Thủ tướng Haiti Ariel Henry, 74 tuổi, đưa ra tuyên bố trên hôm 11/3. Ông Henry, 74 tuổi, nắm giữ vai trò Thủ tướng và quyền Tổng thống Haiti sau khi Tổng thống Jovenel Moise bị ám sát vào năm 2021.
Các băng đảng vũ trang đã phát triển mạnh mẽ tiềm lực kinh tế, ảnh hưởng và khu vực kiểm soát tại Haiti, khiến ông Henry phải tới Kenya vào cuối tháng 2 để thúc đẩy sứ mệnh an ninh do Liên hợp quốc hậu thuẫn nhằm hỗ trợ cảnh sát nước này. Tuy nhiên, tình trạng xung đột đã leo thang đáng kể khi ông vắng mặt và ông bị mắc kẹt trên lãnh thổ Puerto Rico của Mỹ.
Thủ tướng Haiti Ariel Henry đã chấp nhận từ chức sau nhiều tuần các băng nhóm vũ trang kiểm soát phần lớn thủ đô nước này.
Ông Henry phát biểu: "Chính phủ mà tôi đang lãnh đạo sẽ từ chức ngay sau khi thành lập hội đồng (chuyển tiếp). Tôi muốn cảm ơn người dân Haiti vì đã trao cho tôi cơ hội (lãnh đạo đất nước)".
Ông nói thêm: "Tôi yêu cầu tất cả người dân Haiti giữ bình tĩnh và làm mọi thứ có thể để hòa bình và ổn định trở lại nhanh nhất có thể".
Thủ tướng Haiti Ariel Henry (Ảnh: AFP/Getty Images)
Các video được lan truyền trên mạng xã hội Haiti cho thấy cảnh ăn mừng trên đường phố, mọi người nhảy múa theo nhạc trong bầu không khí tiệc tùng và pháo hoa được bắn lên bầu trời đêm.
Một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết ông Henry được tự do ở lại Puerto Rico hoặc đi tới nơi khác, mặc dù tình hình an ninh ở Haiti cần phải cải thiện để ông thấy thoải mái khi trở về nước. Quan chức này cho biết việc từ chức đã được quyết định vào ngày 8/3.
Thủ tướng Henry dự kiến sẽ được thay thế bởi một hội đồng tổng thống gồm hai quan sát viên và 7 thành viên bỏ phiếu, bao gồm đại diện từ một số liên minh, khu vực tư nhân, xã hội dân sự và một nhà lãnh đạo tôn giáo.
Hội đồng đã được giao nhiệm vụ nhanh chóng bổ nhiệm một thủ tướng lâm thời; bất kỳ ai có ý định tranh cử trong cuộc bầu cử tiếp theo của Haiti sẽ không thể tham gia.
Haiti đã thiếu đại diện dân cử kể từ đầu năm 2023 và cuộc bầu cử tiếp theo sẽ là cuộc bầu cử đầu tiên kể từ năm 2016 tại nước này. Ông Henry đã nhiều lần hoãn tổ chức bầu cử, nói rằng an ninh phải được khôi phục trước tiên.
Những chiếc xe bị thiêu rụi khi bạo lực băng đảng leo thang ở Port-au-Prince, Haiti, ngày 9/3/2024 (Ảnh: AFP/Getty Images)
Haiti đã ban bố tình trạng khẩn cấp vào đầu tháng 3 này khi các cuộc đụng độ làm hư hỏng hệ thống liên lạc, dẫn đến hai vụ tù nhân trốn trại, sau khi Jimmy "Barbeque" Cherizier - lãnh đạo một liên minh các băng đảng vũ trang - cho biết họ sẽ đoàn kết và lật đổ Thủ tướng Henry.
Việc Thủ tướng Henry từ chức diễn ra sau khi các nhà lãnh đạo khu vực Caribe gặp nhau trước đó cùng ngày ở Jamaica để thảo luận về khuôn khổ cho quá trình chuyển đổi chính trị ở Haiti.
Vấn nạn bạo loạn tại Haiti đã gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo, cắt đứt nguồn cung cấp thực phẩm và buộc hàng trăm nghìn người phải rời bỏ nhà cửa.
Liên Hợp Quốc ước tính hơn 362.000 người Haiti đã phải sơ tán trong nước, một nửa trong số đó là trẻ em, hàng nghìn người đã thiệt mạng trong cuộc xung đột, với các báo cáo về tình trạng hãm hiếp, tra tấn và bắt cóc đòi tiền chuộc kể từ năm 2021.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!