Những đợt mưa lũ và bão tuyết kéo dài từ cuối tháng 12 năm ngoái đến nay vẫn là chưa đủ để bang California, vùng nông nghiệp lớn nhất nước Mỹ, bước ra khỏi tình trạng hạn hán nghiêm trọng kéo dài nhiều năm trở lại đây. Đó cũng chính là lý do bang này quyết định không ngồi vào bàn đàm phán cắt giảm lượng nước lấy từ sông Colorado, nguồn cung nước chính cho 7 bang Bờ Tây nước Mỹ, làm dấy lên nguy cơ về một cuộc chiến pháp lý giữa các bang này.
Với tổng lượng nước mưa đo được lên tới 76 cm cùng lượng tuyết dày hơn 223% mức đỉnh trung bình đầu tháng tư hàng năm, California đang phần nào thỏa cơ khát nước vốn đã kéo dài trong nhiều năm qua. 12 trên tổng số 17 hồ chứa nước chính ở đây đã đạt hoặc vượt mực nước lịch sử. Nhưng tình trạng hạn hán vẫn diễn biến phức tạp.
Ông Gavin Newsom - Thống đốc bang California: "Liệu chúng ta đã thoát cảnh hạn hán. Liệu hạn hán đã qua ở bang California? Tôi muốn được nói theo mong muốn của các bạn rằng hạn hán đã qua. Chúng ta cảm thấy như nó đã qua, nhưng nó vẫn tồn tại và tiếp tục diễn biến phức tạp".
Trên thực tế, 80% lượng nước canh tác của nền nông nghiệp trị giá 50 tỷ USD mỗi năm của bang California được lấy từ sông Colorado, nơi mực nước đang giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 1.200 năm qua. Đây là điều khiến nông dân bang này lo lắng.
Ông Andrew Leimgruber - Nông dân bang California: "Mọi thứ được trồng ở đây đều dựa 100% vào hệ thống tưới tiêu. Chúng tôi chỉ có lượng mưa trung bình dưới 50 milimet mỗi năm nên mọi thứ phải dựa vào hệ thống nước tưới. Mà nguồn nước duy nhất của chúng tôi là từ sông Colorado. Vì vậy nếu không có nước từ sông Colorado thì không ai có thể sống được ở đây, không gì có thể trồng được và nơi này sẽ trở thành sa mạc".
Trong hai thập kỷ qua, lượng nước sông Colorado đã sụt giảm nghiêm trọng, từ mức gần 25 tỷ mét khối mỗi năm xuống còn trung bình gần 16 tỷ mét khối mỗi năm. Tình trạng này đã buộc chính quyền liên bang Mỹ phải yêu cầu 7 bang Bờ Tây lấy nước từ dòng sông này, trong đó có California, cắt giảm lượng nước khai thác từ sông Colorado.
Hiện tại, đã có 6 bang nhất trí được tỷ lệ cắt giảm, ngoại trừ bang California viện dẫn quyền lịch sử và lý do bảo vệ ngành sản xuất nông nghiệp để đứng ngoài. Điều này dẫn tới nguy cơ nổ ra một cuộc chiến pháp lý giữa các bang này về quyền khai thác nước sạch trong bối cảnh lượng nước sông Colorado được dự báo sẽ còn tiếp tục giảm mạnh trong thời gian tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!