Một cuộc khảo sát di cư vào năm 2017 cho thấy có tới 36% dân số Latvia nói tiếng Nga, trong khi 25% dân số nước này là người dân tộc Nga.
Nội các Latvia hôm 23/3 đã ra phán quyết rằng bắt đầu từ ngày 1/9/2025, học sinh Latvia sẽ không được học tiếng Nga như ngoại ngữ thứ hai. Các quy định mới dự kiến sẽ loại bỏ dần dần tiếng Nga vào cuối thập kỷ này, chỉ ngôn ngữ của các nước EU là lựa chọn của ngoại ngữ thứ hai, cùng với ngôn ngữ của Iceland, Na Uy và Lichtenstein.
Moscow từ lâu đã cáo buộc Riga phân biệt đối xử với nhóm người dân tộc Nga, cùng với việc cấp hộ chiếu "không phải công dân" cho những người Nga sinh ra ở Latvia trong thời Xô Viết. Tình trạng này tước bỏ quyền bầu cử của họ và hạn chế cơ hội nghề nghiệp đối với một số công việc nhất định.
Tháng 9/2023, Quốc hội Latvia đã ra phán quyết rằng tiếng Nga sẽ bị cấm đối với các đài truyền hình công cộng bắt đầu từ năm 2026.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã tố cáo lệnh cấm vào thời điểm đó là "một biểu hiện khác của chủ nghĩa dân tộc Sô vanh cực đoan" và là một phần của “cuộc chiến bài tiếng Nga” đang diễn ra của chính phủ ở Riga.
Theo quy định mới đã được các bộ trưởng Latvia nhất trí thông qua hôm 23/4, học sinh vẫn có thể chọn tiếng Nga làm ngoại ngữ thứ hai trong năm học tới.
Hiện nay, tiếng Anh được giảng dạy như ngoại ngữ đầu tiên ở tất cả các trường học và sẽ được sử dụng làm ngoại ngữ thứ hai sau cấp tiểu học. Theo hãng truyền thông Delfi trích dẫn dữ liệu của Bộ Giáo dục Latvia, tiếng Nga hiện được dạy như ngoại ngữ thứ hai ở gần một nửa số trường học ở Latvia.
Các ngoại ngữ khác thường không có sẵn chỉ vì không có đủ giáo viên có trình độ, các phương tiện truyền thông đưa tin. Chính quyền Latvia dường như hy vọng rằng giai đoạn chuyển tiếp sẽ cho phép họ tìm được nhân sự cần thiết.
Delfi lưu ý rằng kế hoạch này đã hứng chịu số lượng phản đối cao "bất thường" trong các cuộc thảo luận công khai. Tuy nhiên, các nhà lập pháp Latvia được cho là đã phớt lờ hơn 300 bình luận tiêu cực, nhiều bình luận trong số đó cho rằng trẻ em nên có quyền học ngôn ngữ mẹ đẻ của mình.
Tháng 3, người đứng đầu Văn phòng Công dân và Di cư Latvia - Maira Roze - tuyên bố rằng nước này sẽ bắt đầu trục xuất những người Nga thường trú ở Lativa không nộp đơn xin giấy phép cư trú mới hoặc không vượt qua kỳ thi ngôn ngữ bắt buộc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!