Theo một báo cáo khoa học được công bố trên tạp chí Communications Biology mới đây, nhóm nghiên cứu - do Phó Giáo sư Tôn Chấn Tài (Sun Zhencai) thuộc trường Đại học Nông nghiệp Trung Quốc đứng đầu - đã phát hiện ra rằng sự kết hợp của 3 loại vi khuẩn phổ biến trên Trái đất là Bacillus, Bacillus megaterium và Pseudomonas fluorescens có thể làm tăng nồng độ phốtpho trong môi trường đất mặt trăng giả định, qua đó tăng độ phì nhiêu của đất và thúc đẩy thực vật phát triển trên mặt trăng.
Kết quả thí nghiệm cho thấy, 3 loại vi khuẩn trên (được sàng lọc từ tổng cộng 5 loại vi khuẩn tiềm năng) có thể làm tăng gấp đôi lượng phốtpho - chất dinh dưỡng thiết yếu cho thực vật có trong đất - mà cây trồng có thể hấp thu từ 10 đến 21 ngày.
Các nhà khoa học đã trồng một loài cây bản địa thuộc họ cây thuốc lá Nicotiana benthamiana trên đất mặt trăng giả định được cấy 3 loại vi khuẩn nêu trên.
Sau 18 ngày, họ quan sát thấy rằng các bộ phận thân và rễ của cây trở nên dài hơn, trong khi các cụm lá rộng hơn và nặng hơn. Sau 24 ngày, những cây này cũng có lượng chất diệp lục cao hơn 104% so với cây được trồng trên đất mặt trăng giả định không được cấy 3 vi khuẩn kể trên.
Phó Giáo sư Tôn Chấn Tài khẳng định kết quả nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng đối với việc duy trì sự sống cơ bản của các phi hành gia trên mặt trăng trong tương lai. Vì thực vật có thể cung cấp thực phẩm và oxy, thúc đẩy chu trình vật chất của các hệ sinh thái khép kín, việc xây dựng các nhà kính trồng cây trên mặt trăng sẽ trở thành những cơ sở vật chất không thể thiếu tại các căn cứ trên hành tinh này trong tương lai. Việc cải thiện độ phì nhiêu của đất trên mặt trăng có thể giúp các trang trại nhà kính trên hành tinh này tận dụng nguồn tài nguyên tại chỗ, giúp các căn cứ duy trì sự sống, thay vì phải vận chuyển một lượng lớn đất, phân bón… từ Trái đất lên không gian.
Ông Tôn Chấn Tài nhấn mạnh: "Hầu hết các loại cây hiện được trồng trên Trái đất trong tương lai đều có thể được trồng trong nhà kính trên mặt trăng. Thậm chí có thể sử dụng các vi sinh vật khác nhau để biến đổi đất trên mặt trăng thành các trạng thái khác nhau phù hợp với sự phát triển của các loại thực vật khác nhau, cung cấp nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật đa dạng cho các phi hành gia làm việc tại các căn cứ trên mặt trăng trong tương lai".
Hồi tháng 7 vừa qua, Văn phòng Công trình hàng không vũ trụ có người lái Trung Quốc thông báo nước này đặt mục tiêu đưa một phi hành đoàn lên mặt trăng vào năm 2030, sau đó xây dựng một căn cứ trên bề mặt mặt trăng để tiến hành thăm dò và nghiên cứu.
Trước đó, năm 2022, bằng việc sử dụng mẫu đất thu được trong các sứ mệnh của tàu Apollo trên mặt trăng, các nhà khoa học đã thành công trồng được một số mẫu cây. Đây là lần đầu tiên các loài thực vật nảy mầm và phát triển trên Trái đất trong đất lấy từ thiên thể khác. Tuy nhiên, các thí nghiệm cũng cho thấy một loạt những khó khăn đối với thực vật phát triển trong môi trường khác với môi trường tự nhiên trên Trái đất.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!