Chỉ thị này là một phần trong nỗ lực nhằm thắt chặt chính sách di cư của Nga.
Sắc lệnh hôm 30/12/2024 nêu rõ: "Công dân nước ngoài và người không quốc tịch tại Liên bang Nga có nghĩa vụ phải tự rời khỏi Nga hoặc giải quyết tình trạng pháp lý của họ từ ngày 1/1 đến ngày 30/4/2025".
Những người nhập cư bất hợp pháp muốn ở lại phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt - bao gồm nộp dữ liệu sinh trắc học, kiểm tra y tế về ma túy, bệnh truyền nhiễm và HIV, đồng thời vượt qua các bài kiểm tra về tiếng Nga, lịch sử và hệ thống pháp luật. Họ cũng được yêu cầu thanh toán mọi khoản nợ chưa trả và đảm bảo các giấy tờ của họ vẫn còn hiệu lực, chẳng hạn như giấy phép lao động hoặc giấy phép cư trú. Có ngoại lệ đối với những công dân nước ngoài không có giấy tờ ký hợp đồng với quân đội, cho phép họ tránh bị trục xuất.
Vào năm 2024, các luật mới đã được ban hành để theo dõi những người nhập cư bất hợp pháp thông qua sổ đăng ký "những người bị kiểm soát". Từ ngày 5/2, chính quyền địa phương sẽ có quyền trục xuất những người nước ngoài không có giấy tờ mà không cần phán quyết của tòa án.
Ngoài ra, việc tổ chức di cư bất hợp pháp đã được phân loại là một tội đặc biệt nghiêm trọng. Các hình phạt bao gồm tịch thu tiền và tài sản có được từ việc tạo điều kiện cho nạn buôn người, do đó tước bỏ các động cơ tài chính của tội phạm và triệt phá hoạt động của các mạng lưới kiểu này.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (Ảnh: AP)
Các biện pháp trên được đưa ra sau vụ tấn công khủng bố tại Trung tâm thương mại Crocus gần thủ đô Moscow vào tháng 3/2024, khiến 145 người thiệt mạng và khoảng 500 người bị thương. Các nhà điều tra đã xác định công dân Tajikistan là thủ phạm. Vụ việc đã thúc đẩy Tổng thống Putin yêu cầu xem xét lại các chính sách nhập cư. Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St Petersburg vào tháng 6 năm ngoái, ông Putin nhấn mạnh đến sự cân bằng giữa việc giải quyết các mối quan ngại về an ninh và duy trì lực lượng lao động.
"Chúng ta không thể coi như vấn đề này không tồn tại" - ông Putin nói, đồng thời lưu ý rằng đất nước phụ thuộc vào lao động nhập cư do tỷ lệ thất nghiệp thấp và các thách thức về nhân khẩu học. Thư ký báo chí của Tổng thống Nga - ông Dmitry Peskov cũng đồng tình với quan điểm này, tuyên bố rằng "Nga chào đón lao động nhập cư vì sự phát triển năng động của đất nước", nhưng nói thêm rằng các biện pháp phải đảm bảo an ninh và tuân thủ luật pháp.
Những thay đổi về luật gần đây cũng bao gồm quy định yêu cầu trẻ em di cư phải vượt qua các bài kiểm tra tiếng Nga trước khi nhập học, củng cố trọng tâm của Chính phủ Nga vào vấn đề hội nhập.
Bộ Nội vụ Nga dự kiến sẽ giám sát việc thực hiện các quy định nhập cư mới, đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận của Nga đối với những người nước ngoài không quốc tịch và không có giấy tờ. Sự thay đổi này tập trung vào quyền kiểm soát và nhấn mạnh các biện pháp thực thi nghiêm ngặt hơn. Theo truyền thống, các chính sách di cư ở Nga được quản lý thông qua một hệ thống phân quyền hơn, liên quan đến nhiều cơ quan khu vực và liên bang.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!