Dự án thành phố thông minh "The Line" nằm tại khu tổ hợp công nghệ cao NEOM của Saudi Arabia, trải dài 170km và có thể cư ngụ khoảng 1 triệu dân. Thành phố The Line sẽ là một dự án đô thị phi carbon với 100% năng lượng sạch, được xây dựng xung quanh môi trường thiên thiên và tạo nên các cộng đồng tương lai siêu kết nối với nhau.
Thành phố này không có ôtô, thậm chí không có cả đường phố, việc di chuyển sẽ nhờ vào các giải pháp vận chuyển tốc độ cao. Saudi Arabia đảm bảo rằng không có hành trình di chuyển nào trong thành phố thông minh này dài quá 20 phút. The Line dự kiến sẽ đóng góp 48 tỷ USD vào GDP của nước này cũng như tạo ra 380 nghìn việc làm.
Thái tử Saudi Arabia Mohammed Bin Salman chia sẻ: "Ngày hôm nay tôi giới thiệu tới các bạn thành phố The Line không ô tô, không đường phố và không khí thải CO2. Người dân thành phố này sẽ có thể thực hiện công việc hàng ngày của họ chỉ trong vòng 5 phút đi lại và có thể đi từ điểm xa nhất chỉ trong 20 phút. Thành phố này có chi phí cơ sở hạ tầng giảm 30%, chất lượng tăng 30% và sử dụng 100% năng lượng tái tạo. The Line sẽ là một dự án mang tính cách mạng đặt con người lên hàng đầu".
Thái tử Saudi Arabia Mohammed Bin Salman
Đó không phải là dự án của tương lai xa vời, Saudi Arabia cho biết thành phố này sẽ được khởi công ngay trong quý I năm nay.
Dự án thành phố thông minh The Line có ý nghĩa thế nào trong kế hoạch Tầm nhìn 2030 của Saudi Arabia?
Xây dựng cơ sở hạ tầng trước đến nay luôn là trụ đỡ tăng trưởng cho nền các nền kinh tế giàu dầu mỏ tại Vùng Vịnh. Tiền bán dầu được đổ vào xây dựng hạ tầng, từ đó tạo sự tăng trưởng lan tỏa cho các ngành và tạo việc làm. Vậy nên không có gì ngạc nhiên khi thấy ngay cả trong tình thế khó khăn ngân sách vì giá dầu hạ, các quốc gia Vùng Vịnh như Saudi Arabia vẫn công bố những dự án lớn như The Line.
Còn nếu nhìn xa hơn thì mục tiêu của Tầm nhìn 2030 là phải tạo ra một hình ảnh khác mà thế giới nhìn về Saudi Arabia. Họ muốn Saudi Arabia trong tương lai sẽ không phải gắn liền với hình ảnh nhà xuất khẩu dầu thô, mà nổi lên là trung tâm công nghệ mới của thế giới. Để thay đổi những quan niệm bấy lâu nay thì rõ ràng phải tạo ra một điều gì đó đột phá, The Line hay lớn hơn là dự án Neom mang sứ mệnh đó.
Tính khả thi của dự án là gì?
Trong tình thế khó khăn ngân sách vì giá dầu hạ, các quốc gia Vùng Vịnh như Saudi Arabia vẫn công bố những dự án lớn như The Line.
Dự kiến để xây dựng thành phố The Line sẽ tiêu tốn khoảng 100 - 200 tỷ USD. Trong khi kế hoạch chi ngân sách của cả Saudi Arabia trong năm 2021 là 264 tỷ USD. Còn nếu nói về nguồn thu, thì ngay cả trong kịch bản kinh tế và giá dầu hồi phục khả quan, thu ngân sách của Saudi Arabia cũng chỉ khoảng hơn 220 tỷ USD trong năm 2021. Nói cách khác thì nếu không có tiền để dành, cả đất nước Saudi Arabia sẽ phải nhịn bụng, không chi tiêu gì suốt 1 năm thì mới có thể xây nổi thành phố The Line. Điều này chắc chắn là không dễ, nhất là khi ước tính giá dầu phải lên tới 85 USD/thùng thì ngân sách nước này mới có thể cân bằng. Mà mức giá này thì không biết bao giờ người ta mới có thể nhìn thấy lại.
Nhưng những dự án như The Line hay Neom không chỉ là tam vọng của Saudi Arabia, mà đó là chiến lược, là con đường để nước này mở ra một kỷ nguyên tăng trưởng mới, phi dầu mỏ. Khi mà chính Thái tử Mohammed Bin Salman đã đích thân đứng ra để quảng bá và hứa hẹn về tương lai của dự án, Riyadh sẽ phải làm mọi điều để cho thấy họ không nói chơi.
Dù cho còn nhiều khó khăn, nhưng dự án thành phố này cũng cho thấy nỗ lực chuyển mình nhanh chóng, dần thoát khỏi sự lệ thuộc vào dầu mỏ của nền kinh tế Saudi Arabia. "Tầm nhìn 2030" đã được công bố sẽ còn tiếp tục mở đường cho hàng loạt dự án thay đổi và cải cách táo bạo nữa tại Saudi Arabia.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!