Quốc hội Iran là cơ quan lập pháp đơn viện, có trách nhiệm soạn thảo luật, phê chuẩn các điều ước quốc tế và phê duyệt ngân sách hằng năm cũng như một số vấn đề khác của đất nước. Trong khi đó, Hội đồng chuyên gia là cơ quan quan trọng có chức năng giám sát, bổ nhiệm cũng như bãi nhiệm lãnh đạo tối cao.
Hơn 61 triệu người trong tổng 85 triệu dân Iran đủ điều kiện bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử lần này. Theo Hội đồng Hiến pháp Iran, hơn 15.000 ứng cử viên thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau sẽ cạnh tranh để giành 290 ghế trong cuộc bầu cử Quốc hội. Tổng cộng 144 ứng cử viên sẽ cạnh tranh ghế tại Hội đồng chuyên gia với nhiệm kỳ kéo dài 8 năm. Hội đồng gồm 88 thành viên này chịu trách nhiệm giám sát các hoạt động của lãnh tụ tinh thần tối cao Iran và có quyền bổ nhiệm cũng như bãi nhiệm nhà lãnh đạo này.
Tuy nhiên, tỷ lệ cử tri dự kiến thấp sau khi kết quả thăm dò của kênh truyền hình nhà nước cho thấy hơn 50% số người được hỏi tỏ ra không hào hứng với cuộc bầu cử. Tỷ lệ cử tri trong cuộc bầu cử Quốc hội gần đây vào năm 2020 từng giảm xuống 42,57%, mức thấp nhất kể từ năm 1979.
Hơn 61 triệu người dân Iran đủ điều kiện bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử lần này. (Ảnh: AP)
Kết quả chính thức dự kiến sẽ sớm được công bố trong một vài ngày tới. Giới phân tích chính trị khu vực và quốc tế nhận định phe bảo thủ cứng rắn sẽ tiếp tục kiểm soát cơ quan lập pháp trong nhiệm kỳ 4 năm tiếp theo do không vấp phải bất kỳ sự cạnh tranh đáng kể nào từ phe cải cách hay ôn hòa.
Cuộc bầu cử quốc hội diễn ra trong bối cảnh Iran đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Nền kinh tế của quốc gia này vẫn đang phải khắc phục những "dư chấn" từ làn sóng biểu tình bạo lực lan rộng khắp đất nước kéo dài từ tháng 9/2022 đến mùa Xuân năm 2023.
Bên cạnh đó, những bất ổn và hỗn loạn ở Trung Đông cũng làm gia tăng các vấn đề mà Iran đang phải đối mặt. Mỹ và phương Tây đã cáo buộc Iran hậu thuẫn cho các lực lượng Hamas, Hezbollah và Houthi chống lại các lợi ích của Mỹ và các đồng minh. Tuy nhiên, Tehran đã lên tiếng bác bỏ cáo buộc này.
Bộ Nội vụ Iran đã cử 250.000 nhân viên an ninh để giám sát việc bỏ phiếu và đảm bảo cuộc bầu cử được tổ chức an toàn. Lực lượng thực thi pháp luật sẽ được hỗ trợ bởi Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) và lực lượng Basij cùng với quân đội. Hơn 90 người đã thiệt mạng vào đầu tháng 1 trong một vụ đánh bom kép ở Kerman do ISIL (ISIS) nhận trách nhiệm, vì vậy chính quyền Iran sẽ thắt chặt an ninh để việc bầu cử diễn ra suôn sẻ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!