3km.
Chiếc máy bay khởi hành từ thủ đô Baku của Azerbaijan, dự định hạ cánh xuống Grozny, thủ phủ của vùng Chechnya thuộc miền Nam Liên bang Nga. Tuy nhiên, máy bay buộc phải chuyển hướng và gặp nạn khi hạ cánh khẩn cấp.
Chiếc Embraer 190 đã bay lệch hàng trăm km so với lộ trình dự kiến từ Azerbaijan đến Nga. Một video tình cờ quay được từ bờ biển Caspi cho thấy máy bay đã hạ độ cao nhanh chóng trước khi lao xuống bờ biển và bốc cháy. Các trang web theo dõi hàng không thương mại cho biết máy bay đã bay về phía Bắc theo lộ trình đã định dọc bờ biển phía Tây trước khi biến mất khỏi màn hình radar. Sau đó, máy bay xuất hiện trở lại ở bờ biển phía Đông, bay vòng quanh gần sân bay Aktau trước khi lao xuống bờ biển.
Phó Thủ tướng Kazakhstan Kanat Bozumbayev thông báo có 38 người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn thương tâm này.
Một quan chức Mỹ nói với kênh CNN hôm 26/12 rằng những dấu hiệu ban đầu cho thấy một hệ thống phòng không của Nga có thể đã bắn hạ máy bay chở khách do đã xác định nhầm máy bay phản lực của Azerbaijan Airlines là máy bay không người lái tấn công tầm xa của Ukraine, đồng thời nói thêm rằng các lỗ thủng ở bên hông máy bay cũng phù hợp với thiệt hại do mảnh đạn từ một vụ nổ.
38 người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn máy bay (Ảnh: AFP)
Trong khi chuyến bay J2-8243 đang cố gắng hạ cánh tại Chechnya, "máy bay không người lái chiến đấu của Ukraine đã thực hiện các cuộc tấn công khủng bố vào cơ sở hạ tầng dân sự tại các thành phố Grozny và Vladikavkaz", ông Dmitry Yadrov - người đứng đầu Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga, cáo buộc.
Vì lý do này, ông Yadrov cho biết, không phận khu vực đã bị đóng, điều đó có nghĩa là các máy bay ở gần đó cần phải rời khỏi đó ngay lập tức.
Trong một tuyên bố vào ngày 26/12, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Andrii Sybiha cho biết phương tiện truyền thông Nga đã "nói dối về nguyên nhân vụ tai nạn", đồng thời nói thêm rằng Moscow "buộc máy bay phản lực bị hư hỏng phải vượt biển, rất có thể là để che giấu bằng chứng về một sai lầm của họ".
Ông Andriy Kovalenko, người đứng đầu Trung tâm Chống thông tin sai lệch của Ukraine, thuộc Hội đồng An ninh và Quốc phòng quốc gia Ukraine, cho rằng máy bay đã "bị hệ thống phòng không của Nga bắn hạ".
Chuyên gia khẩn cấp làm việc tại hiện trường vụ tai nạn máy bay chở khách của Azerbaijan Airlines gần thành phố Aktau, phía Tây Kazakhstan, ngày 26/12 (Ảnh: AFP)
Cũng trong ngày 27/12, một phóng viên đã đề nghị người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov bình luận về việc vào hôm trước, thành viên Quốc hội Azerbaijan Rasim Musabekov yêu cầu Moscow xin lỗi về việc phòng không Liên bang Nga đã bắn hạ máy bay của hãng hàng không Azerbaijan Airlines nếu không quan hệ giữa hai nước có thể trở nên xấu đi.
Người phát ngôn Điện Kremlin cho biết ông đã nắm được thông tin trên đồng thời nhấn mạnh: "Tôi nhắc lại một lần nữa rằng tôi không có gì để bổ sung vào những gì tôi đã nói".
Theo ông Peskov, "cuộc điều tra về vụ tai nạn tại Kazakhstan vẫn đang được tiến hành và cho đến khi có kết luận từ cuộc điều tra, chúng tôi không coi mình có quyền đưa ra bất kỳ đánh giá nào và sẽ không làm như vậy".
Ông Abylaibek Ordabayev - quan chức giao thông khu vực Mangystau của Kazakhstan - khẳng định cuộc điều tra của nước này vẫn chưa đưa ra bất kỳ kết luận nào về thông tin hệ thống phòng không Nga bắn hạ máy bay của Azerbaijan Airlines.
Để tưởng nhớ những nạn nhân xấu số, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã ký sắc lệnh tuyên bố ngày 26/12 là ngày quốc tang. Nhiều nước và tổ chức quốc tế đã bày tỏ sự đoàn kết và gửi lời chia buồn tới Chính phủ cùng nhân dân Azerbaijan.
Sau vụ tai nạn, cả ba quốc gia Azerbaijan, Kazakhstan và Nga đều thành lập uỷ ban điều tra vụ tai nạn.
Ngoài ra, Azerbaijan Airlines thông báo hãng này sẽ tạm dừng các chuyến bay từ Baku đến một số thành phố của Nga, có hiệu lực từ ngày 28/12. Quyết định do Cơ quan Hàng không Dân dụng Nhà nước Azerbaijan đưa ra nhằm mục đích giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn đối với an toàn chuyến bay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!