Đây cũng chính là câu hỏi tốn không ít giấy mực của báo chí thế giới trong những ngày vừa qua. Khoan nói đến tác dụng về mặt y học đối với sức khỏe bệnh nhân, chỉ riêng chuyện loại thuốc này được cho phép thử nghiệm rồi lại hoãn cũng gây nên những ý kiến trái chiều giữa các quốc gia. Scandal thuốc điều trị COVID-19 đã "đổ thêm dầu vào lửa" trong bối cảnh dịch bệnh gây nên nhiều rối ren trên toàn cầu, đẩy các mâu thuẫn chính trị đi xa hơn.
Ông Tedros adhanom Ghebreyesus - Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới cho biết: "Chúng tôi tạm thời đình chỉ các thử nghiệm lâm sàng đối với thuốc chữa sốt rét Hydroxylcloroquine về khả năng điều trị bệnh COVID-19 tại một loạt quốc gia. Kết quả được xem xét bởi Ủy ban giám sát và an toàn dữ liệu".
Ảnh minh họa "vaccine COVID-19" và ống tiêm y tế. Ảnh: Reuters
Bà Soumya Swaminathan - Trưởng nhóm các nhà khoa học của WHO nói: "Chúng tôi hy vọng các thử nghiệm sẽ được tiếp tục thực hiện, cho đến khi chúng tôi có câu trả lời dứt khoát. Chúng tôi nợ các bệnh nhân một câu trả lời liệu rằng thuốc có tác dụng điều trị COVID-19 hay không".
Hãng tin Reuters thì mỉa mai giới y tế toàn cầu đã bị 'xỏ mũi' về thuốc điều trị sốt rét. Lý do khiến WHO quyết định đình chỉ nghiên cứu này, thậm chí cấm sử dụng nó là do họ đã quá tin tưởng vào nghiên cứu của một công ty không mấy tên tuổi tại Mỹ là Surgisphere. Công ty này tuyên bố rằng họ đã phân tích dữ liệu của hơn 96 nghìn bệnh nhân mắc COVID-19 từ 671 bệnh viện trên khắp thế giới, phát hiện ra rằng tỷ lệ tử vong gia tăng trong số những bệnh nhân được điều trị bằng thuốc chữa sốt rét.
Tuy nhiên sau đó, các cuộc điều tra độc lập đã cho thấy, dữ liệu phân tích của Surgisphere không nhất quán, không thể truy xuất nguồn gốc dữ liệu, không có tên người thu thập.
Tổng thống Mỹ Donald Trump luôn "quảng cáo" công dụng của thuốc Hydroxychloroquine và cho biết ông từng uống thuốc để phòng COVID-19. Ảnh: AP
Và đây là thời điểm loại thuốc này làm tràn ly những mâu thuẫn của các lãnh đạo trên thế giới. Trái ngược với những quốc gia cấm sử dụng như Anh, Pháp, Italy, thì người đứng đầu nước Mỹ - Tổng thống Donald Trump - lại tỏ ra hết sức ủng hộ việc sử dụng thuốc điều trị sốt rét.
Kênh truyền hình CNBC trích dẫn từng lời của ông Trump đó là, ông đã uống loại thuốc đúng ra phải được bán kê đơn - trong 2 tuần liền.
Câu chuyện dùng hay không dùng thuốc điều trị sốt rét bị đẩy lên thành vấn đề chính trị - kinh tế, khi mà Tổng thống Mỹ tuyên bố nước này sẽ rút khỏi Tổ chức Y tế thế giới, trừ khi WHO có những "thay đổi" về chính sách. Và lý do mà ông đưa ra, được tờ Người bảo vệ đăng tải, là WHO đã có những phản ứng chậm chạp, sai lệch trong việc cảnh báo và đưa ra những biện pháp đối phó với dịch bệnh. Việc "không có hướng dẫn cụ thể" về sử dụng thuốc điều trị sốt rét cho bệnh nhân COVID-19 cũng nằm trong lý do này.
Hydroxychloroquine (tên thương mại Plaquenil) là dẫn xuất của chloroquine. Ảnh: GETTY IMAGES
Tổng thống Mỹ từng yêu cầu WHO phải đưa ra thay đổi trong vòng 30 ngày, nhưng thay đổi như thế nào thì ông Trump không nói rõ. Vậy nên khi làm dâu trăm họ, WHO đưa ra quan điểm như thế nào cũng đều bị các bên đánh giá.
Câu chuyện sử dụng hay không sử dụng thuốc chữa sốt rét cho bệnh nhân COVID-19 cũng là một trong những rối ren mà WHO phải đương đầu, giữa một bên là các nước thành viên luôn lớn tiếng và một bên là các cứ liệu khoa học đòi hỏi phải nhiều thời gian thử nghiệm mới có được. Cuộc đua tìm thuốc điều trị COVID-19 vẫn sẽ còn kéo dài, và năng lực giữ thăng bằng khi đi trên dây của WHO cũng sẽ tiếp tục bị thử thách.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!