Tổng thống Joe Biden phát biểu trong buổi tiệc Hanukkah tại Phòng phía Đông của Nhà Trắng ở Washington, ngày 16/12/2024. (Ảnh: AP)
Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa ra quyết định giảm án tử hình cho 37 trong số 40 tù nhân liên bang, chuyển hình phạt sang tù chung thân không ân xá. Đây là số lượng án tử hình được giảm lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.
Quyết định này không áp dụng với ba tù nhân bị kết án vì các vụ khủng bố hoặc thảm sát có động cơ thù hận, gồm Dzhokhar Tsarnaev (vụ đánh bom Boston Marathon 2013), Dylann Roof (thảm sát tại nhà thờ ở Charleston năm 2015), và Robert Bowers (tấn công vào giáo đường Do Thái ở Pittsburgh năm 2018).
Ba trong số các tử tù liên bang (Ảnh: AP)
Trong tuyên bố, ông Biden nhấn mạnh: "Tôi lên án những kẻ sát nhân, cảm thông với các nạn nhân và gia đình họ. Tuy nhiên, với tư cách là người từng làm luật sư công, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, Phó Tổng thống và nay là Tổng thống, tôi tin rằng chúng ta cần chấm dứt án tử hình ở cấp liên bang".
Các trường hợp đặc biệt được giảm án
Trong số những tù nhân được giảm án có Len Davis, cựu cảnh sát New Orleans, người bị kết án vì tham gia đường dây bảo kê ma túy và giết hại một phụ nữ tố cáo ông. Davis từng góp phần kết án oan ba người, khiến họ phải ngồi tù 28 năm trước khi được minh oan năm 2022.
Một trường hợp khác là Norris Holder, bị kết án tử hình trong một vụ cướp ngân hàng dẫn đến cái chết của một nhân viên an ninh, dù không xác định được Holder là người trực tiếp gây ra cái chết.
Daryl Lawrence, người bị kết án tử hình vì giết một sĩ quan cảnh sát ở Ohio, cũng được giảm án. Đồng nghiệp cũ của nạn nhân, Donnie Oliverio, ủng hộ quyết định của Tổng thống, cho rằng việc xử tử không mang lại hòa bình, và giảm án là hành động đúng đắn.
Tiến tới chấm dứt án tử hình tại Mỹ
Quyết định của ông Biden nhận được sự ủng hộ từ nhiều tổ chức nhân quyền, lãnh đạo tôn giáo và nhà hoạt động dân quyền. Họ coi đây là bước tiến lịch sử trong việc giải quyết sự bất công và phân biệt chủng tộc trong hệ thống tư pháp hình sự Mỹ.
Ông Bryan Stevenson, Giám đốc Sáng kiến Công lý Bình đẳng, cho rằng: "Hành động này đánh dấu bước ngoặt trong việc chấm dứt án tử hình, gửi đi thông điệp mạnh mẽ rằng đây không phải là giải pháp cho vấn đề an toàn công cộng".
Thay đổi quan điểm về án tử hình
Trong quá khứ, ông Joe Biden từng ủng hộ án tử hình khi là Thượng nghị sĩ và tham gia xây dựng dự luật mở rộng hình phạt này vào năm 1994. Tuy nhiên, ông đã thay đổi quan điểm trong chiến dịch tranh cử năm 2020, cam kết xóa bỏ án tử hình ở cấp liên bang.
Kể từ khi nhậm chức, ông Biden đã tạm dừng các vụ hành quyết liên bang và ban hành nhiều lệnh ân xá lịch sử, bao gồm ân xá cho những người bị kết án vì sử dụng ma túy và các thành viên LGBTQ+ bị kết án vì xu hướng tình dục.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!