Sản lượng rượu vang trên toàn thế giới đã giảm 10% trong năm ngoái, chủ yếu do ảnh hưởng của các điều kiện môi trường khắc nghiệt và hiện tượng nóng lên toàn cầu. Các chuyên gia cảnh báo, biến đổi khí hậu không chỉ làm giảm sản lượng mà còn ảnh hưởng đến chất lượng nho, khiến những vùng trồng nho truyền thống phải đối mặt với nhiều thách thức.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc, nhiều nhà máy rượu vang đang nỗ lực vượt qua khó khăn này nhờ ứng dụng công nghệ cao. Tại một phòng thí nghiệm ở Bắc Kinh, các nhà khoa học đang tiến hành thử nghiệm các giống nho lai màu tím và xanh lá cây nhằm chống lại các điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
Ông Đới, một nhà nghiên cứu tại phòng thí nghiệm, cho biết nhóm của ông đang nghiên cứu sâu về vai trò của các gen trong việc quyết định các yếu tố như màu sắc, hương thơm và khả năng chống hạn của nho. Mỗi năm, phòng thí nghiệm có khả năng tạo ra khoảng 20.000 kiểu gen mới thông qua lai tạo.
Trước đây, việc này được thực hiện thủ công, nhưng giờ đây, các nhà khoa học đã sử dụng phần mềm nhận dạng hình ảnh tích hợp trí tuệ nhân tạo để ghi lại các đặc điểm như màu sắc, hình dạng và kích thước chỉ trong vài giây, giúp rút ngắn thời gian cần thiết để xác định giống nho cho các mùa vụ tiếp theo.
Ông Đới Chiến Vũ - Giám đốc Phòng thí nghiệm cải tiến và quản lý chất lượng nho, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc - cho biết: "Trước thách thức của biến đổi khí hậu, trong 10 năm qua, ngay cả ở châu Âu, họ đã thay đổi suy nghĩ. Họ bắt đầu chào đón các nho giống lai, vì chúng có khả năng chống chịu bệnh tật, hạn hán. Và tất nhiên, chúng duy trì chất lượng khá cao".
Sau khi hoàn tất quá trình thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, các giống nho lai mới đang được trồng thử nghiệm tại Ninh Hạ, một trong những vùng sản xuất rượu vang lớn của Trung Quốc, nơi có điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt là vào mùa đông khi nhiệt độ xuống rất thấp.
Tại một vườn nho thử nghiệm, nhà nghiên cứu Tạ Quân đang kiểm tra khả năng chống chịu của các giống nho mới trước điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Các chùm quả được bảo vệ kỹ lưỡng để tránh sâu bệnh, nhằm đảm bảo chất lượng nho tốt nhất cho sản xuất rượu vang.
Những thử nghiệm này hứa hẹn sẽ giúp ngành sản xuất rượu vang của Trung Quốc thích ứng với biến đổi khí hậu và duy trì năng suất ổn định.
Ông Tạ Quân - nhà nghiên cứu - nói: "Các giống nho cần phải được liên tục lai tạo. Các gen tốt nhất của các giống trước đó, chẳng hạn như khả năng kháng côn trùng, bệnh tật, lạnh và hạn hán, bao gồm khả năng kháng mặn-kiềm, có thể được di truyền. Tôi nghĩ đây là mục tiêu cuối cùng của quá trình lai tạo".
Trung Quốc đã đăng ký thành công một số giống nho lai để sử dụng trong sản xuất rượu vang, trong đó nổi tiếng nhất là Beihong và Beimei. Những giống nho này có khả năng chịu được nhiệt độ xuống thấp hơn âm 20 độ C, giúp chúng thích nghi tốt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Các giống nho này được phát triển bằng cách lai giữa nho bản địa chịu lạnh và nho châu Âu, vốn nổi tiếng với hương vị thơm ngon hơn. Nhờ công nghệ cao, Trung Quốc đang nỗ lực chuẩn bị cho sự phát triển của ngành trồng nho và sản xuất rượu vang, nhằm đối phó với những thách thức từ biến đổi khí hậu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!