Thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát tại Iran, đêm 30/7. (Ảnh: AFP)
Vụ ám sát thủ lĩnh chính trị Hamas Ismail Haniyeh diễn ra vào khoảng 1h45 ngày 31/7 (giờ địa phương) khi ông Haniyeh đến Tehran để dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran. Một số nguồn tin cho hay, tòa nhà nơi ông Haniyeh đang lưu trú đã bị không kích bởi một loại vũ khí dẫn đường. Ngoài ra, chưa có thêm chi tiết về vụ ám sát.
Giới chức Iran và phong trào Hamas đã lên án vụ tấn công, đồng thời tuyên bố sẽ tìm ra thế lực chịu trách nhiệm. Là một trong những thủ lĩnh cấp cao của Hamas, cộng đồng quốc tế đang đổ dồn sự quan tâm về những tổn thất của nhóm vũ trang Hồi giáo này sau sự ra đi đột ngột của ông.
Ông Ismail Haniyeh (62 tuổi) là một nhà lãnh đạo chính trị lâu năm, gia nhập Hamas vào cuối những năm 1980. Ông trở thành thành viên "ban lãnh đạo bí mật" của Hamas vào năm 2004, sau đó được bổ nhiệm làm Thủ tướng của chính quyền Palestine vào năm 2006 khi nhóm này giành thế đa số trong cuộc bầu cử Palestine cùng năm.
Chính quyền Palestine do Hamas lãnh đạo bị giải thể năm 2007, sau khi nhóm này xảy ra xung đột mang vũ trang với phe đối lập Fatah. Nhóm Hamas sau đó giành được quyền kiểm soát Dải Gaza và lập chính quyền tự trị tại khu vực từ năm 2007 đến nay.
Ông Haniyeh giữ vai trò lãnh đạo chính quyền Hamas tại Gaza từ năm 2007 đến năm 2014. Đến năm 2017, ông được chọn làm lãnh đạo chính trị của lực lượng Hamas. Ngay sau đó, ông bị Mỹ chỉ định là "kẻ khủng bố toàn cầu đặc biệt".
Với tư cách là lãnh đạo chính trị của Hamas, ông Haniyeh được xem là trung tâm của các cuộc đàm phán và ngoại giao cấp cao của nhóm vũ trang, bao gồm cả cuộc đàm phán đang bị đình trệ về việc trả tự do cho các con tin của Israel, với sự trung gian của Mỹ, Qatar và Ai Cập.
Nhà phân tích chính trị và chính sách đối ngoại của CNN Barak Ravid cho rằng, mặc dù ông Haniyeh không có ý nghĩa đối với các chính sách quân sự của Hamas, song cái chết của ông ta "sẽ có ảnh hưởng đáng kể" đến các cuộc đàm phán về con tin và ngừng bắn đang diễn ra.
Hồi tháng 4 năm nay, 3 trong số 13 con trai của ông Haniyeh đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel ở Dải Gaza.
Vào tháng 5/2024, công tố viên của Tòa án Hình sự quốc tế cho biết họ sẽ xin lệnh bắt giữ ông Haniyeh và nhiều lãnh đạo khác của Hamas bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người liên quan đến cuộc tấn công của nhóm này vào lãnh thổ Israel ngày 7/10/2023.
Hiện không có bên nào ngay lập tức nhận trách nhiệm về vụ ám sát ông Ismail Haniyeh.
Đến thời điểm này, Israel cũng chưa đưa ra bình luận một cách chính thức về cái chết của ông Haniyeh.
Về phía Hamas, nhóm này tiếp tục cáo buộc Israel đã thực hiện cuộc không kích vào thủ đô Tehran của Iran hồi sáng sớm nay khiến ông Ismail Haniyeh và một vệ sĩ riêng thiệt mạng. Các quan chức Hamas thề sẽ khiến Israel phải trả giá đắt về vụ tấn công.
Tại Tehran, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani tuyên bố vụ ám sát Thủ lĩnh Hamas sẽ thắt chặt hơn sự gắn kết giữa Iran, người Palestine và lực lượng kháng chiến trong khu vực.
Theo hãng thông tấn WAFA, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã lên án vụ ám sát, gọi đó là "một hành động hèn nhát và là một diễn biến nguy hiểm đối với an ninh khu vực".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!