Ngày 1/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp áp đặt mức thuế 25% đối với tất cả hàng hóa từ Canada và Mexico bắt đầu từ ngày 4/2, ngoại trừ các sản phẩm năng lượng của Canada chịu mức thuế 10%. Cố vấn thương mại hàng đầu của Tổng thống Donald Trump Peter Navarro sau đó cũng cảnh báo "nhiều khả năng Mỹ sẽ tăng thuế" nếu Mexico, Canada hay Trung Quốc phản ứng chống lại các mức thuế mới được công bố.
Cùng ngày, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đưa ra tuyên bố sẽ áp thuế 25% đối với lượng hàng hóa của Mỹ có giá trị lên tới 155 tỷ CAD (106,5 tỷ USD) để đáp trả mức thuế quan mới của Washington.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau phát biểu trong cuộc họp báo ở Vácsava, Ba Lan ngày 25/2/2024. (Ảnh: PAP/TTXVN)
Thủ tướng Trudeau cho biết gói thuế quan đầu tiên áp lên lượng hàng hóa trị giá 30 tỷ CAD sẽ có hiệu lực từ ngày 4/2, và gói tiếp theo đối với lượng hàng trị giá 125 tỷ CAD sẽ được triển khai trong 21 ngày. Thủ tướng Canada cũng cho biết chính phủ nước này đang cân nhắc cả một số biện pháp đáp trả phi thuế quan, bao gồm một số hành động liên quan đến khoáng sản quan trọng, các hợp đồng mua bán năng lượng và các hoạt động đối tác khác giữa hai nước.
Bên cạnh đó, Thủ tướng Trudeau kêu gọi người dân Canada trong thời gian tới tăng cường mua các sản phẩm nội địa và kích cầu tiêu dùng trong nước. Ông cảnh báo rằng mức thuế quan mới của Mỹ sẽ gây tổn hại cho chính nước này và cho biết Canada và Mexico đang hợp tác để ứng phó với các áp đặt thuế quan mới của Washington.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cùng ngày cũng ra lệnh thực hiện các biện pháp đáp trả để bảo vệ lợi ích quốc gia.
Tổng thống Claudia Sheinbaum phát biểu tại Mexico City, Mexico, ngày 3/6/2024. (Ảnh: THX/TTXVN)
Trong bài đăng trên mạng xã hội X ngày 1/2 theo giờ địa phương, Tổng thống Sheinbaum cho biết bà đã yêu cầu Bộ trưởng Kinh tế nước này triển khai "Kế hoạch B" bao gồm các biện pháp cả thuế quan và phi thuế quan để bảo vệ lợi ích đất nước. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo này cũng nhấn mạnh Chính phủ Mexico mong muốn tìm kiếm hợp tác và đối thoại thay vì đối đầu với quốc gia láng giềng.
Tổng thống Claudia Sheinbaum cũng bác bỏ cáo buộc của Washington về việc Chính phủ Mexico có liên quan với các nhóm buôn bán ma túy, nhấn mạnh kể từ khi nhậm chức vào tháng 10, chính phủ của bà đã đạt được nhiều thành công trong các nỗ lực chống ma túy, bao gồm thu giữ 20 triệu liều ma túy tổng hợp gây chết người fentanyl và bắt giữ hơn 10.000 cá nhân liên quan. Theo bà Sheinbaum, nếu Mỹ muốn giải quyết tình trạng tiêu thụ fentanyl ở nước này, Washington nên bắt đầu từ các nỗ lực trong nước.
Trước đó, trong tuyên bố áp thuế quan với Mexico, Tổng thống Trump cho biết việc áp thuế liên quan tới việc Chính phủ Mexico không ngăn chặn được tình trạng buôn lậu fentanyl vào Mỹ cũng như làn sóng người di cư trái phép.
Theo kênh CNN, thực phẩm, nhiên liệu, ôtô, đồ điện tử là những mặt hàng sẽ đắt đỏ hơn vì lệnh áp thuế của ông Trump với Canada, Mexico và Trung Quốc.
Thuế quan mới có hiệu lực từ 4/2, theo ông Trump, sẽ giúp tăng thu ngân sách Mỹ, cân bằng thương mại và đưa các quốc gia vào bàn đàm phán. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng nó tác động tiêu cực đến doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ. Nhiều người trong số này vẫn đang phải chật vật với tình trạng lạm phát tăng mạnh vài năm gần đây.
Theo CNN, khoảng một phần ba hàng hóa Mỹ được nhập khẩu từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Chúng đều là những mặt hàng phổ biến, quan trọng với người tiêu dùng, như trái cây, rau quả, thịt, xăng, ôtô, đồ điện tử, quần áo, đồ uống có cồn…
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!