Lãi suất trung bình với khoản vay mua nhà phổ biến nhất của Mỹ - là khoản vay thế chấp có lãi suất cố định trong 30 năm - đã tăng lên 6,25% trong tuần trước. Đây là mức lãi suất vay thế chấp cao chưa từng thấy kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.
PGS. Tony Madrid - Chuyên ngành Kinh tế, Đại học bang Michigan, Mỹ cho rằng: "Thị trường nhà ở là một bộ phận quan trọng của nền kinh tế. Ngành xây dựng chiếm một tỷ trọng lớn trong GDP và nếu bạn nhìn vào chi phí của hầu hết các hộ gia đình, tiền thuê nhà hoặc trả tiền thế chấp thường là khoản mục lớn nhất trong ngân sách hộ gia đình. Vì lý do đó, nhà ở luôn có tác động lớn đến nền kinh tế. Hơn nữa, khi mua nhà, các hộ gia đình thường vay thế chấp lớn ở mức 80%, có khi nhiều hơn giá trị căn nhà, nghĩa là nếu nhà đất xuống giá thì lĩnh vực tài chính cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Điều đó mang lại cho bất động sản một tiềm năng dẫn dắt nền kinh tế, vượt lên cả đóng góp của lĩnh vực này vào GDP".
Nhiều năm qua, thị trường nhà đất Mỹ đặc trưng với tình trạng cung không đủ cầu. Nhưng lãi suất vay mua nhà tăng vọt những tháng gần đây đã khiến số nhà chưa bán được có chiều hướng gia tăng tại nhiều nơi. Sự khan hiếm hạ nhiệt, nhưng đi kèm với đó là nguy cơ trì trệ của thị trường bất động sản.
Sự đi xuống của thị trường nhà ở là một biến số quan trọng đối với FED cũng như các ngân hàng trung ương đang muốn kiềm chế lạm phát mà không làm tổn hại đến niềm tin của người tiêu dùng, cũng như tạo ra nguy cơ về một cuộc suy thoái kinh tế.
Việc FED tăng lãi suất tác động ra sao đến tâm lý người mua nhà tại Mỹ?
Nói chung người tiêu dùng Mỹ sẽ bị mất thêm tiền trả lãi ngân hàng khi lãi suất tăng. Còn mức cụ thể như thế nào thì phụ thuộc vào từng ngân hàng, từng thời điểm cho vay. Người Mỹ mua nhà thường chỉ trả 20% giá trị, 80% còn lại là vay ngân hàng trong 30 năm.
Lãi suất năm nay cao nhất là vào tháng 6 vừa qua, 5,81%, tuy sau đó có giảm do lạm phát giảm, nhưng so với năm ngoái, nếu một gia đình mua căn nhà 400 nghìn USD, thì khoản trả tiền mua nhà hàng tháng phải trả là 1.700 USD, trong khi năm ngoái, số tiền phải trả là 1.300 USD. Lần tăng lãi suất lần này của FED sẽ tiếp tục làm tăng số tiền phải trả hàng tháng cho những khoản vay hiện hữu, còn những người chuẩn bị mua nhà thì sẽ phải tính toán, cân nhắc thêm.
Xu thế của thị trường BĐS tại Mỹ trong thời gian tới
Nước Mỹ quá rộng, nên tác động đến thị trường của từng khu vực là khác nhau. Nhưng nói chung việc tăng lãi suất sẽ tác động tiêu cực, làm việc giao dịch nhà cũ và nhà mới xây chậm lại. Sẽ có ít người vay ngân hàng mua nhà hơn do chi phí đắt hơn.
Hồi đầu năm, nhiều dự báo cho thấy, năm 2022 này sẽ có khoảng 6 triệu người mua nhà, đa số là mua nhà lần đầu, cả nhà mới xây và nhà cũ mua bán lại.
Còn số liệu từ Hiệp hội những người cho vay mua nhà cho thấy, trong tuần thứ hai của tháng 8 vừa rồi, số người vay tiền mua nhà ở mức thấp nhất trong 22 năm qua.
Việc tăng lãi suất lần này được dự báo là sẽ tiếp tục làm giảm số người vay tiền mua nhà, thị trường nhà đất ở Mỹ nói chung sẽ tiếp tục lắng đọng.
Thị trường nhà lắng đọng, sẽ tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế. Mỗi căn nhà được mua bán, sẽ kéo theo sự tăng trưởng của thị trường nội thất, điện tử, bàn ghế, và số tiền này, theo ước tính là khoảng 60 nghìn USD cho mỗi căn nhà.
Theo Quỹ Tiền tệ Thế giới IMF, nếu đà suy giảm của thị trường nhà ở gây ra tổn thất về vật chất với các hộ gia đình, nhà đầu tư và ngân hàng, thì nền kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng chậm lại và nghiêng về hướng suy thoái.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!