Trẻ em và người lớn dùng những chiếc bè băng qua sông Rio Grande nằm giữa Mexico và Mỹ, những cơ sở tạm giữ đông đúc, là một phần trong bức tranh di dân bất hợp pháp đang đổ về biên giới Tây Nam của Mỹ. Bộ trưởng An ninh nội địa Mỹ thừa nhận rằng nước này đang phải đối mặt với làn sóng người di cư ở khu vực biên giới lớn nhất trong 20 năm qua.
Tại một nơi tạm trú cho những trẻ em nhập cư ở thành phố Donna, bang Texas, hàng trăm trẻ em nhập cư không có người thân đi cùng chen chúc nhau trong mỗi căn phòng tạm bợ, trên các tấm đệm mỏng trải dưới sàn và đắp tấm giữ nhiệt. Mỗi ngày có tới 250 tới 300 trẻ em nhập cư vượt biên trái phép được đưa tới đây.
Ông Oscar Escamilla - Lực lượng tuần tra biên giới Mỹ tại Thung lũng Rio Grande cho biết: "Những đứa trẻ này tự vượt biên. Bố mẹ chúng trả một khoản phí cho những băng đảng buôn người rồi chúng sẽ được đặt lên bè và đẩy qua sông. Bọn trẻ được dặn là tới bờ bên kia sẽ có 1 sỹ quan và hãy tự nộp mình cho những sỹ quan đó".
Cơ sở này đang chứa 4.100 người nhập cư, gấp 4 lần công suất bình thường. Theo quy định hiện tại, người trưởng thành nhập cư lậu vào Mỹ sẽ bị trục xuất nhanh chóng về quê hương của họ. Tuy nhiên, những trẻ em không có người đi cùng sẽ được đưa tới các cơ sở tạm giữ trước khi trao trả cho cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp. Nhưng vấn đề là tìm cha mẹ chúng cũng rất phức tạp.
"Những đứa trẻ này sẽ kể những câu chuyện khác nhau. Chúng sẽ nói với bạn rằng chúng không có cha mẹ. Có một cô bé mà tôi đã nói chuyện cách đây ít lâu, nó nói rằng nó đã mất mẹ và cũng không có cha. Vì vậy, cô bé ấy đến Mỹ vì có chú của cô ấy sẽ bảo trợ. Và tôi hỏi lại cô bé: "Thế cháu định đến bang nào. Điểm đến cuối cùng là ở đâu?" Cô bé ấy trả lời: "Cháu không biết. Cháu chỉ biết là ở đó có tuyết. Đó là tất cả những gì cháu biết!", ông Oscar Escamilla nói,
Lời hứa về một chính sách nhập cư nhân đạo đang đẩy Tổng thống Joe Biden vào thế khó khi số lượng người di cư vượt biên bất hợp pháp vào Mỹ tăng đột biến, bất chấp hành trình dài và đầy nguy hiểm khi họ có thể trở thành nạn nhân của các đường dây buôn người hay tội phạm có tổ chức. Chỉ trong tháng 2 vừa qua, hơn 100.000 người nhập cư tại biên giới với Mexico đã bị bắt giữ, trong đó có gần 9.500 trẻ không có người thân đi cùng.
Thách thức đối với chính quyền Tổng thống Biden ngày càng gia tăng theo số lượng thanh thiếu niên bị bắt giữ ở biên giới đang tăng lên từng ngày. Tổng số thanh thiếu niên có thể bị bắt giữ ở mức 15.000 trong khoảng thời gian 1 tháng - một dấu mốc chưa từng có ở Mỹ.
Tổng thống Biden: "Không có câu trả lời dễ dàng" cho thách thức trong vấn đề người di cư
Trong nhiều năm qua, tình trạng nhập cư trái phép là vấn đề nan giải tại Mỹ. Dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump, nhiều chính sách hà khắc đã được thực hiện nhằm ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp. Tuy nhiên, ngay ngày đầu tiên lên nắm quyền, Tổng thống Joe Biden đã ký một loạt sắc lệnh đảo ngược nhiều chính sách nhập cư của chính quyền tiền nhiệm.
Ông Joe Biden đã ngừng xây dựng bức tường dọc biên giới với Mexico và đề xuất luật giúp gần 11 triệu người sống bất hợp pháp tại Mỹ được cấp quốc tịch.
Chính quyền Biden cũng đang khởi động lại chương trình "Trẻ vị thành niên Trung Mỹ" cho phép trẻ em chạy trốn khỏi bạo lực ở El Salvador, Guatemala và Honduras nộp đơn ở nước sở tại để định cư ở Mỹ.
Những quyết định trên của ông Biden vấp phải sự phản đối gay gắt từ phía đảng Cộng hòa, những người cho rằng chính sách sẽ làm tăng mạnh số người di cư vượt biên trái phép vào Mỹ và gây nên một cuộc khủng hoảng ở biên giới.
Tổng thống Biden thừa nhận "không có câu trả lời dễ dàng" cho thách thức trong vấn đề người di cư. Tuy nhiên, ông khẳng định ông không thể để trẻ em "chết đói và bị kẹt lại ở bên kia biên giới". Ngoài ra, ông cũng cho biết, các gia đình có con nhỏ được phép ở lại Mỹ do Chính phủ Mexico "từ chối tiếp nhận họ trở lại".
Mục tiêu đầy tham vọng nhưng cũng khó khăn nhất của ông Biden là sử dụng tiền của và quyền lực của Mỹ để hy vọng giải quyết những nguyên nhân gốc rễ đã khiến người dân ở các nước Trung Mỹ di cư đến Mỹ, bắt đầu với nguyên nhân nghèo đói và bạo lực. Tuy nhiên, nỗ lực này sẽ mất nhiều năm hay nhiều thập niên.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!